Öresund Köprüsü
| |||
| Kapasite | 4 şeritli karayolu (E20) 2 şeritli demiryolu | ||
| Konumu | Öresund Boğazı | ||
| Uzunluk | 7,845 m | ||
| Genişlik | 23.5 | ||
| Koordinatlar | 55°34′12″K, 12°51′0″D | ||
| Günlük trafik | 17.000 araç | ||
| Açılış | 2 Temmuz 2000 | ||
| Geçiş ücreti | 36 Euro | ||
 Gökyüzünden görünüşü | |||
Öresund Köprüsü (Danca: Øresundsbroen, İsveççe: Öresundsbron) İsveç ile Danimarka arasında yer alan Öresund Boğazı'nda iki şeritli demiryoluna ve dört şeritli karayoluna sahip olan birleşik bir köprüdür. Köprü Avrupa'da hem demiryolu hem karayolu taşımacılığının yapıldığı en büyük birleşik köprüdür ve Öresund Bölgesi'nin iki metropolitan alanı olan Danimarka'nın başkenti Kopenhag ve İsveç'in önemli şehirlerinden Malmö'yü birbirine bağlar. Avrupa Birliği'nin uluslararası E20 yolu burada, Oresund Demiryolu gibi denizin ortasında iki şeritli bir otoyolla tünele bağlanır. Öresund dünyadaki en büyük sınırötesi köprü ve aynı zamanda özel teşebbüsle yapılıp işletilen en büyük köprüdür.[1]
Adı
Köprü genellikle Danimarka'da Øresundsbroen, İsveç'teyse Öresundsbron biçimlerinde adlandırılır. Köprüyü yapan ve işletmekte olan şirket ise köprünün adının her iki dildeki söylem de birleştirilerek oluşturulmuş Øresundsbron olduğu konusunda ısrarcıdır. Bunun amacı köprü kurulduğundan beri Öresund Bölgesi sakinleri için ortak bir kültürel Öresund kimliği oluşturmaktır. Yapı aslında bir köprü ve bir tünelden oluştuğu için Avrupa'da kimi zaman teknik olarak Öresund Hattı ya da Öresund Bağlantısı gibi adlarla anılır. (Danca: Øresundsforbindelsen, İsveççe: Öresundsförbindelsen).
Geçmişi
Öresund Köprüsü'nün yapımına 1995 yılında başlandı. Son bölümüm inşası da 14 Ağustos 1999 yılında, öngörülenden üç ay kadar önce bitirildi. Danimarka Kraliyet Ailesi Prensi Frederik ve İsveç Kraliyet Ailesi Prensesi Victoria köprünün yapılışını kutlamak amacıyla köprünün ortasında buluştular. Köprünün resmî olarak hizmete başlaması Danimarka Kraliçesi III. Margrethe ve İsveç Kralı Carl XVI. Gustaf'ın katılımlarıyla 1 Temmuz 2000 tarihinde oldu. Daha sonra köprü aynı gün araç trafiğine açıldı. Açılıştan önce 79.871 koşucu Broloppet (Türkçe: Köprü Yarışı) adı verilen bir yarı maratonda Danimarka'nın Amager kentinden başlayarak, İsveç'in Skåne kentine kadar yarıştılar.
İlk olarak köprünün kullanımı umulduğu kadar çok olmadı. Bunun nedeni çoğu zaman yüksek geçiş ücretlerine bağlandı. Ancak 2005 ve 2006 yıllarında köprü trafiğinde kayda değer bir artış gözlendi. Bugün köprüde bir defaya mahsus olan geçiş ücretleri 36 avrodur. (325 İsveç kronası, 260 Danimarka Kronu) Köprünün düzenli kullanıcıları için %75'e varan indirimli tarifeler uygulanmaktadır. 2007 yılında, köprü üzerinden 15.2 milyonu araçlar içinde, 9.6 milyonu tren içinde toplamda yaklaşık 25 milyon yolcu geçtiği sanılmaktadır. Kopenhag'a oranla daha ucuz bir kent olan Malmö'de birçok Danimarka vatandaşı yaşamaktadır ve bu kişiler her gün işyerlerinin bulunduğu Kopenhag'a çalışmak için gitmektedirler.
Özellikler
Öresund Köprüsü, türünün en büyük örneklerindendir. En büyük direğinin yerden yüksekliği 204 metredir. Köprünün toplam uzunluğu 7845 metredir, bu da İsveç ve Danimarka arasındaki uzaklığın yaklaşık olarak yarısına denk düşmektedir. İki katlı köprünün üst bölümünde dört şeritli bir karayolu, alt bölümünde iki şeritli bir demiryolu hattı bulunur. Köprünün denizden yüksekliği 57 metredir ancak köprü boğazın yarısında bitip deniz altında tünelle birleşir. Kalan açık bölümde rahatça deniz taşımacılığı sürdürülür. Köprü İngiltere menşeli Arup Mühendislik tarafından tasarlanmıştır.
Peberholm
Öresund Köprüsü, İsveç'in Malmö kentinden başlar. Köprü Öresund Boğazı'nın ortasında, Peberholm denen yapay bir ada üzerinde sona erer ve burada deniz altından ilerleyen bir tünelle birleşir. Bir ayağı İsveç'te olan köprünün Danimarka'nın asıl topraklarında ayağı yoktur. Bu nedenle köprünün bittiği bu yapay ada resmî olarak İsveç'e aittir. Peberholm Adası'nın uzunluğu 4 kilometreden fazla olup, genişliği ise birkaç yüz metredir. Adada yerleşim yoktur.
Tünel
Peberholm Adası'nda Öresund Köprüsü'nün bittiği yer ile Danimarka'nın en yakın yerleşim birimi arasını bağlayan hatta Drodgen Tüneli denir. (Danca: Drogdentunnelen) Bu tünel, 4.050 metre uzunluğundadır. Bunun 3.150 metresi deniz altında inşa edilmiştir. Öresund Köprüsü'nü uzatmak yerine bir tünel yapılmasının nedeni bu bölgenin Kopenhag Havaalanı'na çok yakın olmasıdır.
Geçiş ücretleri
Ocak 2008 itibarıyla herhangi bir yönden köprüye giriş ücreti yalnızca bir yönlü olmak üzere şöyledir:
| Araç türü | Kron[2] | Krona[3] | Euro[4] |
|---|---|---|---|
| Motorsiklet | 145 DKK | 180 SEK | 20 EUR |
| Otomobil | 260 DKK | 325 SEK | 36 EUR |
| Karavan | 520 DKK | 650 SEK | 71 EUR |
| Minibüs (6-9 metre arası) | 520 DKK | 650 SEK | 71 EUR |
| Otobüs (9 metreden çok) | 1100 DKK | 1365 SEK | 151 EUR |
| Kamyon (9 metreden çok) | 775 DKK | 960 SEK | 106 EUR |
Yukarıdaki fiyatlar köprünün yapım maliyetlerinin tam olarak çıkarıldığı için 01.01.2001 den itibaren araçlarda bulunan kişi başına ücretlendirilmeye başlanmıştır. Yani özel aracınızla geçerseniz aracınızda bulunan her bir kişi için 1 € ödüyorsunuz. Ticari taşıma vasıtaları için ise 20 € sabit ücret uygulanmakta.