Naukan Yupikçesi

Naukan Yupikçesi
Ana dili olanlar Rusya Federasyonu (Çukçi Özerk Okrugu)
Konuşan sayısı 70  (tarih gerekli)
Dil aileleri
Eskimo - Aleut
Yazı sistemi Kiril
Dil kodları
ISO 639-3 ynk

Naukan Yupikçesi (İngilizce Naukan Yupik [1]), Rusya Federasyonuna bağlı Çukçi Özerk Okrugunda Naukan (Посёлок Наукан) ile Dejnyov (Посёлок Дежнёв) adlı iki köyde Naukan Yupikleri (нывуӄаӷмит) tarafından konuşulan ve soyu tükenme tehlikesi altında olan Yupik dilleri kolundan bir Eskimo dili.

Konuşanları 2005 rakamlarına göre 50 [1] kişiyi geçmez.

Eskimo dilleri içindeki yeri

Dilcilik açısından Sibirya Yupikçesi ile Alaska Yupikçesi arasında bir dildir.

Tarih

Naukan Yupikçesi üzerine ilk kayıt 1732 yılında tek bir kelime olarak yapılmıştır. Sonraki kayıt 1791 yılında elyazması olarak Michael Robeck tarafından yapılan ve 1811 yılında St. Petersburg'da Wörterbuch der Olennüi und Aiwanskije Tschuktschi adıyla yayımlanan çalışmada 277 kelime kaydedilmiştir.

Robeck'in Almanca - Çukçice - Naukan Yupikçesi sıralamasıyla verdiği listeden örnekler (Çukçice çıkartılarak) şöyledir:

Almanca 1791 Robeck imlâsıyla Günümüz imlâsıyla Anlamı
Gott Aghat aghat Tanrı (aslında: ilâçlar)
Vater Ataka ataka Baba (aslında: benim babam)
Mutter Anak aana(q) Anne
Sohn Rineka ighneqa Oğul (aslında: benim oğlum)
Tochter Pannika panika Kız (aslında: benim kızım)
Bruder Anechluklik anellgute(q) Erkek kardeş (aslında: kardeş)
Mann Uika uika Koca (aslında: benim kocam)
Weib Nulliak nuliaq Karı (aslında: benim karım)
Mädchen Nubiachtschak neviaghsaq Kız (genç)
Junge Nuchälpäak nukalpiaq Delikanlı (genç)

Dil üzerine en sonki çalışma Alaska'da yapılmıştır. Elizaveta Dobrieva ile Evgeniy V. Golovka tarafınfan hazırlanan ve Steven A. Jacobson ile Michael E. Krauss editörlüğünde Alaska Yerli Dil Merkezince Fairbanks'ta yayımlanan Naukan Eskimo Dictionary adlı sözlük dilin şu ana kadar yayımlanabilmiş en geniş malzemesidir.

Örnekler

Dipnotlar

  1. 1 2 Steven A. Jacobson (2005), History of the Naukan Yupik Eskimo dictionary with implications for a future Siberian Yupik dictionary, Études/Inuit/Studies 29 (1–2):149-161

Kaynakça

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/15/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.