Hipertimezi

Hipertimezi, hipertimestik sendrom[1][2] ya da son derece üstün otobiyografik bellek (highly superior autobiographical memory)[3]; son derece nadir bir nöropsikolojik durumdur. Temel özelliği bu kişilerin otobiyografik bellek denilen, kişinin geçmişine yönelik olaylar ve deneyimleri, normal insanlardan çok daha fazla hatta hayatının çoğunluğunu kapsayacak derecede hatırlama durumudur. İlk kez nöropsikoloji dergisi Neurocase’de 2006 yılında Elizabeth Parker, Larry Cahill, Dr Paul Tejera ve James McGaugh tarafından kaleme alınan bir makalede tanımlandı. Makaleye göre hipertimezinin iki belirleyici özelliği şunlardır;

  1. Kişi kendi kişisel geçmişi hakkında düşünmeye anormal miktarda zaman harcamaktadır
  2. Kişi kendi kişisel geçmişinden belirli olayları hatırlamak için olağanüstü bir kapasiteye sahiptir.[2]

Hipertimezili kişiler kendilerine bir tarih verildiğinde o tarihin hangi güne düştüğünü ve o tarihte kişisel bir bilgi olup olmadığını hatırlayabilirler. Bu bireyler yaşadıkları günleri mükemmele yakın ayrıntılarla hatırlarlar. Bunun yanı sıra bazı kişisel öneme sahip kamusal etkinlikleri de hatırlayabilirler. Bu kontrol edilemeyen dürtü sayesinde bir tarihle karşılaştıklarında o günün anılarını tekrar yaşıyor gibi hatırlayabilirler. Bu anımsama tereddüt ya da bilinçli bir çaba olmadan gerçekleşir.

Hipertimezi terimi "hyperthymesia" dan türetilmiştir. Bu terim de Yunanca kelime thymesis (anlamı "hatırlama") ve Hyper (anlamı "aşırı") den türemiştir.

Kaynakça

  1. ↑ Harkin, Rebecca. "What Is Hyperthymesia?". Wise Geek. Conjecture Corporation. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150907034622/http://www.wisegeek.com/what-is-hyperthymesia.htm. Erişim tarihi: 8 December 2011.
  2. 1 2 Parker ES, Cahill L, McGaugh JL (February 2006). "A case of unusual autobiographical remembering.". Neurocase 12 (1): 35–49. DOI:10.1080/13554790500473680. PMID 16517514. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16517514.
  3. ↑ LePort, A., Mattfeld, A., Dickinson-Anson, H., Fallon, J., Stark, C., Kruggel, F., Cahill, L., and McGaugh, J. (2012). "Behavioral and neuroanatomical investigation of Highly Superior Autobiographical Memory (HSAM)". Neurobiology of Learning and Memory 98 (1). DOI:10.1016/j.nlm.2012.05.002. PMID 22652113. http://nexthumanproject.com/references/Super_Memory.pdf.

Dış bağlantılar

Hafıza
Temel kavramlar

Kodlama • Depolama • Hatırlama

Dikkat • Bellek birleştirme • Bellek nöroanatomisi
Uzun süreli hafıza
Aktif geri çağırma • Otobiyografik hafıza • Deklaratif hafıza • Episodik hafıza •Açık hafıza • Flashbulb hafıza • Hipertimezi • Kapalı hafıza • Anlamlı öğrenme • Prosedürel hafıza • Ezberci öğrenme • Seçici tutma • Semantik hafıza • Dilin ucu
Kısa süreli hafıza
"Sihirli Sayı Yedi, Artı veya Eksi İki" • Çalışan hafıza
Duyusal hafıza
Ekoik hafıza • Fotoğrafik hafıza • İkonik hafıza • Motor öğrenme • Görsel hafıza
Unutkanlık
Amnezi • Anterograd amnezi • Çocukluk amnezisi • Bozunma teorisi • Unutma eğrisi •Girişim teorisi • Hafıza inhibisyonu • Motiveli unutma • Posttravmatik amnezi • Psikojenik amnezi • Bastırılmış hafıza • Retrograd amnezi • Seçici hafıza kaybı • Geçici global amnezi •Silah odaklanması
Araştırmalar
Hafıza sanatı • Hafıza ve yaşlanma • Olağanüstü hafıza • İndirek hafıza testleri •Alışveriş merkezinde kaybolma tekniği • Hafıza bozuklukları • Hafıza inceleme yöntemleri •Parçalanmış otomobili yeniden birleştirme • Hafızanın 7 günahı
İlişkili kavramlar
Dalgınlık • Atkinson–Shiffrin hafıza modeli • Konfabulosyon • Bağlam bağımlı hafıza •Cryptomnesia • Alkolün hafızaya etkisi • Duygu ve hafıza • Exosomatic hafıza • Flashback • Serbest geri çağırma • İstemsiz hafıza • İşleme etkisi düzeyleri • Hafıza ön yargıları listesi • Hafıza ve yaşlanma • Gelecekte hafıza • hafıza ve travma • Metahafıza •Nimonik • Kas hafızası • Astarlama • Prospektif hafıza • Hafıza kurtarma terapisi • Retrospektif hafıza • Uyku ve hafıza • Kaynak izleme hatası • Hafıza gelişimi
Kültür ve toplum
Kültürel hafıza • Yanlış hatırlama sendromu • Bellek siyaseti • Shass Pollak •Transaktif bellek • Bellek ve sosyal etkileşimler • Hafıza sporu • Dünya Hafıza Şampiyonası
Önemli insanlar
Robert A. Bjork • Stephen J. Ceci • Susan Clancy • Hermann Ebbinghaus • Sigmund Freud • Patricia Goldman-Rakic • Jonathan Hancock • Judith Lewis Herman • HM(hasta) • Ivan Izquierdo • Marcia K. Johnson • Eric Kandel • KC(hasta) •Elizabeth Loftus • Geoffrey Loftus • James McGaugh • Paul R. McHugh • George Armitage Miller • Brenda Milner • Lynn Nadel • Dominic O'Brien • Ben Pridmore • Henry L. Roediger III • Steven Rose • Cosmos Rossellius • Daniel Schacter • Richard Shiffrin • Arthur P. Shimamura • Andriy Slyusarchuk • Larry Squire • Susumu Tonegawa • Anne Treisman • Endel Tulving • Robert Stickgold
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/27/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.