Kızak

Atlı kızak

Kızak, genellikle kar ve buz gibi kaygan yerlerde, bazen de çamur, çimen ya da düzgün taş yüzeylerde, ulaşım ve taşımayı sağlayan, altında iki uzun kaydırağı bulunan, çekimsiz ya da at, köpek, rengeyiği ile çekimli arazi aracıdır. Kızaklı köpek yarışında köpek çekimli köpek kızağı kullanılır.

Adlandırma

Kızak kelimesi Türkçe kaz- (~ kay-) kökünden gelir. Eski Kıpçakçada da kızak olarak kullanılır. Azericede xizək biçimi geçer^[1].

Kızak tipleri

Eğlencelik kızaklar

kızak üstünde genç, 1945

Eğimli karlı yüzeylerde yokuş aşağı kaymak için tasarlanan kızak türleri kızakçılıkta kullanılır:^[2]

• Toboggan (tobagan), tahta ya da plastik çekimsiz uzun kızak.
• Saucer, plastik ya da metal, kontakt lens gibi kavisli ve yuvarlak, kaydıraksız kızak.
• Çelik kaydıraklı kızak ya da flexible flyer
• Kicksled
• Şişme kızak ya da or tube
• Foam

Yarışlık kızaklar

Belirli kızak türleri ise yalnızca spor amaçlıdır:

• Bobsled
• Luge

Çekimli kızaklar rengeyiği, at, katır, öküz ya da köpek gibi hayvanlarca çekilir.

Diğer kızaklar

A horse-drawn "stone boat", a sled used in horse pulling competition, Spring Fair, Woolbrook, NSW

• Airboard, an inflatable single-person sled, similar to a hovercraft
• Troyka, üç atlı çekimli kızak
• In some regions, "sled" ^[3] is colloquial slang for a snowmobile
• Arktik bölgede İnuitlerin qamutiq adı verilen kızakları deniz buzu üzerinde ulaşım ve taşıma amaçlıdır
• Ahkio ya da pulka, Laponya'da kullanılan geleneksel kızak.
• In truck and tractor pulling, an implement pulled behind the machine which uses friction to stop the machine.^[4]

Ayrıca bakınız

• Bobsled
• Luge
• Mudsled
• Pulka
• Skeleton
• Ski
• Snowboard
• Snowmobile
• Toboggan
• Travois

Kaynakça

1. Hasan Eren, Türk Dilinin Etimolojik Sözlüğü, Ankara 1999; sayfa: 241-242
2. Parigon Sleds
3. sledspace.com (2008). "Sledspace.com - Snowmobile Community". 15 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151215041642/http://www.sledspace.com/. Erişim tarihi: 18 Apr. 2011. 
4. "The Sled". Lake Country Antique Tractor Association. 28 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120328055316/http://lcata.com/facts.htm. Erişim tarihi: 27 July 2011.