Douglas MacArthur
| Douglas MacArthur | |
|---|---|
|
Douglas MacArthur | |
| Takma adı | Gaijin Shogun, Dugout Doug, Büyük Şef |
| Doğum |
26 Ocak 1880 Little Rock, Arkansas |
| Ölüm |
5 Nisan 1964 (84 yaşında) Washington, D.C. |
| Bağlılığı |
 Amerika Birleşik Devletleri |
| Hizmet yılları | 1903–1951 |
| Rütbesi |
 General (ABD Kara Kuvvetleri)Mareşal (Filipinler Kara Kuvvetleri) |
| Savaşları/Çatışmaları |
I. Dünya Savaşı II. Dünya Savaşı Kore Savaşı |
Douglas MacArthur (26 Ocak 1880 - 5 Nisan 1964), II. Dünya Savaşı'nda Pasifik Cephesi'ndeki Müttefik kuvvetlere komuta eden ABD'li 5-yıldızlı "Ordu Generali" ("General of the Army", Avrupa ordularındaki muadili Mareşal rütbesidir). Savaş sonrasında Japonya'daki Müttefik işgal kuvvetlerinin komutanı olarak bu ülkeyi yönetmiş ve Kore Savaşı'nın ilk dokuz ayında Birleşmiş Milletler kuvvetlerinin komutanlığını yapmıştır.
Gençliği
Yüksek rütbeli bir subay olan Arthur MacArthur'la Mary Hardy MacArhur'un üçüncü oğluydu.Hırslı bir kadın olan annesinden büyük ölçüde etkilendi. 1903'te West Point'teki ABD Askeri Akademisi'ni sınıf birincisi olarak bitirdi. On yıl boyunca emir subayı ve istihkam subayı olarak hizmet ettikten sonra dört yıl Genelkurmayda çalıştı. 1914'te Meksika'da Veracruz'u işgal eden ABD birliklerinde görev aldı. 1917-1919 arasında 42. Tümen komutanlığında görevlendirilerek Fransa'daki çarpışmalara katıldı ve savaşı izleyen Ren işgali sırasında kurmay başkanlığı ve tugay komutanlığı yaptı.1920'lerde, yöneticiliğini üstlendiği West Point'te köklü reform uygulamalarını başlattı; William Mitchell'in başkanlığındaki askeri mahkemede görev aldı; Filipinler'de komutanlık görevleri üstlendi; ABD'de kolordu bölgesini yönetti ve 1928 Amerikan Olimpiyat Komitesi'nin başkanlığını yürüttü.
1918'de general olmasının ardından rütbesi sürekli yükselerek 1930'da kara kuvvetleri kurmay başkanlığına getirildi. Büyük Bunalım'ın etkilerinin görüldüğü yıllarda kara kuvvetlerinin gücünü korumaya çalıştı. 1932 ortasında I. Dünya Savaşı'nda çarpışmış yaklaşık 12 bin emekli askerin aylık bağlanması istemiyle Washington'da düzenlediği gösterileri askeri kuvvetlerle dağıttı. 1935-1941 arasında Filipinler askeri danışmanı (ve mareşali) olarak görevliyken bir Filipin savunma gücü kurmaya çalıştı. Aralık 1937'de Jean Faircloth ile evlendi. Tek oğlu olan Arthur ertesi yıl Manila'da doğdu.
II. Dünya Savaşı
Temmuz 1941'de yeniden aktif göreve çağrılan MacArthur aralıkta savaş başlayınca Filipinler'de Japonlara başarılı bir geciktirme harekatını yönetti. Japon ordusu karşısında, Filipinlerden birlikleriyle birlikte geri çekilirken söylediği "I shall come back" (Geri döneceğim) sözü ile ün kazandı. Mart 1942'de Avustralya'da görevlendirilerek Güneybatı Pasifik Cephesi'nde Müttefik kuvvetlerin komutanlığına getirildi. Kısa sürede Yeni Gine'de bir saldırı başlatarak, Ocak 1943'te Japonları Papua'dan sürdü.1943-1944'te giriştiği bir dizi harekat sonucunda Yeni Gine'de Lae'dan Sansapor'a kadar stratejik noktaları ele geçirdi; ayrıca Admiralty Adalarıyla New Britain Adasının batısını aldı.
Formoza yerine önce Filipinler'in ele geçirilmesi yolundaki önerisinin kabul edilmesi üzerine, 1944 sonbaharında Morotai, Leyte ve Mindoro'ya saldırdı.Leyte harekatına kadar önemli bir lojistik destek sağlayamadığından savaş planlarını Pasifik Donanması'nın küçük çaptaki yardımlarıyla yürütebildi.Üstlerinin Avrupa'daki savaş etkinliklerine ve sorumlusu olduğu Güneybatı Pasifik bölgesi yerine Orta Pasifik Cephesi'ne öncelik vermesini yoğun biçimde eleştirdi.
En büyük harekatlarını 1945'te yedi aylık Luzon seferinde gerçekleştirdi. Ayrıca aynı yılın ilkbaharında Güney Filipinler ile Borneo'yu da yeniden ele geçirdi. Bu arada Yeni Gine'de ve Solomon Adalarında zorlukla yürütülen temizlik harekatının yürütülmesini Avustralya ordusuna bıraktı. Nisan 1945'te ABD'nin Pasifik ordusunun komutanlığına atandı. 2 Eylül 1945'te Tokyo Körfezi'nde komutanlık gemisi olan USS Missouri zırhlısında yapılan ve Japon İmparatoru'nun Japonya tarihinde ilk defa sarayından çıkarak geldiği Japonya'nın teslim törenini düzenledi.
1945-1951 arasında Japonya'daki Müttefik işgal kuvvetlerinin komutanı olarak Japon ordusunun dağıtılmasını, militarizm yanlılarının temizlenmesini, ekonominin canlandırılmasını ve liberal bir anayasanın hazırlanmasını sağladı. Toprakların yeniden dağıtımı, eğitim, çalışma, kamu sağlığı ve kadın hakları konularında önemli reformları başlattı. Japonya'da kaldığı süre boyunca ABD Uzakdoğu kuvvetlerinin komutanlığını da üstlendi.
Kore Savaşı
1950'de Kore Savaşı başlayınca buradaki Birleşmiş Milletler kuvvetlerinin komutanlığına getirildi.Kuzey Kore'nin ilerlemesini en güneydeki Pusan yakınlarında durdurduktan sonra, Eylülde Kore yarımadasının orta-batısındaki İnchon limanına gözüpek bir çıkarma harekatını gerçekleştirdi.Ekimde Kuzey Kore içlerinde Çin hududuna kadar ilerleyerek Kuzey Kore ordusunu hızla dağıttı. Ama kasımda Çin Birliklerinin 38. paralelin kuzeyindeki kuvvetlerine saldırması üzerine Seul'ün güneyine çekilmek zorunda kaldı.İki ay sonra ise saldırıya geçerek yeniden Kuzey Kore'ye girdi.
Şubat 1951'de Türk Tugayı'nın karargahını ziyaret ederek, kahramanlıklarını gördüğü Türk subaylarına Birleşmiş Milletler Liyakat Madalyalarını bizzat taktı. Ayrıca, başarılı muharebelerinden dolayı Türk Tugayı'na Amerikan Kongresince verilen Mümtaz Birlik Nişanı ve beratını Türk Tugayı Komutanı Tuğgeneral Tahsin Yazıcı'ya teslim etti. Bu vesileyle yaptığı konuşmada, 20 sene önce Ankara'ya gelip Atatürk ile tanıştığını anlattı. Ayrıca, kendisinin Birleşmiş Milletler Orduları Komutanlığı Karargahındaki haritalarda Türk Tugayının kısaca "BBB" harfleriyle, yani "Bravest of the Braves Brigade" (Cesurların En Cesuru Tugay) olarak ifade edildiğini söyledi. Türk birlikleriyle ilgili tek şikayetinin, sahadaki birlik komutanlarının kendi inisiyatiflerini kullanarak, detayları verilen talimatları bazen göz ardı etmeleri ve istenen neticeye daha değişik yollardan ulaşmaları olduğunu belirtti.
11 Nisan 1951'de ABD Başkanı Truman'ın emirlerine uymaması ve savaşı Çin topraklarına genişletmeye yönelmesi nedeniyle Harry S. Truman tarafından komutanlık görevinden azledildi. II. Dünya Savaşı öncesinden beri ilk kez ABD'ye dönüşünde geniş bir halk desteğiyle karşılandı. Ama görevden alınmasıyla ilgili, kamuya açık olarak yürütülen bir Senato soruşturmasının ardından da desteğini yitirdi.
1948 ve 1952'de muhafazakar Cumhuriyetçi Parti çevreleri MacArthur'un başkan adayı olmasını sağlamak için yoğun girişimlerde bulundularsa da bunu gerçekleştiremediler. 1952 yılındaki Başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti adayı olan MacArthur'un arkadaşı ve 2. Dünya Savaşı sırasında Avrupa Müttefik Kuvvetleri Başkomutanı olan Dwight Eisenhower Başkan seçildi. MacArthur ise 1952'de Remington Rand Inc.'in yönetim kurulu başkanlığını üstlendi. New York kentinde sakin bir yaşam sürdürdü.General Douglas McArthur askerlik yaşamı boyunca üzerinde hiç silah taşımamıştır
Onun için söylenenler
Nazım Hikmet, Doğum adlı şiirinde Mc Arthur'dan (Makartır) şöyle bahsediyor:
| “ |
|
” |