Jerome I. Friedman
| Jerome Isaac Friedman | |
|---|---|
|
| |
| Doğum |
28 Mart 1930 Chicago, ABD |
| Milliyeti | Amerikan |
| Dalı | Fizik |
| Çalıştığı yerler | Massachusetts Institute of Technology (MIT) |
| Öğrenim | Chicago |
| Doktora hocası | Enrico Fermi |
| Önemli başarıları | Kuarklardaki olağandışı hareketler |
| Aldığı ödüller |
Nobel Fizik Ödülü (1990) |
Jerome Isaac Friedman 28 Mart 1930 Chicago doğumlu Amerikan fizikçidir. Massachusetts Institute of Technology (MIT), fizik fakultesi ve enstitüsünde profesörlük yapmaktadır.[1]
Biyografisi
Jerome I. Friedman ,28 Mart 1930'da Rusya göçmeni Selig ve Lillian Friedman çiftinin ikinci çocuğu olarak Chicago, Illinois'de doğdu. Babası 1913 yılında ABD'ye gelmiştir ve I. Dünya Savaşı'nda ABD Ordusu Topçu birliğinde görev yapmıştır. Finansal zorluklara rağmen ailesi çocuklarına müzik ve sanat dersleri aldırmayı başarmıştır.
Tania Letetsky-Baranovsky ile evlenen Friedman'ın Ellena, Joel, Martin ve Sandra isimlerinde dört çocuğu vardır. Kendi mesleğiyle pek de alakası olmayan hobileri olan Friedman boş zamanlarında tiyatro, müzik, bale etkinliklerine katılıp, boyama ve Asya seramik çalışmaları yapmaktadır.[2]
Eğitimi
İlk ve orta öğrenimini Chicago'da almıştır. Lise eğitimini özel bir sanat okulunda tamamlamıştır. Öğretmenlerinin tavsiyesine uymayarak Chicago Sanat Müzesi Enstitüsü yerine tam burslu olarak Chicago Enstitüsü liberal sanat bölümünde eğitime başlar. Yüksek lisans için 1950'de fizik bölümüne giriş yapar, 1953'de masterını tamamlar , 1956'da 'proton kutuplaşmayla çekirdeklerin saçılmasıyla çıkan siklotron enerji' konulu teziyle doktor unvanı alır. Tezin amacı, kutuplaşmanın elastik veya inelastik saçılma sonucu olmadığının saptanmasıdır. Çalışmalarına Chicago Üni. nükleer emülsiyon laboratuvarında devam ettirmiştir.[3]
1957'de Stanford Üniversitesi, Yüksek Enerji Fiziği Laboratuvarı, Hofstadter grubunda araştırma görevlisi olur. 1960 yılında Massachusetts Enstitüsü Fizik Bölümü'nde öğretim üyesi olmuştur. Henry W. Kendall 1961 yılında Friedman'ın araştırma grubuna katılır. Araştırmalarına 1963 yılında Richard E. Taylor da yardımcı olmaya başlar.[4] 1980 yılında, MIT'de Nükleer Bilim Laboratuvarı Müdürü ve ardından 1983 ile 1988 yılları arasında Fizik Anabilim Dalı Başkanı olarak görev yapar. Ayrıca altı yıl aynı üniversitenin Araştırma Derneği Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yapar.[5]
Enerji ve Süperiletken Süper Çarpıştırıcısı Laboratuvarı Bilimsel Politikalar Kurulu başkanlığı ve Yüksek Enerji Danışma Kurulu üyeliği yapmıştır. deneysel yüksek enerji fiziği araştırma grubu çabadır.[6]
1990 yılında Richard E. Taylor ve Henry W. Kendall ile Nobel Fizik Ödülünü kazanır.[7] 2008'de Belgrad Üniversitesi ( Belgrad , Sırbistan ) tarafından 'Fahri Doktora' verilir. Belgrad Üniversitesi, Teorik ve Deneysel Fizik Enstitüsü ile fizik fakültesinde aynı yıl fahri profesör olur.
Kaynaklar
- ↑ Britannica. "Jerome Isaac Friedman" (İngilizce). 14 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150514070345/http://www.britannica.com/EBchecked/topic/220149/Jerome-Isaac-Friedman. Erişim tarihi: 6 Mart 2012.
- ↑ otobiyografi. "Jerome Isaac Friedman" (İngilizce). 19 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20130119050114/http://www.nobelprize.org:80/nobel_prizes/physics/laureates/1990/friedman-autobio.html. Erişim tarihi: 6 Mart 2012.
- ↑ (İngilizce) Nobel Lectures in Physics 1991-1995. World Scientific Publishing Company . 1997. ISBN 981-02-2677-2. http://www.nobelprize.org/nobel_organizations/nobelfoundation/publications/lectures/WSC/phy-91-95.html.
- ↑ (İngilizce) Public lectures. 1997. ISBN 9971886073. http://lccn.loc.gov/99912533.
- ↑ Mit.edu. "Honors & Award" (İngilizce) (PDF). 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151222062541/http://web.mit.edu/physics/news/physicsatmit/physicsatmit_06_facultynotes.pdf. Erişim tarihi: 6 Mart 2012.
- ↑ Mit.edu. "Department of Physics" (İngilizce). 11 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150611033837/http://web.mit.edu:80/catalog/degre.scien.physi.html. Erişim tarihi: 6 Mart 2012.
- ↑ Nobel. "Nobel Fizik Ödülleri" (İngilizce). 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151226045044/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1990/. Erişim tarihi: 6 Mart 2012.
