Londra Antlaşması (1840)

Londra Antlaşması (1840)
Convention for the Pacification of the Levant
Çeşit Barış ve Düzenleme Antlaşması
İmzalanma 15 Temmuz 1840
Yer Londra, Birleşik Krallık
İmzacı
devletler		 Osmanlı İmparatorluğu Osmanlı İmparatorluğu
Mısır Hidivliği
Birleşik Krallık Birleşik Krallık
Avusturya İmparatorluğu Avusturya İmparatorluğu
Prusya Krallığı
Rusya İmparatorluğu Rusya İmparatorluğu
Dilleri Osmanlı Türkçesi, İngilizce, Almanca, Rusça

Londra Antlaşması (1840) (İngilizce adı: Convention for the Pacification of the Levant) 15 Temmuz 1840 tarihinde bir taraf olarak Osmanlı Devleti ve ikinci taraf olarak Mısır Hidivliği, Birleşik Krallık, Avusturya İmparatorluğu, Prusya, Rusya devletlerinden oluşan Büyük Avrupa Güçleri arasında imzalanmış bir barış ve düzenleme antlaşmasıdır.[1] II. Mısır-Osmanlı Savaşını sona erdirmiştir.

Bu antlaşmada Osmanlı İmparatorluğu'nun çökmesinin Avrupa üzerideki denge bozucu etkisinden endişe eden Büyük Avrupa Güçlerinin etkisiyle Osmanlı İmparatorluğu ile Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın Mısır'ı arasında daha önce imzalanan antlaşmaları ve hala devam eden savaş gelişmeleri özetlemektedir. Sonra șu şartları ihtiva eden bu antlaşma ile [2] bu antlaşmayı imzalayan devletler:

Bu antlaşmanın uygulamaya girmesini temin etmek için bu Büyük Avrupa Güçleri ellerinde bulunan ve imkan dahilinde olan her türlü inandırıcı etkenleri kullanma üzerinde anlatlaştıklarını da belirtmişlerdir.

Fakat bu antlaşmaya katılmayan ve Kavalalı Mehmet Ali Paşa'ya arkalık sağlayan Fransa ve ona dayanan Kavalalı Mehmet Ali Paşa ilk önce bu antlaşmaya katılıp imzalamayı kabul etmemiştir.

Bunu üzerine bu antlaşmayı Mısır'a kabul ettirmek için zorlamalar kullanılması gerekmiştir. Osmanlı devleti ve (Fransa hariç) Büyük Avrupa devletleri Mısır üzerine gittikçe artan bir şekilde diplomatik, siyasi ve askerî tehdit ve baskı yapmaya başlamışlardır. Britanya ve Avusturya donanma ve kara güçleri Kavalalı Mehmet Paşa elinde bulunan Beyrut ve Akka'ya hücuma geçmişler; Mısır askeri güçlerine karşı galip gelmişlerdir ve 3 Kasim 1840'de Akka'yı ellerine geçirmişlerdir. Britanya donanmasi Nil deltasi onundeki Mısır limanlarina blokaj uygulamaya başlamışdır. Mısır'ın askeri işgali altında bulunan diğer Osmanlı topraklarında da büyük halk ayaklanmaları ortaya çıkmasına destek sağlamışlar ve buralardaki Mısır güçleri sulh ve asayişi koruyamaz olmuşlardır. Böylece Mısır kuvvetlerini savaş içinde kazandıkları askerî galibiyetlere rağmen bu baskılar ve zorlamalar yüzünden Mısır askerî gücünün morali ve disiplini gittikçe bozulduğu açıkça ortaya çıkmaya başlamıştır.

Kavalalı Mehmet Ali Paşa Akka'yı kaybettikten sonra, bu Londra Antlaşması'nın şartlarına uymayı kabul etmiştir. Ancak bu antlaşma şartları yanında Sultan Abdülmecit onun Mısır ve Sudan üzerindeki hükümranlık haklarını açıkça teyit eden fermanlar da ilan etmiştir. Londra Antlaşması (1840) ile Sultan'ın ilan ettiği fermanlar Mısır'ın özel imtiyazlı bir Osmanlı Eyaleti'nin hukuki temelini sağlamıştır. Bundan sonra Kavalalı Mehmet Ali Paşa Suriye'den, Girit'ten, Hicaz ve Arabistan'dan askerlerini geri çekmiş ve Osmanlı Donanmasını İstanbul'a geri göndermiştir.

Bu antlaşma ve akabindeki olaylar Osmanlı İmparatorluğu'nun kendi içindeki bir isyanı bile büyük devetlerin yardımı olmadan bastıramayacağını göstermesi bakımından önemli bir belgedir.

Notlar

  1. ↑ Osmanlıca terimle "Düvel-i Muazzama"
  2. ↑ Antlaşma'nin tam metni : Cargill, William (1841), The Foreign Affairs of Great Britain Google Books (İngilizce)

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/5/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.