Johann Heinrich Lambert
| Johann Heinrich Lambert | |
|---|---|
|
Alman fizikçi, astronom | |
| Doğum |
1728 Alsace, Fransa |
| Ölüm |
1777 (48-49 yaşlarında) Berlin, Almanya |
Johann Heinrich Lambert (1728 – 1777) Alman fizikçi , matematikçi ve gökbilimcidir.
Hayatı
Mülhausen'de doğmuştur. (Şimdiki Mulhouse, Alsace, Fransa) Fakir olan babası kendisine destek veremediği için eğitimini çalışarak finanse etmiştir. Hayatının son on yılını Prusya Kralı'nın himayesinde, Berlin'de geçirmiştir.
Çalışmaları
Lambert pek çok farklı konuda çalışmalar sahibi bir bilim adamıydı. Trigonometriye hiperbolik fonksiyonları sokan ilk kişi Lambert'dir. Pi'nin irrasyonel bir sayı olduğunu kanıtlamıştır. Konikler hakkında çalışmalar yapmış bu sayede kuyrukluyıldızların yörüngelerini daha kolay hesaplama yöntemleri geliştirmiştir. İlk pratik higrometre ve fotometre Lambert tarafından yapılmıştır. 1760'da ışık yansımaları hakkında Latince bir kitap yayınlamıştır. 1761'de Güneş ve etrafındaki gök cisimlerinin, Samanyolu'nda beraber hareket eden bir grup (Güneş Sistemi oluşturdukları hipotezini ortaya atmıştır. Lambert aynı zamanda perspektif konusunda klasikleşen bir kitap yazmış ve geometrik optik konusuna katkıda bulunmuştur.
New Organon kitabında Lembert sübjektif ve objektif görünümler üzerine çalışmalar yapmıştır. Lambert-Beer Kanunu ışığın nasıl soğurulduğunu açıklamaktadır. Yazdığı ¨Evrenin Yapısı Üzerine Kozmolojik Mektuplar¨isimli kitapta, görüntülerin insan zihninde oluşma şekilleri üzerine çalışmıştır.
Lambert, Kant'ın ¨Evrensel Doğa Tarihi ve Gökler Kuramı¨ kitabından etkilenmiş ve Kant'ın Nebular Hipotez'ine kendi fikirlerini de ekleyerek Güneş Sistemi'nin oluşumu hakkında kendi fikirlerini yazmıştır.
Lambert, hiperbolik üçgenlerin açıları ve alanları arasındaki ilişkiyi incelemiştir. Lambert, bu üçgenlerin açıları toplamının 180 dereceye tekabül edemeyeceğini göstermiştir. 180 dereceden olan eksikliğin alanla orantılı olduğunu bulmuştur. Bulduğu bu kuralın formulü : CΔ = π — (α + β + γ). C sabitiyle çarpılan bir hiperbolik üçgenin alanı, 180 (Radyan) eksi açıların toplamına eşittir. Üçgenin alanı değiştikçe açılar da değişitr. Bu kurala göre açıları eşit olmayan iki hiperbolik üçgenin alanı eşit olamaz. Öklid geometrisinde üçgenin alanının kenar uzunluklarına göre gösterilmesinin aksine, Lambert hiperbolik üçgenleri açılarına göre gösterilirler.