Esrar
 | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Bilimsel sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Esrar, ya da marijuana, kenevir bitkisinin Cannabis sativa/Cannabis indica /"Cannabis ruderalis" türlerinin çiçeklerinden ve tohum yataklarından elde edilen, vücutta kullanıldığında sarhoşluk ve keyif veren bitki parçalarının ve uyuşturucunun halk arasındaki adıdır.
Esrar, coğrafyasına göre farklı isimlerle adlandırılır. Kuzey Amerika'da esrara marijuana (marihuana) denir. Bu İspanyolca adı taşımasının nedeni ABD'ye Meksika'dan gelmiş olmasıdır. Ayrıca Jamaika'daki genel adı da ganjadır. Türkçede ot, cigaralık, derman, tek/çift kâğıtlı, gogo,üçlü gibi adlarla, Fransızcada ise gannavuri olarak bilinir. Ancak bu tanımlamaların bazıları, esasında kenevirin tercümesidir ve bu yüzden kenevir ve esrar Türkçede hep birbirine karıştırılır.
Eldesi
Esrar, Hint keneviri bitkisinin Cannabis sativa/Cannabis indica türlerinin dişi eşeyli bitkilerinin tohum yataklarının (sömek) işlenmesiyle elde edilir. Bitkinin yapraklarının kurutulup bastırılması suretiyle hazırlanan ve aktif maddesini bu kısımlardan salgılanan reçine içindeki kannabinoidlerin(en) oluşturduğu bir maddedir. Kannabinoidlerin içinde esrarda en fazla bulunan ve esrarın farmakolojik etkilerinden sorumlu olan etkin ana madde Δ9-THC /Δ9-Tetrahidrokannabinol'dür. Dişi kenevir bitkisinin yüksek oranda THC içeren kısımları gölgede kurutulur, daha sonra ufalanıp elenir. Bu eleme sonucu elde edilen ince toz halindeki maddeye "toz esrar", bu tozun ısıtılıp kalıplaştırılmasıyla elde edilen plaka şeklindeki haline de "takoz esrar" denir. En ince toz ipek elekten geçirilince altta kalan esrar birinci kalite esrardır. Buna esrar piyasasında kubar ismi verilir. Artık eleme işleminde zaman kazanmak için tek elek tipi kullanılması (üreticilerin kendi kullanımı için olan üretim hariç) genelde tek kalite toz esrar üretimine sebep olmaktadır
Tarihte esrar kullanımı
Esrarın kullanımı insanlık tarihi kadar eskidir. Keyif verici ve sarhoş edici etkisinden başka, onlarca sektörde hammadde olarak kullanılır. İnsanlık tarihinde genellikle psikiyatrik hastalıkların tedavisinde kullanılan tıbbi ilaçların bileşenlerinden biri olarak yer alırdı. Keyif verici etkisi nedeniyle kullanımı çok yaygındır.
1920'lerden sonra Amerika'nın pamuk üretimi artmış, kendi pamuğunu dünyaya satmak için pamuğun karşısındaki en güçlü rakibi olan kenevir bu tarihten sonra esrara ABD`nin öncülüğünde küresel bir yasak getirilmiştir. 1937`de çıkan "Marihuana Vergi Yasası" ile önce marihuana ticareti'nın resmen sadece bir vergi pulu ile yapılabilmesi kararlaştırılıp sonra ise hiç vergi pulu bastırmayıp zaten olmayan pulu bulundurmayan tüccarları cezalandırmak ve üstlerinde marihuana bulunan meksikalı kaçak işçileri sınırdışı etmek için sebep göstererek ABD`de esrar ticareti pamuk lobisinin yalana dayalı faaliyetleri vasıtasıyla mutlak biçimde yasaklanmıştır, önceleri Muggles (marijuana) isimli bir parça besteleyen Louis Armstrong bu yasaktan sonra Kasım 1930'da Kaliforniya Culver City'deki Cotton Club'ın dışında esrar içerken tutuklanmıştır.[1]
Türk tarihinde kullanımı
Divan edebiyatında birçok şair esrar ile ilgili rubailer, şiirler yazmışlardır. Türklerin İslamiyetten önceki Şaman döneminde de yoğun olarak kullanılırdı. Şamanların esrar etkisi altında geleceği gördüğüne inanılırdı.[2]
Etkileri
_tr.PNG)
İngiltere'de "The Lancet" medikal dergisinin yayınladığı bir araştırmaya göre esrar (Hint Keneviri), tütünden ve alkolden daha az zararlı maddeler arasındadır.[3]
Anksiyete, Paranoya, Huzursuzluk, Öfori, Gevşeme hali, Uyku isteği, Aşırı derecede gülme hissi ve buna bağlı olarak elmacık kemiklerinde ağrı, Gözlerde kararma, Denge bozukluğu, Sersemlik, Unutkanlık, Anı sorgulama, Açık yakalama, Umursamazlık, Kendini zeki hissetmek, Bakılan/izlenen kişiyi birine benzetmek, İştah ve susuzluk, Salivasyonda (tükürük bezi salgılaması) azalma ve buna bağlı olarak şeker-çikolata vb. gıdalar tüketmek, Nefesini boğazında hissetmek (kullanılan doza göre bu his değişiklik gösterir), Aşırı odaklanma (bir alet veya düşünce üzerine), Zamanın yavaş geçtiği düşüncesi, Vücuttaki sıvıların akışını hissedebilmek (damarda dolaşan kan, mideye inen içecek gibi), Mideye inen katı maddelerin/yiyeceklerin akışını hissedebilmek, Yenilen yemeğin ve içilen sıvının normalden aşırı derecede güzel ve tatlı gelmesi, Tansiyon yükselmesi, Analjezi, İllüzyon, Psikotik eksitasyon, Depresyon, Panik atak, Göz tansiyonunda azalma ve Flash-back (geçmişe dair halisülasyonlar) gibi etkiler görülebilir.
Esrar, anlık bilgilerin hipokampusa girişini ve burada derlenmesini baskılar. Böylece öğrenme, hafıza ve anlık bilgilerin duygu/motivasyonla entegre olmasını sağlayan sistem etkilenir. Buna bağlı olarak daha evvel öğrenilmiş davranışlarda bozulma görülür.[4]
Hollanda
Hollanda, 1970'lerden 1 Ocak 2014'e kadarki süre içerisinde esrarın keyif amaçlı alınabileceği tek ülkeydi. Hollandalı yetkililer 1970'li yıllardan bu yana esrar kullanımına bağlı olarak yaptıkları tutuklamaları durdurmuşlardır. Esrar'ın yasal durumu tam yasal değildir ancak suç da değildir. Bu, esrarı yasaklayan veya serbest kılan bir yasa bulunmadığı anlamına gelir. Özellikle Amsterdam'da bulunan esrar kafeler ülkeye gelen ve egzotik esrar tatmak isteyen turistlere ev sahipliği yapmaktadır. Buna karşın bazı sınırlamalar mevcuttur. Örneğin bir kafe dükkanında günde en fazla 500 gram esrar işleme tabi tutulabilir. Bir müşteriye günde en fazla 3 gram esrar satılabilir. Bu dükkanların hiçbirinde 18 yaşını doldurmamış kimseye hizmet verilemez. Bu kurallara uyulmaması kafe dükkanının kapatılacağı anlamına gelmektedir. Ayrıca büyük miktarlarda alım ve satım yasa dışı olduğundan çoğu kafe sahibi ya kendi ürünlerini yetiştirmelidir ya da yasal olmayan üreticilere kendilerine yetiştirmeleri için tohum sağlamak zorundadırlar. GreenHouse adlı firma bugün yasal olan en büyük üretim şirketidir.
Amerika
ABD'nin Colorado eyaleti 1 Ocak 2014'den beri düşük miktarda esrar satışına izin vermektedir.[5] Eyalette turizm kısa sürede patlama yapmıştır.[6] Ayıca Oregon eyletinde de Esrar'ın üretim, satış ve tüketimi serbesttir.[7] Devlet başkanı Barack Obama esrarın, en fazla alkol kadar zararlı olduğunu[8] gençken kendisinin de esrar içtiğini[9] ama asla esrar içmeyi kimseye tavsiye etmediğini belirtmiştir. Özellikle kızlarına bunun gereksiz ve sağlıksız olduğunu da tembih ettiğini belirtmiştir. Bazı ekonomistler ve Obama karşıtları Colorado'daki yasallaşmayı ve Obama'nın bu konudaki tavrını 'ABD eyaletleri parasızlıktan esrar satıyor' şeklinde yorumlamışlardır.[10]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ↑ veryimportantpotheads. "Louis Armstrong" (İngilizce). veryimportantpotheads. 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150912142756/http://www.veryimportantpotheads.com/armstrong.htm. Erişim tarihi: 20 Kasım 2011.
- ↑ "Bilgihanem.com Esrar". 27 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150227033900/http://bilgihanem.com:80/esrar-nedir/.
- ↑ http://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0140673607604644 Nutt, D.; King, L. A.; Saulsbury, W.; Blakemore, C. (2007). "Development of a rational scale to assess the harm of drugs of potential misuse". The Lancet 369 (9566): 1047.
- ↑ http://www.e-psikiyatri.com/category/bagimlilik-tedavileri/esrar-bagimliligi
- ↑ http://tr.euronews.com/2014/01/01/abd-nin-colorado-eyaletinde-esrar-satisi-yasallasti/
- ↑ http://tr.euronews.com/2014/01/19/colorado-da-esrar-turizmi-basladi/
- ↑ http://news.yahoo.com/marijuana-legalization-movement-declares-election-day-victory-061232865.html
- ↑ http://dunya.milliyet.com.tr/obama-alkol-esrardan-daha-zararli/dunya/detay/1824445/default.htm
- ↑ http://www.haberturk.com/polemik/haber/914293-obama-esrar-ictim
- ↑ http://tr.euronews.com/2014/01/10/esrardaki-buyuk-kazanc-abd-eyaletlerinin-istahini-kabartti/