Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi
Körfez Arap Ülkelerinin İşbirliği Konseyi مجلس التعاون لدول الخليج العربية Meclis El-Te'avun Liduvel El-Haliç El-Arabiye |
||||
---|---|---|---|---|
|
||||
Başkent | Riyad | |||
Resmi Dil | Arapça | |||
Hükûmet | Milletler Topluluğu | |||
• | Genel Sekreter | Dr. Abdullatif Bin Rashid Al-Zayani | ||
• | Dönem Başkanlığı | Birleşik Arap Emirlikleri | ||
Kuruluşu | ||||
• | Kuruluş | 25 Mayıs 1981 | ||
Yüzölçümü | ||||
• | Toplam | 2.673.108 km2 İfade hatası: Beklenmedik div operatörü mil2 |
||
Nüfus | ||||
• | tahmini | 42,100,000 | ||
• | Yoğunluk | 17.37/km2 45/mil2 |
||
Para birimi | Khaleeji (öneri) 6 para birimi
|
Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi[1], kısaca Körfez İşbirliği Konseyi (İngilizce: Gulf Cooperation Council - GCC) resmi adı ile Arapça: مجلس التعاون لدول الخليج العربية ( Meclis El-Te'avun Liduvel El-Halîc El-Arabî), Basra Körfezi'ne kıyısı bulunan altı Arap ülkesinin ekonomik, siyasal ve sosyal hedefler ile bir araya gelmesiyle oluşturduğu bir ülkeler topluluğudur.
25 Mayıs 1981 tarihinde kurulan kurul Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'nden oluşur. Birleşik ekonomik anlaşma 11 Kasım 1981 tarihinde Riyad'da imzalanmıştır. Bu ülkeler Körfez İşbirliği Ülkeleri olarak tanımlanır.[2]
10 Aralık 2013 tarihinde iki günlük zirvede, Avrupa Birliğine benzer bir "Körfez Birliği" nin oluşumu gündeme geldi.[3] 12 Ağustos 2014 tarihinde Bahreyn'in başbakanı Halife bin Salman El Halife, Körfez birliği'nin kurulmasına yeniden ilgi gösterdi ve bölgedeki güncel olayların teklifin önemine değindi belirtti.[4]
Hedefleri
Kurulun açıklanmış hedefleri şunlardır:
- Ekonomi, finans, ticaret, gümrük, turizm, kanun yapma ve yönetim gibi alanlarda benzer düzenlemeler kurmak
- Sanayi, madencilik, tarım, su ve hayvancılık dallarında bilimsel ve teknik ilerleme sağlamak
- Bilimsel araştırma merkezleri kurmak
- Ticaret ortaklığı geliştirmek
- Özel sektörle beraberlik kurmak
- İnsanları arasındaki beraberliği kuvvetlendirmek
- "Khaleeji" adi verilen ortak para birimi kullanmak
Bazı ülkeler ile ilişkileri
Bütün Basra Körfezi ülkeleri bu kurulun üyesi değildir. İran özellikle dahil edilmemiştir [5] ve 2003 yılına kadar Irak Körfez ülkeleri için İran'a karşı bir güvenlik bariyeri olarak yer almıştır.[6] Yemen 2006 yılında üyelik için görüşmelere başlamıştır ve 2016 yılına kadar üye olmayı ümit etmektedir.[7]
Bahreyn ayaklanması ortasında, Suudi Arabistan ve BAE, Bahreyn protestolarını bastırmak için Bahreyn'e kara birlikleri gönderdi. Kuveyt ve Umman asker göndermekten kaçınmıştır. Aralık 2011 yılında Suudi Arabistan, Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyinin bir konfederasyon oluşturulmasını önerdi.[8] İtirazlar, diğer ülkeler tarafından önerisine karşı ortaya atılmıştır.[9][10] Ürdün, Fas, ve Yemen'nin gelecekteki üyeliğine ilişkin tartışmalar olmuştur.[11][12]
Irak
Irak konsey üyesi değildir ve Basra Körfezi kıyısında ki tek Arap ülkesidir. Irak'ın ortak üyeliği Körfez Savaşı'nda Kuveyt'i işgali sonrasında 1990 yılında kesildi.[13][14] 2009 yılında Irak, Ticaret Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyi Odaları karteline katılmaya hazır olduğu bildirildi.[15]
2012 yılında, Irak Savunma Bakanı Saadoun el-Dulaimi, Irak'ın Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyi'ne katılmak istediğini belirtti.[16] Kuveyt, Irak'ın Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyi katılmasını desteklemektedir.[17]
İran
Aralık 2012 Manama zirvesinde, Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyi üyesi ülkeler kendi iç işlerine müdahale ettiği gerekçesiyle İran'ın buna bir son vermesi çağrısında bulundular.[18]
Yemen
Yemen Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyi üyelik müzakerelerindedir (şu anda) ve Basra Körfezi'nde hiçbir sahil şeridine sahip olmamasına rağmen 2015 yılına kadar katılmayı umut etme olup, Yemen Arap Yarımadası ve diğer konsey üyeleri ile ortak bir kültür ve tarihe sahiptir.
Genel Sekreterler
- 26 Mayıs 1981 - Nisan 1993, Abdullah Bişara [19], Kuveyt
- Nisan 1993 - Nisan 1996, Fahim bin Sultan al-Qasimi, Birleşik Arap Emirlikleri
- Nisan 1996 - 31 Mart 2002, Jamil bin Ibrahim al-Hujailan, Suudi Arabistan
- 1 Nisan 2002 - 31 Mart 2011, AbdulRahman bin Hamad al-Attiyah, Katar
- 1 Nisan 2011 - ... , Abdullatif bin Rashid Al-Zayani, Bahreyn
Dış bağlantılar
- Körfez Arap Ülkelerinin İşbirliği Konseyi - Genel Sekreterlik: Arapça
- Körfez Arap Ülkelerinin İşbirliği Konseyi - Genel Sekreterlik: İngilizce
- Körfez Arap Ülkelerinin İşbirliği Konseyi Muhasebe ve Denetleme Kuruluşu
Kaynakça
- ↑ "Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi (KİK)". TC Dışişleri Bakanlığı. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160311184306/http://www.mfa.gov.tr/korfez-arap-ulkeleri-isbirligi-konseyi.tr.mfa. Erişim tarihi: 11 Mart 2016.
- ↑ "Tourism Australia Körfez Ülkelerine Olan Bağlantılarını Artırır". 6 Kasım 2005. 21 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20080721140215/http://www.tourism.australia.com/NewsCentre.asp?sub=0315&al=1911. Erişim tarihi: 7 Nisan 2007.
- ↑ "Gulf Union on agenda at annual GCC summit". Al Arabiya News. 10 December 2013. http://english.alarabiya.net/en/News/middle-east/2013/12/10/Gulf-Union-on-agenda-at-annual-GCC-summit.html. Erişim tarihi: 20 August 2014.
- ↑ "Gulf Union 'crucial for stability'". Gulf Daily News. 12 August 2014. http://www.gulf-daily-news.com/NewsDetails.aspx?storyid=383748. Erişim tarihi: 20 August 2014.
- ↑ "Körfez Arap Ülkeleri ve İran'ın Nükleer Programı". Washington Institute for Near East Policy. 21 Aralık 2005. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20070930190522/http://www.washingtoninstitute.org/templateC05.php?CID=2424. Erişim tarihi: 7 Nisan 2007.
- ↑ "Iran, Irak ve Körfez Bölgesi". 27 Şubat 2007. http://www.upi-fiia.fi/fin/tilaisuudet/menneet_tilaisuudet_2007/iran_iraq_and_the_gulf_region/. Erişim tarihi: 7 Nisan 2007.
- ↑ "Yemen 2016 yılında GCC üyeliği için umutlu". Yemen Times. 19 Aralık 2006. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110927110640/http://yementimes.com/article.shtml?i=905&p=local&a=7. Erişim tarihi: 7 Nisan 2007.
- ↑ GCC Members Consider Future of Union
- ↑ "Saudi Arabia Seeks Union of Monarchies in Region." The New York Times, 14 May 2012.
- ↑ Ian Black (14 May 2012). "Gulf unity plan on hold amid Iranian warning". The Guardian. http://www.guardian.co.uk/world/2012/may/14/gulf-unity-plan-on-hold. Erişim tarihi: 18 May 2012.
- ↑ Asma Alsharif (10 May 2011). "1-Gulf bloc to consider Jordan, Morocco membership". Reuters. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151208063333/http://af.reuters.com/article/moroccoNews/idAFLDE7492I020110510. Erişim tarihi: 10 May 2011.
- ↑ Yemen to join GCC by 2015
- ↑ Low, Linda; Carlos Salazar, Lorraine (2011). The Gulf Cooperation Council: A Rising Power and Lessons for ASEAN. s. 41. ISBN 9789814311403. http://books.google.ca/books?id=YtE9LiyqttQC. Erişim tarihi: 28 June 2013. "Iraq was once an associate member, but this was suspended when it invaded Kuwait"
- ↑ Wuthnow, Joel (6 June 2013). "China and the Iran Nuclear Issue: Beyond the Limited Partnership". United States-China Economic and Security Review Commission. http://www.uscc.gov/sites/default/files/WUTHNOW_final%20testimony.pdf..
- ↑ Iraq to join GCC trade federation
- ↑ Dulaimi confirmed that Iraq sought to join the Gulf Cooperation Council (GCC)
- ↑ "Kuwait stresses necessity for Iraq to join GCC". 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160105060103/http://www.alsumaria.tv/news/55919/kuwait-stresses-necessity-for-iraq-to-join-gcc/en. Erişim tarihi: 21 Kasım 2014.
- ↑ "GCC states slam Iran interference in region." Al Jazeera. 25 Aralık 2012.
- ↑ "Klip 426: Eski Körfez Ülkelerinin İşbirliği Meclisi'nin Genel Sekreteri Abdullah Bişara İle Röportaj". TV Monitor Project, Middle East Media Research Institute (MEMRI). 12 Aralık 2004. 2 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20051102215653/http://www.memritv.org:80/Transcript.asp?P1=426. Erişim tarihi: 7 Nisan 2007.