Milli Türkistan Birlik Komitesi

Milli Türkistan Birlik Komitesi Almanca ifadesiyle National Turkistanischen Einheitskomitee – NTEK II. Dünya savaşı esnasında Almanya'da faaliyet gösteren, Sovyet idaresi altındaki Rusya Türkistanı'nın bağımsızlığını hedefleyen Türkistan milli komitesi. Komite Hitler Almanya'sı tarafından Sovyet Ordusundayken Nazi Almanyasına esir düşen Türkistanlıları örgütlemek amacıyla kuruldu. Başkanı Taşkent doğumlu Veli Kayum Han, yardımcısı Baymirza Hayit di. Komite Savunma, Eğitim, Yayıncılık gibi birimleri temsil eden 9 kişilik bir icra heyetinden oluşurdu.

Alman Silahlı kuvvetleri Wehrmacht bünyesinde görev yapan Türkistan Lejyonlarının Komutanı olan Milli Türkistan Birlik Komitesi Başkanı aynı zamanda „Sürgündeki Türkistan Hükümetinin Reisiydi. Hitler'in Rusya harekatından, Fransa, Belçika, İtalya kadar geniş bir cephede Türkistan birliklerini koordine etti. Türkistan Lejyonları sadece Ruslara karşı değil, Normandiya’dan, Alp Dağlarına kadar geniş bir bölgede Amerikan ve İngiliz birlikleriyle de çarpışmalara katıldı.

Veli Kayum Han 8 Mayıs 1945 günü savaşın bitimi ile birlikte Amerikalılara esir düşerek Nazi liderlerinin yargılandığı Nürnberg Uluslararası Mahkemelerinde Müttefik Kuvvetler ve Sovyetler tarafından savaş suçlusu isnadı ile mahkeme edildi. Ancak çalışmaları „Milli Mücadele“ olarak kabul edilerek, beraat etti. İki yıllık bir mahkûmiyet döneminden sonra itibarı iade edildi. Milli Türkistan Birlik Komitesi yayın organı olan 'Milli Türkistan' aralıklarla 1976 yılında kadar yayın hayatını sürdürdü.

Dış bağlantılar

İkinci Dünya Harbi'nin En Trajik Hikayesi:İki Ateş Arasında Türkistan Lejyonu