30 Mayıs
|
30 Mayıs günü gerçekleşen en önemli olayları Tarihte Bugün sayfalarına ekleyebilir ve Ana Sayfada görüntülenmelerini sağlayabilirsiniz. |
30 Mayıs, Gregoryen Takvimi'ne göre yılın 150. (artık yıllarda 151.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 215 gün vardır.
Olaylar
- 1431 - Jeanne d'Arc, büyücülük suçu ile yargılandı ve yakıldı.
- 1453 - Fatih Sultan Mehmet, Hızır Bey'i (Çelebi) İstanbul'a ilk belediye başkanı olarak atadı. İstanbul'da o günden bu yana 475'i Osmanlı ve 30'u Cumhuriyet döneminde olmak üzere 505 belediye başkanı görev yaptı.
- 1453 - Fatih Sultan Mehmet, İstanbul Üniversitesi'ni kurdu.
- 1536 - İngiltere kralı VIII. Henry, Jane Seymour ile evlendi.
- 1631 - Fransa'nın ilk gazetelerinden, 'La Gazette', Theophraste Renaudot tarafından yayımlanmaya başlandı.
- 1740 - Osmanlı Devleti Fransa ile kapütülasyon antlaşması yaptı.
- 1806 - Andrew Jackson, Charles Dickinson adında birini karısına hakaret ettiği için yaptıkları düelloda öldürdü. Andrew Jackson o tarihte henüz ABD başkanı olmamıştı.
- 1876 - Osmanlı Padişahı Abdülaziz, 30 Mayıs 1876 Darbesi ile tahttan indirildi. Yerine yeğeni V. Murat geçti.
- 1913 - I. Balkan Savaşı sona erdi.
- 1920 - Cafer Tayyar Eğilmez'e, Edirne Müdafaa-i Hukuk Merkez Heyeti'nce Trakya Müdafaa-i Milliye Kumandanı sanı verildi.
- 1920 - Fransa ve TBMM Hükümeti arasında geçici bir ateşkes imzalandı. TBMM'nin kazandığı askeri başarılar ve diplomatik zaferler sonrası Fransa ile Sakarya Zaferi'nden sonra Ankara Antlaşması imzalandı.(20 Ekim 1921)
- 1921 - Çankaya Köşkü, Mustafa Kemal'e armağan edildi. Atatürk, köşkü bir yazı ile Ordu'ya bağışladı.
- 1925 - 30 Mayıs Olayı gerçekleşti ve bu olay o güne değin Çin' de gerçekleşmiş olan en büyük yabancı karşıtı gösteri oldu.
- 1929 - Kibrit ve Çakmak Tekeli Kanunu TBMM'de kabul edildi.
- 1935 - Belucistan'da meydana gelen depremde 20 bin kişi öldü.
- 1941 - II. Dünya Savaşı: Almanya Girit'i işgal etti.
- 1942 - II. Dünya Savaşı: 1000 kadar İngiliz bombardıman uçağının katıldığı ve 1,5 saat süren bir hava saldırısında Almanya'nın Köln kenti büyük hasar gördü.
- 1954 - Demokrat Parti iktidarı, Kırşehir'i ilçe yaptı. Kırşehir üç yıl sonra yeniden il oldu.
- 1959 - Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin düzenlediği film yarışmasında birinciliğe değer film bulunamadı. En iyi erkek oyuncu ödülünü Sadri Alışık, en iyi kadın oyuncu ödülünü Nurhan Nur, en iyi yönetmen ödülünü Atıf Yılmaz aldı.
- 1961 - DP iktidarı döneminde yabancı bankalara rehin edilen altınlarımızdan kurtarılan ilk parti yurda getirildi. THY'nin Seç Uçağı ile Londra'dan getirilen altının 4 ton olduğu açıklandı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası altınlar için Bank of England'a 40 milyon lira ödedi. Altınların 1955-56 yılları arasında rehin edildiği öğrenildi.
- 1962 - 27 Mayıs askeri müdahalesinden sonra sivil yönetime geçildiğinde İsmet İnönü başkanlığında kurulan ilk koalisyon hükümeti olan CHP-AP ortaklığı Başbakan İsmet İnönü'nün istifasıyla sona erdi.
- 1967 - Nijerya askeri diktatörlüğüne karşı yıllar süren mücadeleden sonra Biafra bağımsızlığını kazandı.
- 1968 - Fransa Devlet Başkanı Charles de Gaulle meclisi feshederek normal süresinde seçimlere gidileceğini açıkladı.
- 1970 - Askeri Personel Kanunu tasarısını protesto eden astsubay eşleri yürüdü. Astsubay eşlerine polis müdahale etti.
- 1971 - İnsansız ABD uzay aracı Mariner-9, Mars hakkında bilgi toplamak üzere uzaya fırlatıldı.
- 1971 - İsrail Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırmaktan aranan Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi (THKP-C ) kurucularından Mahir Çayan ve arkadaşı Hüseyin Cevahir, Maltepe'de rastgele girdikleri Binbaşı Dinçer Erkan'ın evinde binbaşının kızı Sibel'i rehin aldılar.
- 1975 - Danıştay, İsmail Cem'in TRT Genel Müdürlüğü'nden alınma ve yerine Nevzat Yalçıntaş'ın atanma kararını durdurdu.
- 1975 - Mehmet Ali Aybar adını sonradan Sosyalist Devrim Partisi olarak değiştirecek olan Sosyalist Parti'yi kurdu.
- 1974 - Cumartesi günlerinin tam gün tatil olması kararı alındı.
- 1981 - Bangaldeş'de Tuğgeneral Mansur Ahmet hükümete karşı ayaklanma başlattı. Devlet Başkanı Ziyaü'rrahman öldürüldü.
- 1982 - İspanya, NATO'nun 16. üyesi oldu. Aynı zamanda 1955 yılında Batı Almanya'nın katılımından sonra örgüte kabul edilen ilk ülke oldu.
- 1990 - Fransa, deli dana hastalığı nedeniyle Birleşik Krallık'tan sığır ve sığır eti ithalini yasakladı.
- 1990 - Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov Almanya konusunu görüşmek üzere Washington DC'a gitti.
- 1992 - Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Sırbistan'a Bosna'daki saldırıları durdurması amacıyla ambargo koydu.
- 1993 - PCI 2.0 veriyolu piyasaya sürüldü.
- 1996 - Gazeteci Metin Göktepe'nin öldürülmesiyle ilgili olarak İstanbul'da açılan dava güvenlik gerekçesiyle duruşma yapılmadan Aydın'a alındı.
- 1996 - Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı, Habitat II Kent Zirvesi İstanbul'da başladı.
- 1996 - Koç Üniversitesi'nin Rumelifeneri'ndeki yeni kampüsünün temeli Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, Başbakan Mesut Yılmaz ve Rahmi Koç tarafından birlikte atıldı.
- 2002 - Van’ın Çaldıran ilçesi yakınlarında, İran sınırından kaçak yollarla Türkiye'ye girmeye çalıştıkları sırada donarak ölen 9’u çocuk, 19 kişinin cesedi bulundu.
- 2003 - Diyanet İşleri Başkanlığı’na, Prof. Dr. Ali Bardakoğlu getirildi.
Doğumlar
- 1814 - Mikhail Bakunin, Rus anarşist (ö. 1876)
- 1887 - Alexander Archipenko, Ukraynalı avangart sanatçısı, heykeltıraş ve grafiker (ö. 1964)
- 1890 - Paul Czinner, Macar asıllı film yönetmeni ve yapımcı (ö. 1972)
- 1896 - Howard Hawks, ABD'li sinema yönetmeni ve yazar (ö. 1977)
- 1899 - Irving Thalberg, ABD'li film yapımcısı (ö. 1936)
- 1908 - Hannes Alfvén, İsveçli astrofizikçi (ö. 1995)
- 1909 - Benny Goodman, ABD'li caz ve swing müzisyeni ve klarnetçi (ö. 1986)
- 1912 - Hugh Griffith, Galli aktör (ö. 1980)
- 1919 - René Barrientos, Bolivya Devlet Başkanı (ö. 1969)
- 1934 - Aleksey Leonov, Sovyet kozmonot (uzayda yürüyen ilk insan)
- 1948 - Salvador Puig Antich, İspanyol anarşist (ö. 1974)
- 1978 - Yeliz Şar, Türk oyuncu
- 1979 - Fabian Ernst, Alman futbolcu
- 1979 - Berksan, Türk şarkıcı ve bestekâr
- 1980 - Halis Özkahya, Türk hakem
- 1980 - Steven Gerrard, İngiliz futbolcu
- 1990 - Mustafa Akbaş, Türk futbolcu
- 1996 - Aleksandr Golovin, Rus futbolcu
Ölümler
- 1431 - Jeanne d'Arc (Jan Dark), Fransız Katolik azizesi (yakılarak) (d. 1412)
- 1593 - Christopher Marlowe, İngiliz şair ve oyun yazarı (d. 1564)
- 1640 - Peter Paul Rubens, Flaman ressam (d. 1577)
- 1774 - Alexander Pope, İngiliz şair (d. 1688)
- 1778 - Voltaire, Fransız yazar ve filozof (d. 1694)
- 1912 - Wilbur Wright, Amerikalı havacı (d. 1867)
- 1918 - Georgi Plehanov, Rus devrimci ve Marksist teorisyen (d. 1856)
- 1960 - Boris Pasternak, Rus şair, yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1890)
- 1961 - Rafael Trujillo, 1930-1961 arası Dominik Cumhuriyeti'ni yöneten diktatör (d. 1891)
- 1967 - Claude Rains, İngiliz aktör (d. 1889)
- 1975 - Michel Simon, Fransız aktör (d. 1895)
- 1976 - Mitsuo Fuchida, Japon pilot (d. 1902)
- 2006 - Shohei Imamura, Japon film yönetmeni (d. 1926)
- 2008 - Boris Anfiyanoviç Şahlin, Sovyet jimnastikçi (d. 1932)
- 2015 - Bedri Koraman, Türk karikatürist (d. 1928)
- 2016 - Jan Aas, Norveçli eski futbolcu ve çalıştırıcı (d. 1944)
Tatiller ve Özel Günler