Koçu, Orhaneli

Bu madde yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları içermektedir. Yanlışları ve bozuklukları gidererek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. NOT: Gerekli değişiklikler yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır.

Koçu
—  Mahalle  —
Bursa
Ülke	Türkiye
İl	Bursa
İlçe	Orhaneli
Coğrafi bölge	Marmara Bölgesi
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
İl alan kodu	0224
İl plaka kodu
Posta kodu	16503
İnternet sitesi:

Koçu, Bursa ilinin Orhaneli ilçesine bağlı bir mahalle.

Tarihçe

Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğünün Osmanlı Arşiv bölümünde 02/Za/1134 hicri tarih ve 513 nolu dosyadaki belgede: "Sultan Orhan tarafından Kayfoli (Kaygulu) Bey'e hediye ve temlik edilen Atranos kazasının  Cebel-i Cedid nahiyesi İlbise Koçi Karyesini Kayfoli (Kaygulu) Bey evladına vakfeylediğinden evlatlarından mütevelli tayini" şeklinde bir kayda rastlıyoruz. Bu kayıt gösteriyor ki, Orhan Bey zamanında Koçi mahallesi yerleşim yeri olarak vardı. Halk kendini Manav olarak tanıtmaktadır.

Kaygulu Bey, Koçi köyünü oğlu Osman'a vakfetmiştir. Bunu da Devlet arşivleri Genel Müdürlüğünün 26/R/1133 Hicri tarih ve 83 nolu dosyada yer alan şu kayıt dan anlıyoruz: "Atranos nahiyesi İlbise Bey (Koçi) mahallesindeki Kayfoli (Kaygulu) Bey'in evladından Osman'ın Mutasarrıf olduğu Eşkinciler tımarına yapılan müdâhalenin men'i hakkında ilan ve arıza"

Ömer Faruk Dinçel'in Kuruluş döneminde dağ yöresinin önemli şahsiyetleri adlı makalesinden anlıyoruz ki,Orhan Bey'in  Kaygulu Beye hediye ve temlik olarak verdiği İlbise Koçi mahalleninü I.Murat'da Kaygulu Beye Mülk olarak vermiştir.Kaygulu Beyde buna karşılık beslediği Cebelü (Asker)ler ile seferlere katılmıştır. Hatta Kaygulu Beyin torunu İsa Bali'nin oğlu  Hamza Bağdat seferine katılmadığı için Tımarının Süleyman adında bir şahsa verildiğini Osmanlı arşivinde bulunan 29/Ca/1114 tarih ve 37 nolu dosyadaki şu belgeden anlıyoruz: "Hüdavendigar Sancağı Alaybeyisi Osman'ın arzı üzerine Atranos nahiyesi eshab-ı tımarından Bağdat seferine gelmemiş olan Hamza'nın tımarı ilhak suretiyle Süleyman nam kimseye tevcih edildiğine dair Abdi mühriyle memhur imzalı tahvil mektubu ."

Ömer Faruk Dinçel'in yukarıda zikrettiğimiz makalesinden anlıyoruz ki,Fatih Sultan Mehmet Koçi Mahallenin Mülkiyetini  bozup  tımara çevirmiş ise de  II.Beyalıazıt zamanında  Koçi Köyü tekrar bu aileye verilmiştir.

Osmanlı Arşivleri arasında bu konu da ki belge şu şekildedir.03/Za/1269  Hicri tarih ve 22 nolu dosya: "Atranos nahiyesindeki Karıncalı hassasın da İlise mahalleninde 1781 akçe eşkicilü tımara mutasarrıf kaygulu Halil vefat eylediğinden  ve hissesi yanlış inha ile başkalarına tevcih olunduğundan oğullar Şeyh Hasan ve Hüseyin'e tevcihi."

Bu belgeden de anlıyoruz ki, Kaygulu Halil'den sonra Koçi Köyü tekrar oğullar Hasan ve Hüseyin'e mülk olarak verilmiştir. Kısaca Koçi Köyü Kaygulu Bey, oğlu Osman, torunu İsa Balı, İsa Balı'nın oğulları İlyas ve Hamza, İlyas ve Hamzadan sonra Ali oğlu Halil, Halil'in oğulları Şeyh Hasan ve Hüseyin, Hüseyin'in oğlu Mehmet Agah Efendi sahipliğinde ilk başta hediye, sonra vakıf, sonra mülk, sonra tımar ve tekrar mülk mahallesi olarak serüvenini sürdürmüştür

Bursa Araştırmaları Dergisinin   10 sayısının 51 ve 52 sayfalarında  yer alan bilgiye göre 1455 Miladi  tarihli tahrir defterinde  Koçi ve Kavak köyleri 6866 kile aşar vergisi ödemiştir. Yine aynı derginin 4.sayısının 33,33 ve 34.sayfalarda 5  adet İlbise mahallesi İlbeste 1,İlbeste 2,İlbeste 3, İlbeste 4, İlbeste 5 şeklinde tahrir defterine yazıldıklarını Atranos nahiyesinde 8.054 akçe vergi ile 1. sırada yer aldığını, aynı şekilde 1634  akçe çift ve bennak vergisi ile 1. sırada olduğunu görüyoruz. Çayır ve otlak vergisinde 11. ama Ağnam (hayvan) vergisin de ise  ilk 20 köy arasına giremediğini görüyoruz. Buradan da tarımın daha yaygın olgunu  hayvancılığın ise az olduğu sonucuna varabiliriz. 1521 tarihli Tahrir defterlerinde Koçi Köyü ile Kavak mahallesinin gelirlerinin müşterek yazıldığını  görüyoruz. Devlet arşivlerinde 1263 Hicri yılına ait üç  belgeden anlıyoruz ki, 1263 yılında Koçi mahalleninde kazaen çıkan yangın sonucu köylülerin ev ve hayvanları yanmıştır. Ev ve hayvanları yanan köylüye 15 bin kuruş iâne, 100 kile tohumluk  ile borç olarak istenen para yardımı ise 5 yıl vade ile verilmiştir.

Bu  konu ile ilgili belgeler şunlardır: 1) Tarih: 17/S /1263 (Hicrî) Dosya No:10 Gömlek No:39 Fon Kodu: MVL 

"Hüdavendigar sancağı dahilinde kain Atranos kazasında vaki Koçi karyesinde kazaen zuhur eden ateş den harikzede olanlara on beş bin kuruş iane ile yüz keyl tohumluk zahire itası. (6. Anadolu)"

2)Tarih: 21/Ra/1263 (Hicrî) Dosya No:70 Gömlek No:18 Fon Kodu: A.}MKT.

"Bursa'nın Atranos kazasının Koçu mahalleninde kazaen çıkan yangında ev ve eşyaları yanan ahalinin borç olarak istedikleri paranın, beş sene vade ile verilmesine dair ferman-ı ali sureti.""

3)Tarih: 08/M /1263 (Hicrî) Dosya No:59 Gömlek No:83 Fon Kodu: A.}MKT.

"Bursa'ya bağlı Adranos kazasının Koçu mahalleninde çıkan yangında ev ve hayvanları yananlara yardım edilmesine dair Atranos kadısının ilamı."

Adı

Koçi kelimesi isim olarak kullanılan bir kelimedir. Süslü araba ve altı açık tahıl ambarı demektir. İlbise kelimesinin kökeni konusunda  iki fikir ileri sürülmektedir.

1) Görüş,Orhan Bey İlbise Koçi mahalleninü Kayfoli (Kaygulu) Bey'e Elbiselik olarak vermiştir.Bu söz zamanla   İlbise şekline dönüşmüştür.  Bunu destekleyen devlet arşivlerinde 13/Za/1329 hicri tarh ve 1226 nolu dosyada  ilbiselik kelimesine rastlıyoruz.Belge şu şekildedir.:"Trabzon tüccarından  ve İngiltere tebaasından Kigork  Arabyan'ın Trabzonda İlbiselik vesaireye mahsus tesis edeceği fabrika hakkında istizan"

2) Görüş İlbise veya İlbeste bir isimdir. Bölgenin ilk sahibinin ismi olabilir:Hatta İlbise Koçi şeklinde bir isimdir.Bunun kanıtı da bazı belgelerde İlbise Bey şeklinde  ifadelere rastlanmasıdır.

İlbiseler kelimesi Mehmet Paşa vakfında da geçmektedir. Bursa Araştırmaları dergisinin 9.Sayısının 29 sayfada şöyle b ir bilgi vardır:"Mehmet Paşa Vakfı İlbiseler civarındaki Akçalar da kurulmuştur.1539 tarihinde ada ve Karaca  Paşa vakıflarına katılmıştır.Bazı mükellefleri de Emirsultan vakfına bağlanmıştır.

Bu konuda Devlet Arşivlerinde 29/S/1180 Hicri tarih ve 477 nolu dosyada da: "Osmancık'ta Koca Mehmet Paşa evkafından Etranos nahiyesi İlise Akçalar mahallenine yapılan müdahalenin men'i hakkında emir yazılması" şeklinde bir belgeye rastlıyoruz. Bu iki belge bize İlbiseler diye adlandırılan bölgenin bugünkünden daha geniş bir bölgeyi kapsıyordu,şu anda bölgede yer alan köyler ile sınırlı değildi.Belki ilk zamanlarda  köylerde farklı idi.Çünkü bu  iki belge  İlbiselerin sınırlarının  Akçalara kadar uzandığını göstermektedir.

İklim

Koçu Köyü Denizden 640 m yüksek de bir yerleşim yeridir. Mahallenin kuzeyinde yer alan ve en yüksek yeri kale tepesi olarak adlandırılan ve Uludağ'ın batıya doğru uzanan dağ sırasından Marmara ve Ege Bölgesi sınırı geçer.Köy bu dağ sırasının güney yamacında yer alması nedeniyle Ege bölgesinde kalmakta ise de iklim olarak Marmara iklimi daha baskındır. İklim kışları sert geçmektedir.Şu anda yapılan Çınarcık barajı belki kış aylarının biraz daha ılıman geçmesine sebep olabilir.Celil Güllü

Nüfus

Yıllara göre mahalle nüfus verileri
2013	185
2000	163
1997	182

Ekonomi

Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Ayrıca son yıllarda sera çiçekçiliği yapılmaktadır. Köy sınırları içinde yabancı ve yerli yatırımcıların işlettiği mermer ve taş ocakları ile Siena Keçisi yetiştirme tesisi ve Deve Kuşu çiftliği de faaliyet göstermektedir.

Altyapı bilgileri

Mahallede, ilköğretim okulu yoktur fakat taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır.Erenler Köyü İlk Öğretim okulunda öğrenciler öğrenimlerini sürdürmektedir. Mahallenin hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup Orhaneli Karayoluna 4 km mesafededir. Bu 4 kilometrelik yol tamamen çam ormanları içinden geçer. Mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.

Kaynak

Dış bağlantılar

• Yerelnet