Havadan karaya füze

Pilot A-10 Thunderbolt II uçağına takılı AGM-65 Maverick model füzesini inceliyor.

Havadan karaya füze tabiri (İngilizce air-to-surface missile ayrıca, air-to-ground missile, AGM, ASM ya da ATGM) askeri uçaklar tarafından (bombardıman,avcı veya saldırı türünden herhangi biri) fırlatılan, kara ve deniz hedeflerinine karşı kullanılan füzelere verilen genel addır. Süzülen bambalara çok benzeselerde bu bombaların sahip oldukları itiş sitemleri vardır. Bu sistemler içerisinde en çok kullanılan türleri roket ve jet motorlarıdır. Bu motorlar silaha kısa ve uzun menzil sağlamaktadır. Bunun yanında Sovyetler tarafıdan geliştirilen bazı füzelerde kullanılan ramjet sistemi, füzeye hem uzun hem de yüksek uçuz hızı sağlamaktadır.

Havadan karaya füzeler; yön bulabilmek için lazer, infrared ve GPS sinyallerinden faydalanırlar. Güdüm sistemi hedefin türüne göre değişmektedir. Örneğin bir gemiyi bulmak için kullanılan aktif veya pasif radar sistemi karada bulunan herhangi bir hedef için işe yaramaz.

Bazen havadan karaya güdümlü füzeler ile karada karaya güdümlü füzeler özellikleri bakımından benzerlik gösterebilir. Havadan karaya güdümlü bir füze olan Tomahawk ile AGM-86 ALCM aynı özellikleri taşımaktadır. Diğer füzelerde örneğin Penguen füzesi ve AGM-84 Harpoon gemisavar füzeleri olarak kullanılmaktadır. Birçok havadan karaya güdümlü füze, deniz ve kara hedeflerine karşı ufak değişikliklerle kullanılabilir. Örneğin Standoff Land Attack Missile, Harpoon füzesinin kara hedefleri için üretilen modelidir.

Havadan karaya güdümlü füzelerin en önemli artısı yer hedeflerine karşı çok uzak mesafeden ateşlenebilme kabiliyetleridir. Bu sayede uçak, düşmana ait uçaksavar sistemlerine yakalanmadan füzesini ateşleyip geri dönebilir. Bu sebepten bu tür füzelere Ateşle ve unut füzeler denir. Bazı füzeler ise hedefe atış menziline dahi girmeden ateşlenir. Bu füzeler daha sonra kendi kendini sevk ve idare ederek hedefini bulur ve imha ederler.

Taurus KEPD 350 Alman Hava Kuvvetleri Luftwaffe tarafından kullanılmaktadır.

Havadan karaya füzelerin alt kategorileri şunlardır:

Bazen havadan karaya füzeler ‘’taktiksel’’ ve ‘’stratejik’’ olmak üzere iki türe ayrılabilir. Taktiksel olanlar; geleneksel patlayıcı veya küçük nükleer başlık taşıyanlara denir. Stratejik olanlar ise büyük savaş başlıkları taşıyanlara verilmektedir. Bunlara örnek olarak pek sık rastlamasak da havadan karaya balistik füzeleri verebiliriz.

Havadan karaya füzeler

Arjantin

Avustralya

Fransa

Fransa-İngiltere

Almanya

Hindistan

Norveç

Pakistan

Güney Afrika

İsveç

İngiltere

ABD

SSCB-Rusya


Füze sınıfları

Havadan havaya füze (AAM)Havadan karaya füze (ASM) • Karadan havaya füze (SAM) • Karadan karaya füze (SSM) • Balistik füzeKıtalararası balistik füze (ICBM) • Denizaltından fırlatılan balistik füze (SLBM) • Balistiksavar füze (ABM) • Seyir füzesi • Gemisavar füze (AShM) • Denizaltısavar füze (ASROC)Güdümlü tanksavar füzesi (ATGM) • Uydusavar füze (ASAT) • Havadan fırlatılan balistik füze

Güdüm sistemlerine göre
Radrasyon takipli füze • Kablo güdümlü füze • Kızılötesi güdümlü füze • Radyo sinyalli füze • Lazer güdümlü füze • Etkin radar güdümlü füze • Yarı etkin radar güdümlü füze

This article is issued from Vikipedi - version of the 8/14/2014. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.