Yerba mate

Vikipedi:Taksokutu
Yerba mate
Korunma durumu: Yakın tehdit altında (NT)

Bilimsel sınıflandırma
Âlem: Plantae (Bitkiler)
Klad Angiospermae
(Kapalı tohumlular)
Klad Eudicotidae
(İki çenekliler)
Klad Core eudicots
Klad Asterids
Klad Euasterids II
Takım: Aquifoliales
Familya: Aquifoliaceae
(Çobanpüskülügiller)
Cins: Ilex
Tür: I. paraguariensis
İkili adı
Ilex paraguariensis
A.St.-Hil.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Yerba mate ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Wikispecies'te Yerba mate ile ilgili detaylı taksonomi bilgileri bulunur.

Yerba mate (Ilex paraguariensis), çobanpüskülügiller familyasından bir bitki türüdür.

Bilinen diğer ismi "Paraguay çayı"dır. Anlam itibari ile yerba bitki, mate de kap anlamına gelmektedir.

Dağılımı

Yerba mate Orta tropik bir bitki olarak, yüksek sıcaklığa ve yıllık 1500 mm üzerinde yağışa ihtiyaç duyar. Kuzey Arjantin, Paraguay, Uruguay, güney Brezilya ve Bolivya gibi tropik altı Güney Amerika ülkelerinde yerel olarak ve ticari amaçlı yetiştirilir.

Avrupalılar tarafından "yerlilerin yeşil altını" olarak nitelendirilmiştir. Özellikle Arjantin'in günlük yaşamında önemi büyüktür; zaman zaman fabrika işçilerinin içmeleri yasaklanmıştır.

Özellikleri

İçeriğinde potasyum, magnezyum ve manganez bulundurmaktadır.[1] Hafif uyarıcı etkisi varsa bile çay ve kahvenin yanında çok düşük kalmaktadır. İştah kesme ve diüretik özelliği bilinmektedir.

Mate adını taşıyan içecek bitkinin öğütülmüş toz halinden hazırlanır. Genelde kendisine has kabında, mate tozunun üzerine sıcak su döküldukten sonra kendine has elekli pipeti ile içilmektedir. Aynı tozun üzerine defalarca (3-10) sıcak su döküp içmek mümkündür.

Sütle karıştırıp içmek de mümkündür; genelde çocuklara bu şekilde verilmektedir. Güney Amerika'da çok popüler bir içecektir. Kuzey Amerika'da ise genelde kahve alışkanlıklarını bırakmak isteyenler ve zayıflama çayı olarak kullanılmaktadır. Arjantinli Che Guevara'nın astımına karşı sürekli tükettiği bilinir.

Türkiye'de tarçın ya da nane katkılı çay poşeti şeklinde piyasada bulmak mümkündür.

Galeri

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/30/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.