Mossad
| Ha-Mossad le-modi'in u-le-tafkidim meyuhadim | |
|---|---|
| (Mossad) | |
 | |
| Kurumun logosu | |
| Genel bilgiler | |
| Kuruluş tarihi | 13 Aralık 1949 |
| Bağlılığı | İsrail Başbakanlığı |
| Personel sayısı | 1.200 (tahmini) |
| Başkan | Yossi Kohen |
| Genel ağ sayfası | |
| http://www.mossad.gov.il | |
Mossad, (İbranice: 'Ha-Mossad le-modi'in u-le-tafkidim meyuhadim') İstihbarat ve Özel Operasyonlar Enstitüsü isimli İsrail gizli servisinin kısa adıdır. Sembolik olarak on iki casus olayıyla kurulan Mossad resmi olarak 13 Aralık 1949'da kurulmuştur. Merkezi Tel-Aviv'dedir. Mossad tarafından doğrulanmasa da, Victor Ostrovsky'e göre, Mossad'ın sleeper yani uyuyan (görevde olmayan, beklemede olan) personel dahil 30.000'e yakın istihbarat personeli vardır.[1] Kendi içerisinde de bölümlere ayrılır. Mossad'ın İbranice anlamı enstitüdür. Mossad, genel olarak dış istihbarat konularında görev yapar. İç istihbarat alanında Shin-Bet (Şabak) isimli kurum faaliyettedir.
Mossad'ın bilinen operasyonları arasında 1972 Münih Olimpiyatları'nda Filistinli militanlar tarafından rehin alınıp katledilen İsrailli atletlerin intikamı amacıyla çeşitli ülkelere dağılmış Filistinli liderlere ve İsrailli atletlerin cinayetinden sorumlu üyelere suikast girişimi bulunmaktadır. Dünyanın en güçlü İstihbarat servislerinden biri olarak bilinmesine karşın Mossad çok çalkantılı dönemler geçirmiş ve bazı direktörleri istifa ederek kurumdan ayrılmıştır. Mossad, pek çok istihbarat kurumu gibi bünyesinde sosyal bilimler başta olmak üzere pek çok alanda kendini yetiştirmiş, nitelikli bireylerle çalışarak dünya üzerindeki her türlü anti-semitik faaliyetleri durdurmayı amaçlamıştır.
Organizasyon Yapısı
- Koleksiyonlar (Toplama) Dairesi : Mossad'ın yurt dışı istihbarat toplama faaliyetlerinden sorumludur. İnsan kaynaklı (HUMINT) ham istihbarat bilgilerini toplamaktadır. Çalışanlarının çoğu yurt dışı elçiliklerde diplomatik örtü ile faaliyet gösterir.
- Siyasi Eylem ve İrtibat Dairesi : Yabancı istihbarat servisleri ile ilişkilerden sorumludur.
- Araştırma Dairesi : Koleksiyonlar Dairesi'nin topladığı ham istihbaratların değerlendirilip işlenmiş istihbarat raporu haline getirildiği analiz birimidir.
- Teknoloji Dairesi : Mossad faaliyetleri için teknolojik araç-gereçler üretmekle sorumludur.
Ayrıca Mosssad'ın Kidon adlı bir özel operasyon birimi vardır. Bu birimin suikast alanında uzman olduğu belirtilmektedir.[2]
Bilinen bazı Mossad personeli
- Victor Ostrovsky, Kanada doğumludur. İngiliz aksanıyla konuşabilmesi ve asker kökenli olması dolayısıyla Mossad'a girişi kolaylaşmıştır. Ancak Ostrovsky, kurum içerisinde yaşadığı hayal kırıklığı dolayısıyla Mossad'ı farklı bir kurum olarak lanse ederek, kurumu pragmatik davranıp insan hayatını hiçe saymakla suçlamış ve Hile yolu adlı kuruma giriş sürecini ve yaşadığı olayları kaleme aldığını kitabı yayımlamıştır.
- Eli Cohen, Mısır doğumlu fakir bir Arap Yahudisi ailenin çocuğu olarak doğmuştur. Çeşitli işlerde çalışırken öğrendiği lisanlar ve bir Arap'ı andırışı dolayısıyla kurum tarafından kabul edildi. Kendisini Arjantin'de bir Arap işadamı olarak tanıtan Cohen, Kemal Emin Taybet adını kullandı. Arjantin'deki görevinin hemen ardından Suriye gönderilmiştir. Golan tepelerinin İsrail'in eline geçmesinde büyük katkısı olan Cohen, Ruslar tarafından Suriye'ye İsrail casusu olduğu ihbar edilip yakalanışından kısa bir süre sonra idamına karar verilmiş ve Halep'de idam edilmiştir
- Tzipi Livni, hukuk öğrenimi öncesinde kurumda görev yapmıştır. Livni, kurumda çalıştığı dönemle ilgili olarak: Gurur duyduğum işler yaptım; ancak ketumiyetimi korumak zorundaydım açıklamasında bulunmuştur.
- Rafi Eitan, 1960 yılında Adolf Eichmann'ı Arjantin'de yakalanmasını sağlayan ekibin içerisindeydi.
Direktörler
1951-1952 Reuven Shiloah
1952-1963 Isser Harel
1963-1968 Meir Amit
1968-1974 Zvi Zamir
1974-1982 Yitzhak Hofi
1982-1990 Nahum Admoni
1990-1996 Shabtai Shavit
1996-1998 Danny Yatom
1998-2003 Efraim Halevy
2003-2011 Meir Dagan
2011-2016 Tamir Pardo
Günümüz: Yossi Cohen
Kaynakça
| |||||||||||||||||||||||