Hendrik Frensch Verwoerd

Hendrik Frensch Verwoerd, (d. 8 Eylül 1901, Amsterdam, Hollanda - ö. 6 Eylül 1966, Cape Town, Güney Afrika Cumhuriyeti), Güney Afrikalı bilim insanı, yayımcı ve devlet adamı. Başbakanlığı döneminde (1958-1966) uyguladığı şiddetli apartheid politikasıyla tanınmıştır.

Çok küçük yaşta ailesi Güney Afrika Cumhuriyeti'ye göç etti. Stellenbosch Üniversitesi'ni üstün başarıyla bitirdi ve 1927'de aynı yerde uygulamalı psikoloji dersleri vermeye başladı. 1933'te Sosyoloji ve Sosyal Çalışma Kürsüsü'ne geçti. 1937'de Johannesburg'da çıkmaya başlayan milliyetçi Die Transvaler gazetesinin yayın yönetmeni oldu. 1948 seçimlerinde Ulusal Parti'den (NP) senatör oldu. 1950'de yerli halkla ilgili bakanlığa getirildi. Apartheid yasalarının büyük bölümü Verwoerd'in bakanlığı sırasında çıktı. 1958 seçimlerinde Yönetim Meclisi 'ne girdi. Eylül 1958'de Johannes Gerhardus Strijdom'un ölümü üzerine NP tarafından başbakanlığa getirildi.

Hükümetin başına geçince apartheid programını kısıtlamadan uygulama olanağı buldu. Beyazları, Kap Renklilerini, Asyalıları ve Afrikalı Siyahları farklı yasalara bağlayan karmaşık bir sistemi uygulamaya başladı. 1959'da Bantu Özerklik Yasası'nın çıkarılması için çaba gösterdi. Bu yasa, Siyahların sekiz ayrı yerleşme bölgesi ya da daha sonra Siyah yurtluk denilecek Bantustan yerleşmelerini öngörüyordu. Macmillan'ın tarihe değişim rüzgarı olarak geçen konuşmasındaki önerileri de dikkate almayan Verwoerd'in ırkçı politikası Siyahlar arasında tepki doğurdu. Mart 1960'ta beyaz seçmenler, Verwoerd'in İngiliz Uluslar Topluluğu'ndan ayrılma önerisini küçük bir farkla kabul ettiler. Böylece 31 Mayıs 1961'de Verwoerd'in düşlediği cumhuriyet yönetimi kuruldu.

9 Nisan 1960'ta David Pratt adlı akıl hastası bir beyaz çiftçi Verwoerd'i silahla yaraladı. Verwoerd bu olaydan altı yıl sonra, bir Yunan-Mozambik melez göçmen olan geçici parlamento habercisi Dimitri Tsafendas tarafından parlamentoda bıçaklanarak öldürüldü.

Önce gelen: Johannes Gerhardus Strijdom	Güney Afrika Başbakanı 1958 - 1966	Sonra gelen: Balthazar Johannes Vorster