Büyük Rift Vadisi
Koordinatlar: 0°06′G 36°06′D / 0.1°G 36.1°D
Büyük Rift Vadisi'deki Kenya Göl Sistemi* | |
---|---|
UNESCO Dünya Mirası | |
| |
Ülke | Kenya |
Tür | Doğal |
Kriter | vii, ix, X |
Referans | 1060[1] |
Bölge** | Afrika |
Tescil bilgisi | |
Tescil | 2011 (35. Oturum) |
* Dünya Mirası resmî listesi. ** UNESCO resmî sınıflandırması. |
Büyük Rift Vadisi yaklaşık 6.000 kilometre uzunluğunda, Etiyopya'nin kuzeyinden Afrika'nın doğusunda Mozambik'in ortalarına kadar uzanan engin bir coğrafi ve jeolojik şekildir. Vadinin genişliği otuz ilâ 100 kilometre arasında değişir. Derinliği ise birkaç yüz metreden binlerce metreye değişir. Adı kâşif John Walter Gregory tarafından konmuştur. Aynı zamanda bu çöküntü hattı Dünyanın en büyük fay hattıdır.
Levha Tektoniği Kuramına göre mağmanın sürüklemesine bağlı olarak Levha hareketleri oluşur. Levhaların sınırında çarpışma, uzaklaşma ve sıyırma hareketleri gerçekleşir. Rift vadileri yanal sıyırma hareketin oluştuğu alanlarda gerçekleşir[2]. Bu alanlarda derin vadiler oluşur. Bu alanlara okyanus suları dolarsa Kızıldeniz örneğinde görüldüğü gibi bir iç deniz oluşur[3]. Doğu Afrika'dan başlayan Rift vadisi, buradaki göllerin yer aldığı çukurları oluşturduktan sonra Cibuti açıklarında Kızıldenize ulaşır. Akabe Körfezi, Ölü Deniz, Batı Şeria oluğu, Lübnan Dağıile Anti-Lübnan Dağları arasından ilerleyerek Amik Ovasından Türkiye'ye giriş yapar. Ülkemizdeki kısmına Doğu Anadolu Fayı adı verilir. Bu fay hattı Bingöl Karlıova-Muş Varto civarında Kuzey Anadolu Fay Hattı ile birleşir. Cibuti Kıyılarında oluşan açılmanın ilerlemesi burada da Kızıldeniz benzeri bir İç deniz, daha ileride okyanus oluşabileceği tahmin edilmektedir.[3][4]
Kaynakça
- ↑ 1 http://whc.unesco.org/en/list/1060
- ↑ DİRİK, Doç.Dr.Kadir (2005). "Fiziksel Jeoloji Ders Notları-1". Fiziksel Jeoloji Ders Notları-1. hacettepe.edu.tr. 15 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110515154602/http://yunus.hacettepe.edu.tr:80/~tyurur/Fiziksel_jeoloji_ders/KONU_20.pdf. Erişim tarihi: 17.03.2014.
- 1 2 USTAÖMER, Prof.Dr. Timur. "Jeolojiye Giriş II Ders Notları". Jeolojiye Giriş II Ders Notları. istanbul.edu.tr. 19 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131219013411/http://www.istanbul.edu.tr/eng/jeoloji/akademik/gj/ders-uygulama/jeolojiyegiris-II/okyanusal-havzalar.pdf. Erişim tarihi: 17.03.2014.
- ↑ "Afrika'daki dev yarık yeni okyanusun habercisi". hurriyet.com.tr. 6 Kasım 2009. 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140301091653/http://www.hurriyet.com.tr/dunya/12858655.asp. Erişim tarihi: 17.03.2014.