Karagedik, Baskil
Karagedik | |
— Köy — | |
Elazığ | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Elâzığ |
İlçe | Baskil |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Rakım | 1.570 m (5.151 ft) |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 51 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0424 |
İl plaka kodu | |
Posta kodu | 23800 |
İnternet sitesi: YerelNET |
Karagedik, Elâzığ ilinin Baskil ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Oğuz'ların Bozok boyunun Beğdili aşiretinin Canbeğ federasyonuna bağlı Parçikan aşiretine mensup, Kürt'çe de konuşabilen Türk'lerin kurduğu bir yerleşim yeridir. Moğol istilasıyla beraber Harzemşah hükümdarlarının da mensub olduğu Beğdili aşireti bulundukları Aral gölü güneyinden (Mazenderan ya da Taberistan ) Anadolu'ya Celaleddin Harzemşah'la beraber giriş yapmışlardır. Celaleddin Harzemşah'ın Karakoçan dağlarında öldürülmesiyle değişik yörelere dağılan aşiretimiz; Yavuz'un Doğu Anadolu'yu fethetmesiyle Suriye , Rakka ve Lübnan'a sürgün edilmişlerdir. 17. yy.da tekrar dönerek Urfa, Adıyaman ,D.Bakır, Elazığ,Tunceli,Malatya,Bingöl,Sivas,Tokat,Konya,Ankara gibi şehirlere iskan edilmişlerdir. Köyün eski adı Haman'dır.Köyün adının sürgün olarak gittikleri Lübnan,ın Baalbekke eyaletinin Hammana şehrinden geldiğini tahmin ediyoruz.1930-1940 yılları arasında Yukarıhan adı kullanılmaktaydı .1940 tan sonra köyün ismi Karagedik diye değiştirilmiştir. Köyün yerleşim tarihi tam olarak bilinmemektedir , ancak Osmanlı Salnamelerinde Kale-İzol mıntıkasın da 1000 çadırlık göçebe topluluklarının yaşadığı bildirilmektedir. Köy Osmanlı devletinin yıkılışı genç Cumhuriyetin kuruluşu zamanında büyük acılar yaşamıştır. Yemen , Çanakkale , Sarıkamış gibi cephelere asker göndermiş çoğuda şehit olmuştur. Buda köydeki sosyal hayatı tamamen sekteye uğratmış ancak sonradan toparlanabilmiştir. Köy ikinci yıkımı endüstrileşme sonrasında yaşamıştır. Endüstrileşme sonrası iş makinalarıyla tarım yapılacak arazi azlığı büyük kentlere göçü zorlamış, bunun neticesinde köy eski canlılığını yitirmiştir.(M.Yalınkılıç)
Kaynak: Prof.Dr.Enver ÇAKAR
Kültür
Köyün gelenek ve görenekleri Elazığ ile aynıdır. Yemekleri dağlık bir bölge olduğundan hayvansal ve tahıl ağırlıklıdır. Özellikle Kıllor dediğimiz hamur ve et yemeğimiz ,ayranlı çorbamız ve içli köftemiz , sırınımız meşhurdur. Köyümüzün dağlarında yetişen endemik bitkilerden Işgın ve Kenger kavurması lezzetli yemeklerimizdendir. Köy düğünlerimizde büyük bir ateş etrafında erkekler tarafından oynanan SIMSIMİ oyunu kaybolmaya yüz tutumuştur. Yaşlılarımız şalvar , ceket ve yelek ; kadınlarımızda şalvar ,içlik yazma ve peştemal geleneksel giyeceklerimizdendir.
Coğrafya
Elazığ il merkezine 35 km,Baskil ilçesine 20 km mesafededir.Köyün yerleşim yeri tamamen dağlar arasında olup,yeşil bitki örtüsü ve ağaçlarla kaplıdır. Bulut dağı (Kalender Baba) köy coğrafi sınırları içinde olmasına rağmen , köyün ismiyle anılmamakta komşu köyün ismi (Bulut'lu )ni taşımaktadır. Ayrıca Bulut dağında arkeolojik değeri olan binlerce yıllık insan ve hayvan ayak izleri bulunan bir kaya vardır. Köy içinde de şahane bir şelale (Şengşeng) bulunur.
İklim
Köyün iklimi,Karasal iklim etkisindedir.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2000 | 51 |
1990 | 164 |
1985 | 180 |
Ekonomi
Köy ekonomisi kişilerin kendi aileleri için az miktarda yaptıkları işlerden mevcut aileler kendi kışlık geçimi için çalışırlar az miktarda ceviz ve arıcılık yapılmaktadır köylü geçimi memurluk başta olmak üzere şehirde yapılan esnaflıktan ibarettir.köyde çok miktarda ailelerin ihtiyaçlarını karşılayacak meyve ve sebze yetiştirilir. Köyün cevizi çok meşhurdur her ailenin kendine ait cevizleri bulunur çoğunluğu ticaretini yapar köyü gençler fazla tercih etmediğinden eskisi gibi tarım ve hayvancılık yapılmamaktadır .
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt değildir. Köyde elektrik ve sabit telefon vardır.