Şark Ekspresinde Cinayet (film, 1974)

Başlığın diğer anlamları için Şark Ekspresinde Cinayet (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Şark Ekspresinde Cinayet
Murder on the Orient Express
"Şark Ekspresinde Cinayet" filminin sinema afişi
Yönetmen	Sidney Lumet
Yapımcı	John Brabourne Richard B. Goodwin
Senarist	Paul Dehn Agatha Christie 'nin romanından
Oyuncular	Albert Finney Lauren Bacall Ingrid Bergman Sean Connery
Müzik	Richard Rodney Bennett
Görüntü yönetmeni	Geoffrey Unsworth
Kurgu	Anne V. Coates
Stüdyo	G.W. Films EMI Films
Dağıtıcı	Paramount Pictures
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Gerilim,cinayet,dram
Renk	Renkli (Technicolor)
Yapım yılı	1974
Çıkış tarih(ler)i	24 Kasım 1974 ABD Ocak 1977, Türkiye (As Sineması)
Süre	128 dakika
Ülke	İngiltere
Dil	İngilizce, Türkçe, Fransızca Almanca, İtalyanca, İsveççe
Hasılat	$35,7 (1975'e kadar ABD)
Diğer adları	Agatha Christie's Murder on the Orient Express (İngiltere) Le Crime de l'Orient-Express (Fransa) Assassinio sull'Orient Express (İtalya) Asesinato en el Orient Express (İspanya) Mord im Orient Express (Almanya)

Şark Ekspresinde Cinayet^[1] 1974 Birleşik Krallık yapımı dedektif filmidir. Özgün adı Murder on the Orient Express olan film Ocak 1977'de Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti^[2]. Film sonraki yıllarda Türkiye'deki bazı televizyon kanallarında Doğu Ekspresinde Cinayet adı ile de gösterilmiştir^[3].

Agatha Christie 'nin aynı adlı romanından senaryosunu Paul Dehn'in yazdığı filmi Sidney Lumet yönetmiştir. Müziklerini Richard Rodney Bennett'in yaptığı filmin görüntü yönetmeni Geoffrey Unsworth'tur. Filmde çok geniş bir oyuncu kadrosu rol almıştır. Filmin bazı bölümleri Türkiye'de çekilmiştir.

Özet

1930'lu yıllarda İstanbul-Paris arasında sefer yapan ünlü Şark Ekspresi ^[4] 'inde bir cinayet işlenir.Amerikalı bir milyoner trende ölü bulunur.Trenin çok sayıdaki yolcusu arasında Belçika 'lı dedektif Hercule Poirot (Albert Finney) da vardır.Trenin kara saplanıp durması, Poirot 'ya yerel yetkililer duruma el koymadan önce cinayeti çözmesi için birkaç saat zaman verecektir.

Oyuncu kadrosu

Dedektif Hercule Poirot (Albert Finney) bütün şüphelileri aynı vagonda toplamış, trende işlenen cinayeti aydıtlatmak üzere.

Aktör/Aktris	Rolü
Albert Finney	Hercule Poirot
Lauren Bacall	Mrs. Harriet Belinda Hubbard
Martin Balsam	Signor Bianchi
Ingrid Bergman	Greta Ohlsson
Jacqueline Bisset	Kontes Andrenyi
Jean-Pierre Cassel	Pierre Paul Michel
Sean Connery	Albay Arbuthnot
John Gielgud	Mr. Beddoes
Wendy Hiller	Prenses Dragomiroff
Anthony Perkins	Hector Willard MacQueen
Vanessa Redgrave	Mary Debenham
Rachel Roberts	Hildegarde Schmidt
Richard Widmark	Mr. Ratchett
Michael York	Kont Andrenyi
Colin Blakely	Mr. Cyrus Hardman
George Coulouris	Dr. Constantine
Denis Quilley	Antonio Foscarelli
Nubar Terziyan	Figürasyon

Film hakkında notlar

• Agatha Christie (d.1891-ö.1976) 'nin zekaya dayalı bol konuşmalı,bol karakterli romanlarının sinema uyarlamalarının yapılması her zaman çok zor olmuştur. Altından kalkılması zor sahne uyarlamaları ve çetrefilli polisiye filimlerinin ustası Sidney Lumet bu girift Agatha Christie romanına sinemasal bir boyut katmayı başarıyor ve bu zorluğu yeniyor. Bu film uyarlaması eleştirmenlerce en iyi Agatha Christie uyarlaması olarak kabul edilir. Bu uyarlama aynı zamanda Agatha Christie 'nin kitaplarını sinemalaştırmak isteyen ama cesaret bulamayanlar için de bir teşvik olmuştur. Nitekim bu filmden sonra birçok Christie uyarlaması gelmiştir.
• Agatha Christie filmle aynı adı taşıyan polisiye romanını 1934 'te yazmıştı.
• Birçok romanında olduğu gibi, Agatha Christie'nin bu romanı da gerçekten olmuş bazı olaylara dayanmaktadır. Bu romandaki olaylar Amerikalı öncü havacı Charles Lindbergh 'in çocuğunun kaçırılması olayı ile benzeşmektedir. Lindbergh 1927 'de New York 'tan Paris 'e uçarak Atlantik Okyanusu 'nu tek başına mola vermeden geçen ilk havacı olmuştu.
• Filmin başlangıcı Türkiye'de geçiyor.İlk sahneler ,İstanbul Anadolu yakasındaki Salacak iskelesinde çekilmiş, Türk sinemasından bazı oyuncular da figüran olarak yer almışlardır. Söz konusu sahnede Nubar Terziyan , Vanessa Redgrave 'e tespih satmaya çalışan satıcı olarak çok kısa bir süre gözüküyor. Bu sahne aynı zamanda Salacak İskelesi'nin ve semtin bir bölümünün 1970'lerdeki halini gösteren bir belge niteliği de taşıyor.
• Filmdeki Greta Ohlsson rolü için En iyi Yardımcı kadın oyuncu ödülü Ingrid Bergman 'a verildiğinde,üçüncü Oscar 'ını almak üzere sahneye gelen Bergman ödülü aldığı için özür dilemiş,ödülün aslında Day for Night's filmindeki performansı için Valentina Cortese 'in hakkı olduğunu söylemiştir.

Filmin ödülleri

Oscar ödülleri

Ödül	Kişi
En iyi Yardımcı kadın oyuncu	Ingrid Bergman
Aday gösterilme:
En iyi erkek oyuncu	Albert Finney
En iyi Görüntü yönetmeni	Geoffrey Unsworth
En iyi kostüm tasarımı	Tony Walton
En iyi orijinal müzik	Richard Rodney Bennett
En iyi Senaryo uyarlaması	Paul Dehn

Kaynakça

1. IMDb'de Türkçe isim için referans
2. "Milliyet Gazetesi Arşivi" (Türkçe). gazetearsivi.milliyet.com.tr. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160917155733/http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?araKelime=%C5%9Eark%20Ekspresinde%20Cinayet&isAdv=false. Erişim tarihi: 21 Mart 2010. 
3. "Milliyet Gazetesi Arşivi" (Türkçe). gazetearsivi.milliyet.com.tr. http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?araKelime=Murder%20on%20the%20Orient%20Express&isAdv=false. Erişim tarihi: 21 Mart 2010. 
4. en:Orient Express

Dış bağlantılar

• IMDb'de Murder on the Orient Express
• Allmovie.com'da "Murder on the Orient Express"

"Şark Ekspresinde Cinayet" filminde, Şark Ekspresi'nin Wagons-Lits'ye ait "Calais" vagonunda filmin karakterlerinin oturma plânı.