Muhiddin Mesud Şah
Muhiddin Mesud Şah (ö. 1203), Türkiye Selçuklu Devleti Sultanı II. Kılıç Arslan oğludur.
1186’da Ankara Meliki oldu. 17 yıl Ankara’da meliklik yaptı; Ankara ve çevresine Türkmen nüfusu yerleştirdi; Ankara’yı bir ilim ve kültür merkezi haline getirdi. Hakimiyetini Çankırı, Kastamonu ve Eskişehir’e doğru genişletti.
Yaşamı
Türkiye Selçuklu Sultanı II. Kılıç Arslan’ın on bir oğlundan birisidir. Babası, hükümdarlığının son yıllarından olan 1186 tarihinde devletini 11 oğlu arasında bölüştürdüğünde kendisine Ankara verildi.
Kılıçarslan “sultan” sıfatıyla Konya’da hüküm sürmekte, oğulları ise kendisine tabi birer “Melik” olarak atandıkları şehir ve yönetimleri altında tutmakta idiler. Muhiddin Mesud Şah, babası Kılıçarslan’a tabi kalarak her yıl Konya’da babasının huzuruna çıkıp tabiyetini bildirmekteydi.[1] Kendi bölgesinde yarı hükümdar mevkiinde olan Muhiddin Mesud, kendi adına para bastırıp inşa ettirdiği binalara ismini yazdırdı.[1]
1192'de babası II. Kılıçarslan hayatını kaybetti ve Konya'da tahtına en küçük erkek kardeşi Keyhüsrev çıktı. Muhyiddin Mesud, Ankara Meliki olarak Ankara'da hükmetmeye devam etti. Onun Ankara’da hükmettiği on yedi yıl boyunca Ankara, Anadolu Selçuklu Devleti’nin bir uç vilayeti oldu. Bizans üzerine gaza yaparak meliklik sınırlarını Çankırı, Bolu, Eskişehir, Kastamonu bölgelerini kapsayacak şekilde büyüttü. 4 ay boyunca kuşattıktan sonra Safranbolu'yu ele geçirdi. Ankara, Yabanabat ve Kastamonu civarına binlerce çadırlık Oğuz Türkünü boy ve aşiretleri harmanlayarak yerleştirdi.
Şiir ve edebiyata yakın ilgi duyuyordu; edip ve sanatkârları Ankara’da toplayıp şehrin bir kültür merkezi olmasını sağladı.[2] İç Kale’nin girişinde günümüzde Sultan Alaeddin Camii olarak bilinen camiyi yaptırdı.
Toakt ve civarında hüküm süren kardeşi Süleyman Şah, 1196'da Keyhüsrev'i tahttan indirip Anadolu Selçuklu Sultanı olmuştu. Muhyiddin Mesud, Ankara'da Süleyman Şah, tarafından uzun süre (rivayete göre 3 yıl) muhasara edildi ve sonunda bir anlaşma ile kuşatma kaldırıldı.[2] Buna göre Mesud Ankara’yı Sultan II. Süleyman Şah’a teslim edecek, karşılığında kendisine uçlarda bir kale verilecekti. Ancak şehri teslim edip giderken yolda iki oğluyla beraber öldürüldü.
Kaynakça
- 1 2 Özmen, Fatih, "Türkiye Selçuklu Devleti ve Beylikler Döneminde Ankara", Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Master Tezi, Ankara, 2004
- 1 2 Özaydın, Abdülkerim. "Ankara (İslami dönem)". 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151222111745/http://www.islamansiklopedisi.info/dia/pdf/c03/c030140.pdf. Erişim tarihi: 17 Aralık 2015.