Joseph Losey
Joseph Walton Losey (14 Ocak 1909, La Crosse, Wisconsin, ABD-22 Haziran 1984, Londra, İngiltere), ABD'li tiyatro ve sinema yönetmeni. Yoğun ve bazen de şiddete dayalı insan ilişkilerini odak noktası alan filmleriyle kendine özgü bir üslup geliştirmiş, sinema sanatının büyük adlarından biri olmuştur.
Hanover'daki (New Hampshire) Dartmouth College'da tıp öğrenimi gördü. Tiyatro etkinliklerine de katıldığı bu okuldan 1929'da mezun oldu. Ertesi yıl Harvard Üniversitesi'nde İngiliz edebiyatı dalında lisansüstü çalışmasını tamamladı. Kısa bir süre tiyatro ve kitap eleştirileri yazdı. 1935'te, eğlence dünyasının haftalık gazetesi Variety'nin Avrupa muhabiri olarak çalışırken, ünlü Sovyet sinema yönetmeni ve kuramcısı Sergey Ayzenştayn'ın derslerini izledi. 1930'larda ve 1940'larda New York kentindeki Broadway'de tiyatro yönetmenliği yaptı. Bu arada Çalışma Projeleri İdaresi'nin Federal Tiyatro Projesi çerçevesinde oyunlar sahneledi. Bu dönemdeki en önemli başarılarından birini 1947'de Bertolt Brecht'ten Galileo Galilei oyununu sahneye koyarak elde etti.
1930'ların sonlarında çeşitli eğitim filmleriyle belgesel filmler çekti. 1945'te, A Gun in His Hand (Elinde Bir Silah) adlı kısa filmiyle Oscar'a aday gösterildi. Daha sonra, tartışmalı konularda birer kişisel yorum niteliğindeki uzun metrajlı filmlerine başladı. Örneğin, The Boy with Green Hair (1948; Yeşil Saçlı Çocuk) filiminde savaş karşıtlığını, The Lawless 'ta (1950; Kanunsuz) ırk konusundaki önyargıları, The Prowler (1951) filminde de polisteki yozlaşmayı işledi. 1952'de Hollywood'daki solcu avı sırasında kara listeye alınması üzerine ABD'yi terk ederek İtalya'ya yerleşti. İtalya'da kaldığı dönemde İmbarco a mezzanotte'yi (1951) yaptı. İtalya'dan sonra Büyük Britanya'ya geçti, Orada bir dönem takma adlar kullanarak çalıştıktan sonra 1958'de kendi adıyla The Gypsy and the Gentleman (Kanlı Çingene) adlı filmi çekti.
Birçok filminin senaryosunu ünlü İngiliz oyun yazarı ve tiyatro oyuncusu Harold Pinter yazdı. Bunlar arasında The Servant (1963; Genç Hizmetçiler), Accident (1967; Kaza Gecesi) ve 1971 Cannes Film Festivali'nde büyük ödülü kazanan The Go-Between (Arabulucu) gibi yapıtları sayılabilir. Losey bu filmleriyle başta Fransız eleştirmenleri arasında olmak üzere bütün dünyada önemli bir sanatçı olarak kabul edildi.
1967'de James Leahy'nin The Cinema of Losey (Losey'nin Sineması) ve Tom Milne'in Losey ile yaptığı bir dizi röportajı içeren Losey on Losey (Kendi Ağzından Losey) adlı kitapları yayımlandı.
Filmografi
Losey'nın yönettiği filmler;
- A Gun in His Hand (1945; Elinde Bir Silah)
- The Boy with Green Hair (1948; Yeşil Saçlı Çocuk)
- The Lawless (1950; Kanunsuz)
- M (1950)
- The Prowler (1951)
- The Big Night (1951)
- Imbarco a mezzanotte (1951)
- The Sleeping Tiger (1954)
- The Intimate Stranger (1955)
- Time Without Pity (1956)
- The Gypsy and the Gentleman (1958; Kanlı Çingene)
- Blind Date (1959; Kaderin Cilvesi)
- The Criminal (1960; Suç Altında)
- The Damned (1961)
- Eva (1962; Aldatan Kadın)
- The Servant (1963; Genç Hizmetçiler)
- For King and Country (1964; Vatan Uğruna)
- Modesty Blaise (1966; Dişi Bond)
- Accident (1967; Kaza Gecesi)
- Secret Ceremony (1968; Gizli Merasim)
- Figures in a Landscape (1970)
- The Go-Between (1970; Arabulucu)
- The Assasaination of Trotsky (1972; Meksika'da Cinayet)
- A Doll's House (1973; Bebek Evi)
- Galileo (1974)
- The Romantic Englishwoman (1975)
- Monsieur Klein (1976; Kaderi Arayan Adam)
- Don Giovanni (1979)
- La Truite (1982; Alabalık)
- Steaming (1985)
Dış bağlantılar
|