2 Mart
|
2 Mart günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve Ana Sayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz. |
2 Mart, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 61. (artık yıllarda 62.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 304 gün vardır.
Olaylar
- 1807 - ABD Kongresi, herhangi bir yabancı krallık, yer veya ülkeden köle ithalatını yasakladı.
- 1836 - Teksas, Meksika'dan bağımsızlığını ilan etti.
- 1855 - II. Aleksander Rus Çarı oldu.
- 1888 - Birleşik Krallık, Almanya, Avusturya-Macaristan, İspanya, Fransa, İtalya, Hollanda, Rusya ve Türkiye arasında İstanbul antlaşması (Convention of Constantinople) imzalandı. Buna göre, ilgili devletlerin gemileri hem savaş hem de barış zamanında Süveyş Kanalından geçebilecekler.
- 1906 - İspanyol Deportivo de La Coruña kulübü kuruldu.
- 1918 - Asker Ailelerine Yardımcı Hanımlar Cemiyeti Nuriye İsmail (Canbulat) Hanım başkanlığında kuruldu. Cemiyet, Enver Paşa'nın eşi Naciye Sultan'ın himayesindeydi. Dernek, bir yıl içinde 6247 kişiye yiyecek dağıttı.
- 1919 - İlk Komünist Enternasyonal Moskova'da toplandı.
- 1924 - Halk Fırkası grup toplantısında, Şer'iye ve Evkaf Vekaletlerinin kaldırılmasına ve öğretimin birleştirilmesine karar verildi.
- 1933 - King Kong filmi New York'ta gösterime girdi.
- 1946 - Ho Chi Minh, Kuzey Vietnam başkanı seçildi.
- 1950 - Van'ın Özalp ilçesinde hayvan kaçakçılığı yapan 33 kişiyi sorgulanmadan kurşuna dizdirmek suçundan yargılanan emekli orgeneral Mustafa Muğlalı'nın yargılanması sona erdi. Genelkurmay Askeri Mahkemesi Muğlalı'ya 20 yıl hapis cezası verdi.
- 1956 - Cumhurbaşkanına hakaretten sanık Ulus gazetesi yazarı Şinasi Nahit Berker 1 yıl hapse mahkûm oldu.
- 1956 - Fas, Fransa'dan bağımsızlığını ilan etti.
- 1958 - Yunanistan'da Konstantin Karamanlis başbakanlıktan istifa etti.
- 1960 - Necip Fazıl Kısakürek, Atatürk'ün hatırasına yayım yoluyla hakaret ettiği gerekçesiyle 18 ay hapis cezası daha aldı.
- 1960 - İstanbul'da gece sessiz yürüyüş yapan 500 teknik okul öğrencisi polis tarafından dağıtıldı.
- 1961 - Türkiye demokratik özgürlükler konusunda Avrupa Konseyi'ne güvence verdi.
- 1962 - Myanmar'da General Ne Win önderliğindeki ordu yönetime el koydu.
- 1962 - Hindistan'da Nehru'nun Kongre Partisi seçimleri büyük bir oy farkıyla kazandı.
- 1962 - Wilt Chamberlain 100 sayı ile NBA sayı rekorunu kırdı.
- 1969 - Concorde Fransa'da ilk test uçuşunu yaptı.
- 1970 - Rodezya, Birleşik Krallık ile ilişkilerini keserek bir cumhuriyet olduğunu ilan etti.
- 1972 - Pioneer 10 uzay sondası Florida'daki Cape Canaveral uzay üssünden fırlatıldı.
- 1973 - Türk basınını temsil eden dokuz kuruluş, "Fikir suçu çağ dışıdır" görüşünde birleşerek, yürürlükteki kanunlarda değişiklik yapılmasının zorunlu olduğunu açıkladılar ve basın suçlularının affedilmesini istediler.
- 1974 - Bazı gazeteler son zamların getirdiği yük nedeniyle sayfa sayısını azalttı, günlük eklerin yayımına son verdi.
- 1974 - TRT Televizyonu, çarşamba hariç haftanın her günü yayın yapmaya başladı.
- 1977 - Türkân Şoray "Dünya Kadın Rejisörleri Festivali"ne katılmak için Belçika'ya gitti.
- 1979 - Adalet Partisi (AP) lideri Süleyman Demirel hükümetin kaybettiği prestiji orduya sığınarak toplamaya çalıştığını ileri sürerek "Ordunun gölgesinde iktidar olunmaz" dedi.
- 1983 - Kapatılan Adalet Partisi Samsun Milletvekili ve eski Ulaştıma Bakanı Hüseyin Özalp ile Sinop'un Erfelek ilçesi eski belediye başkanı Orhan Altay hakkında toplu silah kaçakçılığı yaptığı iddiasıyla dava açıldı.
- 1984 - ABD Kongresi, Kıbrıs sorununda ilerleme sağlanıncaya kadar Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs Rum kesimine yapacağı yardımları askıya aldı.
- 1984 - DİSK'e bağlı Yeraltı Maden-İş sendikasının 25 yöneticisi hakkında İstanbul Sıkıyönetim Savcılığı tarafından dava açıldı.
- 1985 - Orly katliamı davasında karar açıklandı. ASALA örgütü militanı Varujan Garbisyan müebbet, Soner Nayır 15, Ohannes Semerciyan 10 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 15 Temmuz 1983 yılında Fransa'nın Orly Havaalanı'nda ikisi Türk 7 kişinin ölümüne yol açan bombalı saldırının sanıklarına verilen bu cezalarla ASALA ilk defa ağır bir cezaya çarptırılmış oldu.
- 1987 - Chrysler, American Motors şirketini satın aldı.
- 1988 - Azerbaycan'da Ermenilerle Azerilerin çatışmalarından sonra Sovyetler Birliği Azerbaycan'a askeri birlikler yolladı, sokağa çıkma yasağı kondu.
- 1988 - İzmir Buca Cezaevi'nde ayaklanma çıktı.
- 1989 - 12 AB üyesi ülkede, yüzyılın sonuna dek, tüm CFC'lerin (kloro-fluoro-carbon) üretiminin yasaklanmasını kararlaştırıldı.
- 1990 - Yıldız Üniversitesi'nde öğrenciler 3,5 saat işgal eylemi yaptı, eylemden sonra 200 öğrenci gözaltına alındı.
- 1990 - Nelson Mandela, Afrika Milli Kongresi başkanlığına seçildi.
- 1992 - Özbekistan ve Moldovya, Birleşmiş Milletler üyesi oldu.
- 1994 - TBMM genel kurulu'nda DEP'li Leyla Zana, Ahmet Türk, Orhan Doğan, Hatip Dicle ve Sırrı Sakık ile bağımsız Mahmut Alınak'ın dokunulmazlıkları kaldırıldı. Genel Başkan Hatip Dicle ve Orhan Doğan gözaltına alındı.
- 1995 - Yahoo! kuruldu.
- 1998 - Galileo uzay sondasından gelen bilgilere göre Jupiter'in Ay'ı Europa'nın kalın buzla kaplı yüzeyinin altında sıvı bir okyanus var.
- 2000 - İngiltere, 16 aydır Londra'da ev hapsinde tutulan eski Şili diktatörü Pinochet'in salıverilmesine karar verdi.
- 2000 - Pendik Kaymakamlığı, Nobel ödüllü İtalyan yazar Dario Fo'nun "Kabin Oyunları" adlı tek kişilik tiyatro oyunun sahnelenmesine erkekleri tecavüze kışkırttığı gerekçesiyle izin vermedi.
- 2004 - Birleşmiş Milletler'in yayımladığı rapora göre Irak'ta kitle imha silahları yok.
- 2004 - İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün büyük oğlu Ömer İnönü 80 yaşında İstanbul'da vefat etti.
- 2014 - 2014 İsrail Yeshiva protestoları patlak verdi.
Doğumlar
- 1316 - II. Robert, İskoç kralı (ö. 1390)
- 1409 - II. John Alençon, Fransız asker (ö. 1476)
- 1459 - VI. Adrian, Hollandalı Papa (ö. 1523)
- 1545 - Thomas Bodley, İngiliz diplomat ve bilim adamı, Bodleian Kütüphanesi'nin kurucusu (ö. 1613)
- 1578 - George Sandys, İngiliz kolonici ve şair (ö. 1644)
- 1705 - William Murray, İskoç hakim ve politikacı (ö. 1793)
- 1770 - Louis Gabriel Suchet, Fransız mareşal (ö. 1826)
- 1779 - Joel Roberts Poinsett, ABD’li devlet adamı ve botanist (ö. 1851)
- 1793 - Sam Houston, ABD'li politikacı, Texas Cumhuriyeti Başkanı (ö. 1863)
- 1800 - Evgeny Baratynsky, Rus şair (ö. 1844)
- 1810 - XIII. Leo, İtalyan Papa (ö. 1903)
- 1820 - Multatuli, Hollandalı yazar (ö. 1887)
- 1824 - Bedřich Smetana, Çek besteci (ö. 1884)
- 1829 - Carl Schurz, Alman devrimci ve devlet adamı (ö. 1906)
- 1849 - Robert Means Thompson, ABD'li asker (ö. 1930)
- 1859 - Sholom Aleichem, Rus romancı (ö. 1916)
- 1860 - Susanna M. Salter, ABD'li politikacı (ö. 1961)
- 1862 - Boris Borisovich Galitzine, Rus fizikçi (ö. 1916)
- 1875 - Oszkár Jászi, Macar sosyal bilimci ve siyasetçi (ö. 1957)
- 1876 - XII. Pius, İtalyan Papa (ö. 1958)
- 1878 - William Kissam Vanderbilt II, ABD'li motor yarışı tutkunu (ö. 1944)
- 1886 - Willis O'Brien, ABD’li özel efekt sanatçısı (ö. 1962)
- 1900 - Kurt Weill, Alman besteci (ö. 1950)
- 1919 - Jennifer Jones, ABD'li Oscar ödüllü oyuncu (ö. 2009)
- 1931 - Mihail Gorbaçov, Sovyet politikacı, devlet başkanı ve Nobel Barış Ödülü sahibi
- 1940 - Aydın Ilgaz, Türk yazar ve yayıncı (Rıfat Ilgaz'ın oğlu)
- 1941 - David Satcher, ABD'li asker
- 1942 - John Irving, ABD’li yazar
- 1942 - Lou Reed, ABD’li şarkıcı ve gitarist (ö. 2013)
- 1942 - Peter Guber, ABD’li film yapımcısı
- 1956 - Mark Evans, Avustralyalı bas gitarist, AC/DC üyesi
- 1962 - Jon Bon Jovi, ABD’li şarkıcı, şarkı yazarı ve oyuncu
- 1963 - Tanju Duru, Türk müzisyen ve besteci, Ezginin Günlüğü topluluğu eski gitaristi (ö. 2008)
- 1968 - Daniel Craig, İngiliz oyuncu
- 1971 - Ko Hyun Jung, Güney Kore'li aktris
- 1977 - Chris Martin, İngiliz müzisyen, Coldplay üyesi
- 1981 - Bryce Dallas Howard, ABD’li oyuncu
- 1982 - Kevin Kurányi, Alman futbolcu
- 1983 - Lisandro López, Arjantinli futbolcu
- 1983 - Rachel Roxxx, ABD'li porno yıldızı
- 1985 - Diamond Kitty, Kübalı porno yıldızı
Ölümler
- 855 - I. Lothar, Frenk ve Roma kralı (d. 795).
- 1316 - Marjorie Bruce, I. Robert'ın kızı (d. 1296).
- 1430 - Emir Sultan, Muhammed'in neslinden, Yıldırım Bayezit Han'ın damadı ve İslâm Alimi (d. 1366).
- 1572 - Mem de Sá, Portekizli asker, Brezilya sömürgesi Genel Valisi (d. 1500 civarı)
- 1589 - Alessandro Cardinal Farnese, İtalyan kardinal (d. 1520)
- 1729 - Francesco Bianchini, İtalyan filozof ve bilim adamı (d. 1662)
- 1730 - XIII. Benedikt, İtalyan Papa (d. 1649)
- 1755 - Louis de Rouvroy, Fransız oyuncu (d. 1675)
- 1758 - Pierre Guérin de Tencin, Fransız kardinal (d. 1679)
- 1791 - John Wesley, İngiliz rahip, Metodizm'in kurucusu (d. 1703)
- 1793 - Carl Gustaf Pilo, İsveçli ressam (d. 1711)
- 1797 - Horace Walpole, İngiliz politikacı ve oyuncu (d. 1717)
- 1830 - Samuel Thomas von Sömmering, Alman doktor (d. 1755)
- 1835 - II. Francis, Roma-Cermen imparatoru (d. 1768)
- 1840 - Heinrich Wilhelm Matthäus Olbers, Alman gök bilimci (d. 1758)
- 1865 - Carl Sylvius Völkner, Alman misyoner (d. 1819)
- 1880 - John MacNeill, İrlandalı inşaat mühendisi (d. 1790)
- 1895 - Berthe Morisot, Fransız ressam (d. 1841)
- 1895 - İsmail Paşa, Osmanlı Mısır valisi (d. 1830)
- 1921 - I. Nikola, Sırp kralı (d. 1841)
- 1930 - D. H. Lawrence, İngiliz şair ve yazar (d. 1885)
- 1938 - Ben Harney, ABD’li besteci ve piyanist (d. 1871)
- 1939 - Howard Carter, İngiliz arkeolog (d. 1874)
- 1946 - Fidél Pálffy, Macar soylusu, Nazi taraftarı (d. 1895)
- 1953 - Jim Lightbody, ABD’li koşucu (d. 1882)
- 1957 - Selim Sırrı Tarcan, Türk sporcu ve eğitmen (d. 1874)
- 1959 - Eric Blore, İngiliz oyuncu (d. 1887)
- 1960 - Stanisław Taczak, Polonyalı asker ve Genelkurmay başkanı (d. 1874)
- 1962 - Charles Jean de la Vallée-Poussin, Belçikalı matematikçi (d. 1866)
- 1974 - Salvador Puig Antich, İspanyol anarşist (d. 1948).
- 1975 - Josiah Mwangi Kariuki, Kenyalı politikacı (d. 1929)
- 1982 - Philip K. Dick, ABD’li yazar (d. 1928)
- 1987 - Randolph Scott, ABD’li oyuncu ve yönetmen (d. 1898)
- 1991 - Serge Gainsbourg, Fransız şarkıcı (d. 1928)
- 1992 - Sandy Dennis, ABD’li oyuncu (d. 1937)
- 1997 - Bloodshed, ABD'li rapçi (d. 1975)
- 1999 - Dusty Springfield, İngiliz şarkıcı (d. 1939)
- 2001 - John Diamond, İngiliz gazeteci (d. 1953)
- 2003 - Hank Ballard, ABD’li müzisyen (d. 1927)
- 2003 - Malcolm Williamson, Avustralyalı besteci (d. 1931)
- 2004 - Ömer İnönü, Türk iş adamı (d. 1924)
- 2004 - Mercedes McCambridge, ABD’li oyuncu (d. 1916)
- 2004 - Marge Schott, ABD'li iş kadını (d. 1928)
- 2005 - Rick Mahler, ABD'li beyzbolcu (d. 1953)
- 2006 - Milton Katims, ABD’li viyolacı ve orkestra şefi (d. 1909)
- 2008 - Jeff Healey, Kanadalı rock - blues ve caz müzisyeni ve gitarist (d. 1966)
- 2010 - Yılmaz Duru, Türk oyuncu, yapımcı, yönetmen ve senarist (d. 1929)
Bayramlar ve Yıldönümleri
- Rize'nin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1918)
- Ardahan'ın Posof ilçesinin Rus ve Ermeni işgalinden kurtuluşu (1921)