II. Svend

II. Svend
Danimarka Kralı
Hüküm süresi	1047 – 1074
Önce gelen	I. Magnus
Sonra gelen	III. Harald
Babası	Ulf Jarl
Annesi	Estrid Svendsdatter
Doğum	1019 İngiltere
Ölüm	1074 Søderup
Defin	Roskilde Katedrali, Sjaelland, Danimarka

II. Svend Estridsson Ulfsson (Eski Nors dili: Sveinn Ástríðarson, Danca: Svend Estridsen) (~1019 - 28 Nisan 1074 veya 1076) 1047-1074 yılları arasında Danimarka kralıdır. Babası asilzade Ulf Jarl annesi ise Estrid Svendsdatter'dir. Üç kez evlenmiş ve en az 20 çocuk sahibi olmuştur. Gelecekte tahta çıkacak beş Danimarka kralının babasıdır.^[1]

Hayatı

Tahta çıkışı

Svend İngiltere'de Norveçli Ulf Jarl ve Estrid Svendsdatter'in^[2] oğlu olarak dünyaya gelmiştir. Annesi Estrid Danimarka kralı Sven Çatalsakal'ın kızı ve yine Danimarka kralı olan Knud'un kız kardeşidir. Svend askeri bir önder olarak yetiştirilmiş, bir süre İsveç kralı Anund Jacob Ordusunda görev yapmıştır. 1040 yılında Elbe-Weser bölgesini yağmalarken yakalansa da kısa bir süre sonra serbest bırakılmıştır.

Svend, İngiltere'de de hakim durumda olan Danimarka Hanedanından kral Harthacanute tarafından "jarl"^[3] yapılmıştır. Harthacanute ile birlikte Norveç kralı I. Magnus'a karşı savaşsa da başarısız olmuştur. 1042 yılında Harthacanute ölünce Magnus Danimarka tahtında hak iddia eder. Magnus'un ordusunda görev alan Svend savaş meydanında oldukça başarılı olacak, beraberindeki derebeyleriyle birlikte Magnus'a başkaldırınca İsveç'e kaçmak durumunda kalacaktır.

Magnus ile Svend arasındaki taht kavgası 1045 yılına kadar sürecektir. Bu tarihte Magnus'un amcası Harald Hardrada sürgünden Norveç'e döner. Harald ve Svend güçlerini birleştirince Magnus Norveç krallığını Harald ile bölüşmeyi kabul edeceğini açıklar. 1047 yılında Magnus ölünce Harald Norveç krallığını, Svend ise Danimarka krallığını alır.

Harald Hardrada ile anlaşmazlık

Magnus'un vasiyeti gereğince Norveç ve Danimarka'yı paylaşan Harald ve Svend kısa süre sonra birbirlerine düşerler. Danimarka'yı Svend'e bırakmak istemeyen Harald uzun sürecek bir savaşı başlatmış olur. Uzun süren mücadelenin ardından iki kral yenişemeyecek ve birbirlerini tanımak zorunda kalacaktır. 1064 yılında Danimarka'daki hak iddialarından vazgeçen Harald, Svend tarafından Norveç kralı olarak tanınır. Harald ise İngiltere tahtında hak iddia etmek üzere sefer hazırlıklarına başlar.^[4]

İktidarı

II. Svend adına bastırılan sikke

Svend'in Danimarka Hanedanına annesi üzerinden bağlı olduğundan buna vurgu yapmak üzere Estridsson^[5] soyadını kullanacaktır. Svend iktidarını sağlamlaştırmak için Kilise ile ilişkilerini iyi tutmaya ve komşularıyla iyi ilişkiler içinde olmaya çalışır. Oğlu Knud Magnus'un Papalık tarafından kral olarak tanınmasını istese de oğlu Roma yolunda hayatını kaybedecektir. Aynı zamanda Danimarka'nın birliğini sağlamış olan I. Harald'ın azizlik mertebesine yükseltilmesine çalışsa da başarısız olur. Bu dönemde Kutsal Roma Cermen İmparatoru III. Heinrich ile Konstantinopolisli I. Baodouin'e karşı ittifak yapar.

Harald Hardrada'nın Stamford Bridge Muharebesinde yenilip öldürülmesinin ardından yapılan Hastings Muharebesi sonrasında Normanlar tarafından fethi üzerine İngiltere ile ilgilenmeye başlar. Henüz iktidarını sağlamlaştıramamış ve Kuzey Seferine çıkmak zorunda kalmış olan I. William'a karşı son Anglo-Sakson varis Edgar Atheling ile güçlerini birleştirir. 1069 yılında York'u ele geçirir. William tarafından kendisine verilen yüklü Danegeld fidyesi sonrası İngiltere'yi terk etmeye razı olur, yalnız bıraktığı Edgar ise İskoçya'ya kaçar. Svend 1074 yılında bir kez daha İngiltere'ye saldırsa da başarısız olacaktır.

Kilise ile ilişkileri

Svend, görevde bulunan başpikopos Hamburglu Adalbert'in Danimarka'daki kilise kadrolarını Almanlarla doldurmasından çekindiği için Danimarka Kilisesinin bağımsızlığını sağlayabilmek için İngiltere'den Danimarka kökenli din adamları getirtir. 1060 yılında ülke sekiz piskoposluk bölgesine bölünür. Svend bu sayede başpiskopos Adalbert 1072 yılında ölünce doğrudan Papalık Devleti ile ilişki kurabilecek duruma gelir.

Svend, Danimarka'nın Avrupa'nın diğer bölgeleriyle rahat iletişim halinde olması için Latince bilenleri davet eder. Bu kapsamda halkı eğitmek için bölgeye gelenler arasında ünlü tarihçi Bremenli Adam^[6] da bulunmaktadır. Svend, tüm Danimarka çapında kilise yapımını teşvik etmiştir.

Ölümü

Svend Aabenraa yakınlarındaki Søderup'daki çiftliğinde hayata veda eder. Danimarkalı tarihçiler ölüm tarihini 1074 olarak verse de 1076 yılının doğru olduğu da iddia edilir. Kralın naaşı Sjaelland'daki Roskilde Katedralinde toprağa verilir. Oğullarından beş tanesi Danimarka tahtına çıkacağı için kralların babası olarak da bilinir.

Geleneği

II. Svend değişmekte olan Danimarka toplumsal yapısında çok önemli bir yere oturur. Svend Danimarka'nın son Viking ve ilk feodal kralı olarak tanımlanır. Bölgede yerleşmekte olan feodalizm sayesinde kilise ile toprak sahibi derebeyleri monarşiye karşı güçlenirken köylüler toprağa bağlı hale gelecektir.

Svend Kilise ile kurduğu ittifakla monarşiyi sağlanlaştırmak ister. Bunun altyapısını piskoposluk bölgelerinin kurulmasıyla sağlar. Siyasi olarak bağımsızlığının bir simgesi olarak kurmak istediği İskandinav Başpikoposluğu oğlu I. Eric tarafından gerçekleştirilecektir.

Dönemin çoğu kralının aksine okuma yazma bildiği anlaşılan Svend, Papa VII. Gregory ile kişisel oarak da dost olmuştur. Tarihçi Bremenli Adam'a anlattıklarının yazılı hale gelmesi sayesinde 9 ve 10. yüzyıl Danimarka ve İsveç tarihi hakkında değerli eserler günümüze kadar gelmiştir.

Soyağacı

Svend'in ilk evliliği İsveç kralı Anund Jacob'un kızı Gyda ileydi. 1050 yılındaki ikinci evliliği Gyda'nın üvey annesi Gunnhildr Sveinsdóttir ile olur. Harald Hardrada'nın ölümünün ardından Svend onun dul eşi Tora Torbergsdatter ile evlenecektir. Hayattayken de çok sayıda cariyesi bulunan Svend'in en az 20 çocuğu olduğu bilinmektedir.

Gunnhildr'den:

1. Svend Svendsen, genç yaşta ölür

Farklı cariyelerinden:

1. Knud Magnus
2. III. Harald (ö. 1080)
3. IV. Knud(ö. 1086)
4. I. Olaf (ö. 1095)
5. I. Eric (ö. 1103)
6. Ulf Svendsen (ö. 1104)
7. Benedict Svendsen (ö. 1086)
8. Bjørn Svendsen, Nordalbingien Dükü (ö. 1100)
9. Danimarkalı Niels (ö. 1134)
10. Sigrid Svendsdatter (ö. 1066), Prens Gottschalk'ın eşi
11. Ingerid, Norveç kralı III. Olaf'ın eşi
12. Svend Svendsen
13. Haçlı Sweyn (ö. 1097)
14. Thorgils Svendsen
15. Sigurd Svendsen
16. Guttorm Svendsen
17. Ømund Svendsen
18. Gunhild Svendsdatter (Helene)
19. Ragnhild Svendsdatter

Kaynakça

1. Tahta çıkacak oğulları şunlardır: III. Harald, V. Knud, I. Olaf, I. Eric ve Danimarkalı Niels
2. Svensdatter ismi, Sven'in kızı anlamındadır
3. Günümüzdeki Anglo-Sakson Earl ünvanının İskandinav karşılığıdır
4. Artık Norveç kralı III. Harald olarak bilinen Harald Hardrada 1066 yılındaki Stamford Bridge Muharebesinde Harold Godwinson'a yenilecek ve hayatını kaybedecektir
5. Estrid'in oğlu anlamındadır
6. Gesta Hammaburgensis ecclesiae pontificum adlı 1076 tarihli eserin yazarıdır