Kalavun
| Kalavun | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Mısır Memlûk Sultanı | |||||
| Hüküm süresi | 1279 – 1290 | ||||
| Önce gelen | Sülemiş | ||||
| Sonra gelen | El-Eşref Halil | ||||
| |||||
| Hanedan | Bahri Hanedanı | ||||
| Doğum | yak. 1222 | ||||
| Ölüm | 1290 | ||||
Kalâvûn tam adıyla Seyfeddin Kalâvûn el-Elfi el-Mansûr veya bütün lâkaplarıyla El-Melik el-Mansûr Seyf ed-Dīn Kalâvûn el-Elfi es-Sâlihî en-Necmî el-Alâ'î (kısaca Arapça: المنصور سيف الدين قلاوون الألفي ) (d. yak. 1222 - o. 10 Kasım 1290 Kahire) 1279 ile 1290 döneminde Mısır'da hüküm sürmüş Türk asıllı Bahri Hanedanı'ndan Memlûk Devleti'nin yedinci hükümdârıdır.
Yaşamı
Kalavun Mısır Memlûk Devletinin yedinci hükümdârı olup Bahriye Memluklarından yak. 1222 Kıpçak doğumlu bir Kıpçak Türküdür. Eyyûbî Sultanı Salih Eyyub’ün kölelerinden olup, bin altına satın alındığı için "Elifi" de denir. Sultan kendisini 1247 yılında, serbest bırakınca askerlik hizmetine girdi. Sultan Baybars'ın emri altında güç ve nüfuz bakımından gittikçe yükseldi. Sultan Baybars'in oğlu Sultan Berke Han'ın hükümdârlığı zamânında Ermenilerle yaptığı savaşlardaki başarısıyla dikkati çekti.
Sultan Berke Han tahttan indirilip yedi yaşındaki kardeşi Sülemiş'in hükümdâr olmasina onayak olan Kalavun, Sülemiş'e atabeg tâyin edildi. Altı ay süren bu atabeglikten sonra bir darbe ile hükümdârlığı ele aldı. Halîfenin de hükümdârlığını tanımasıyla durumu sağlamlaşti.
Kalavun, Suriye’deki Şam Sultanı Sungur, Moğollar ve onlara yardım eden Ermenilerle mücâdele ederek yaptığı savaşları kazandı. Bütün Suriye’yi elde etmek için St. Jean şövalyelerinin Morkab’daki kalelerini 1285’te ele geçirdi. Trablusşam’ı ve yakınındaki Batrun Kalesini ele geçirdikten sonra Akkâ’yı almak için yola çıktığı sırada, Kahire yakınlarında öldü. Yaptırdığı medresenin bahçesine defnedildi.
Cesur, tedbirli, âdil, ilmi ve terakkiyi seven bir hükümdâr olup, Kahire’de iki kasr arasında büyük bir medrese yaptırdı. O zamâna kadar bir benzeri yapılmamış olan Kahire Hastânesi, en önemli eseridir. Bu hastânenin çeşitli hastalıklar için laboratuvarları, ilâçlar ve diğer erzaklar için ayrı ayrı depoları, tertipli, güzel hasta koğuşları bulunmaktaydı. Ayrıca bu hastânenin yanına câmi ve diğer eserler de yaptırdı.
Memlûk sultanları arasında, kurduğu hükümrânlık devâm eden yalnız budur. Bu sülâlenin başına Kalavun’dan sonra beş hükümdâr daha geçti. 1382 yılında Çerkes Sultanları ortaya çıkınca sülalenin hükümrânlığı sona erdi.
Dipnotlar
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Clot, André
- (çev. Turhan Ilgaz) (2005), Kölelerin İmparatorluğu Memlüklerin Mısır'ı, İstanbul:Epsilon Yayınları ISBN 9753317727.
- (2009) L'Égypte des Mamelouks 1250-1517. L'empire des esclaves, Paris:Perrin ISBN 978-2-262-03045-2 (Fransızca)
- Türk Ansiklopedisi, Memlukler (Mısır) maddesi.
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Sülemiş |
Mısır Memlûk Sultanı 1279 – 1290 |
Sonra gelen: El-Eşref Halil |