Mihail Glinka

Mikhail İvanoviç Glinka

Mikhail Glinka
Ressam: Repin (1856)
Doğum 1 Haziran 1804
Novospasskoe, Smolensk, Rusya
Ölüm 15 Şubat 1857 (52 yaşında)
Berlin
Meslek Müzisyen, Besteci

Mihail İvanoviç Glinka' (Rusça: Михаил Иванович Глинка) (1 Haziran 1804; Novospasskoe, Smolensk vilayeti - 15 Şubat 1857, Berlin), Rusya'da geniş olarak tanınan ilk Rus asıllı klasik müzik bestecisidir ve Rus klasik batı müziğinin babası sayılmaktadır. Glinka'nın besteleri kendisinden sonra gelen tük Rus bestecilere çok büyük etki yapmıştır. Bunlar arasında en önemlileri Rus Beşleri adı verilen besteciler Glinka'nın eserlerini kılavuz alarak Rusya'ya has bir klasik batı müziği stili geliştirmişlerdir.[1]

Yaşamı

Mikhail Glinka Ressam:Yanenko 1840

Mikhail Glinka Rusya'nın Smolensk eyaletinde Novospasskoe adlı bir küçük köyde doğdu. Babası zengin ve soylu bir toprak sahibi idi ve Rus ordusunda subaylıktan sonra emekli olup malikanesine çekilmişti. Glinka büyükannesi tarafından büyültüldü ve büyükannesinin torununun sağlık üzerine gösterdiği titizliği Glinka'nın tüm hayatı boyunca sıhhati hakkında devamlı kaygılanmasına ve kendini hekim ilan eden kişilere devamlı sağlığı hakkında danışmasına neden olduğu bildirilir. Yaşamın bu döneminde Glinka gezici halk şarkıcıları ve kilise ilahileri dışında hiçbir müzik duymamıştır. Ancak büyükannesi öldükten sonra bakımın dayısına geçti ve Glinka babasının malikesinin 10 km kadar yakınında olan dayısının malikanesine yerlleşti ve burada ona eğitim sağlaması için özel bir dadı tutuldu. Ayrıca dayası klasik batı müziğine çok meraklı olup bu müziğin en önemli bestecilerinin eserlerini çalmak için özel bir orkestra kurmuştu ve müzisiyenler bu malikaneye davet edilmekteydiler. Glinka'nın diğer klasik eğitimi sırasında keman ve piyano dersleri alarak müzik önemli bir rol oynamaya başlamıştı ve Glinka müziğe çok merak salmıştı. 13 yaşında iken Sankt Patersburg'a soyluların çocukların devam ettiği bir okula gönderildi. Burada bir klasik eğitim almaya devam etti ve müzik eğitimine o şehirdeki müzik konserlere giderek ve ünlü hocalardan piyano ve kompozisyon dersleri alarak devam etti. Okulu bitirdiği zaman Rusya İmparatorluğu Karayolları Bakanlığı'na memur olarak girdi ama bir soylu olarak bu iş çok gayret gerektirmekteydi.

Bu dönemde bir soylu ve servetli genç olarak Sankt Petersburg sosyetesi içinde vakit geçirdi. Bu dönemde bazı çok şentimentalk şarkılar da besteledi. Sıhhatindan devamlı şikayetçiydi ve 1830da doktorunun tavsiyesi üzerine İtalya'ya gönderildi. Bu sosyete gencinin Avrupa'da seyahati Almanya ve İsviçre'de çok yavaş şekilde sonunda İtalya'da Milano'ya erişti. Glinka Milano'ya yerleşti ve konservatuvara hocalarından dersler aldı; o şehrin sosyetesi içinde kendini gösterdi ve bu arada Mendelssohn ve Hector Berlioz gibi zamanın önemli müzisiyenleri ile buluşma fırsatını buldu. Burada üç yıl kalan Mikhail Glinka Rusya'ya dönmeye karar verdi. İtalyan romantik opera bestecilerine çok gıpta etmekteydi ve onların başarılarını Rusya'da tekrarlamayı hedef almıştı ama bunu Rusya'nın müziği ve şartlarına uygun olarak geliştirme emelindeydi. Rusya'ya dönüş seyahati çok yavaş bir şekilde gelişmeye başladı. Önce Viyanada uzunca kaldı ve sonra Berlin'e geçip orada 5 ay kalıp kompozisyon dersleri aldı. Bu dönemde iki önemli beste de hazırladı. Fakat 1834de babasının ölümü haberini alınca hemen Novospassköye'deki malikanesine döndü.

Oradan Sankt Petersburg'a annesinin yanında yaşamak için döndü. Bu dönemde orada Maria Petrovna İvanova adlı bir hanımla tanışarak evlendi. Fakat karısı Glinka'nın müziği ile hiç ilgilenmediği gibi hem karısı ve hem annesi onun bu şekilde onlara göre hiç önemi olmayan işle meşgul olması için devamlı tenkit edilmekteydi. Sonunda Glinka ve karısı boşandılar. Glinka önce annesi ile birlikte sonra da kızkardeşi ile yaşamaya başladı. İtalya'da kendine seçtiği hedefe uygun olarak 1836da hazırladığı ilk operası olan önce "İvan Susanın" adını taşıyan eserinin 9 Aralık'da prömiyeri yapıldı. Bu eser çok başarılı oldu. Rus Çarı I. Nicholas eserin provalarına katıldı ve bu prova sonunda Glinka Çar'a yaranmak için eserinin ismini "Zhizn' za tsarya (Çar için hayat)" olarak değiştirdi.[2] Çar, Glinka'ya 4000 ruble değerinde bir yüzüğü de hediye olarak verdi. 1837de Glinka 25.000 ruble maaşla "İmparatorluk Şapeli Korosu" direktörü olarak atandı. Bu görevde genç koro şarkıcılarını Rusya'nın yaygın ülkesinde (örneğin 1838de Ukrayna'dan 19 genç şarkıcı) bulup onları yetiştirmekle uğraştı.

İkinci bir opera eseri olarak büyük Rus şairi Puşkin'in "Ruslan ile Ludmilla" adlı şiirini konu olarak seçti. Bu eserin prömiyeri 9 Aralık 1842 verildi ve ilk temsillerde seyirci tarafından tutulmadı. Buna bir neden İtalyan ve Avrupalı bestecilerinin eserlere alışmış San Petersburg opera seyircisinin birçok Rus folklor müziği ihtiva eden ve oriyental tonda melodileri ve şarkıları bulunan bir eseri yadırgamasıydı.

Rus seyircisinin eserinden hoşlanmaması Glinka'nın moralini çok bozdu ve bu bedbinliği hayatının sonraki 9 yılında devam etti. Bir yıl daha Rusya'da kaldıktan sonra Avrupa'da yeni bir yavaş seyahata başladı. İspanya'ya ve Paris'e gitti. Paris'te Hector Berlioz Glinka'nın eserlerinden bir grubunu bir konserde icra ettirdi ve onun eserine bir nazire olarak bir "Pitöresk Fantaziler" adlı bir beste hazırladı. 1852de Glinka bir diğer Paris seyahat de yapıp orada 2 yıl kaldı ve burada boş vakitlerini hayvanat ve botanık bahçelerinde geçirdiği bildirilir. Sonra Berlin'e geçti ve orada 5 ay kaldı. 15 Subat 1857de bir soğuk alma hastalığından sonra beklenmedik bir şekilde Berlin'de oldu. Önce Berlin'e gömüldü ise bikaç ay sonra naaşı Rusya'ya Sankt Peterburg'a götürülüp orada "Aleksander Nevski Manastırı" yanındaki Tihvin Mezarlığına gömüldü.

Değerlendirilme

Mikhail Glinka 1856

1857de Glinka olduğu yılda Rusya büyük bir politik, sosyal ve ekonomik kriz içine girmişti. O zaman kadar Rusya'da klasik batı müziği Batı Avrupa'ya dayanmaktaydı ve müzik eğitimi için tek bir konservtuar bulunmamaktaydı. Glinka kariyerine başlamaktayken popüler şarkılaraıyla Romantik klassik müzik çağı eserleriyle Rus kültürüne ve müziğine girmişti. Napolyon'un Rusya Seferi Rusya'da çok güçlü Rus milliyetçiliği yaklaşımı ortaya çıkardı ve bu müziksel Rus folkloruna verilen yeni öneme yol açtı. Bu akıma Glinka'nın müziksel katkıları Rus müzik kültürüne bir yol gösterici kılavuz oldu, çünkü Glinka'nın müziği, Rossini'nin İtalyan opera müziğinden büyük etki almakla beraber, Rus halkının müziksel zevklerine doğrudan doğruya hitap etmekte idi.

Rusya dışında Glinka'nın orkestra eserleri konserlerde ve ses kayıtları satışlarında çok popüler olmuştur. Operaları için üvertürleri (özellikle çok paralak ve enerjetik Ruslan ve Ludmilla uvertürü) çok iyi bilinen Kalsık Batı müziği paracaları arasınad yer almıştır. Bunlardan başka Rus folklor şarkılarından esinlenerek bestelenen Kamarınskaya (1848) senfonik şiiri ve iki İspanyol uvertürü de beğenilenj eserlerindendir. Bunlardan başka Glinka birçok piyano parçaları, birkaç oda müziği parçası ve çok sayıda şarkı ve romansları bestelemiştir.

Rus müzisiyeni "Mitrofan Belyayev" 1884 her yıl verilmek üzere "Glinka Ödülü" adlı bir müziksel ödül ortaya çıkartmış ve bu ödül o zamandan beri Rus müziğinin başta gelen bestecileri (Borodin, Mily Balakırev, Pyotr İlyich Tchaikovsky, Nikolai Rimsky-Korsakov, Cesar Cui, Lyadov vb) tarafından kazanılmıştır.

Son yıllarda, 1990-2000 döneminde, Glinka'nın 1833de bestelediği "Patrioticheskaya pesnya (Yurtseverlik şarkısı)"'nın müziği Rusya Federasyonu tarafından millî marş olarak kullanılmıştır.

Rusya'da üç değişik müzik konservatuvarı Glinka'nın ismini taşımaktadır:

Seçilmiş eserleri

Sankt Petersburg'da Glinka Anıtı.

Operalar

Oda müziği

Senfonik eserler

Berlin Rus Ortodoks mezarliginda Glinka heykeli

Dipnotlar

  1. ↑ Rus Beşleri 1856–1870 döneminde Sankt Peterburg ilk defa buluşan M. A. Balakırev,A. P. Borodin, C. A. Cui, Modest Müsorgski ve N. A. Rimski Korsakov'dan oluşan besteciler grubu.
  2. ↑ Bu eser Çarlık aleyhtarı olan Komünist Sovyet döneminde bu nedenle fazla sahnelenmedi ve sahnelendiği zaman içeriği edit edilip değiştirildiği gibi eserin ismi "İvan Susanın" olarak kullanıldı.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 11/19/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.