Rodezya ve Nyasaland Federasyonu
Rodezya ve Nyasaland Federasyonu | |||||
— Federasyon — | |||||
| |||||
| |||||
Rodezya ve Nyasaland Federasyonu | |||||
Başkent | Salisbury | ||||
Dil(ler) | İngilizce | ||||
Yönetim | Anayasal monarşi | ||||
Monarşi | |||||
- 1953–1963 | II. Elizabeth | ||||
Başbakan | |||||
- 1953–1956 | Sir Godfrey Huggins | ||||
- 1956–1963 | Sir Roy Welensky | ||||
Para birimi | Pound | ||||
Rodezya ve Nyasaland Federasyonu veya bilinen diğer adıyla Orta Afrika Federasyonu, 1953'te oluşturulan ve Britanyalı göçmenlerin egemenliğindeki Güney Rodezya kolonisi ile İngiliz Sömürgeler Bakanlığı'nın denetimindeki Kuzey Rodezya ve Nyasaland topraklarını içine alan siyasi birim. 31 Aralık 1963'te dağılmıştır.
1920'lerde Kuzey ve Güney Rodezya'daki Avrupalı göçmenler, siyahların ezici sayısal üstünlüğü karşısında, ortak bir yönetim oluşturmaya çalıştılar. Ama Siyahların tepkisinden çekinen Britanyalı Sömürgeler Bakanlığı onların bu girişimlerini engelledi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra, Güney Rodezya'da imalat sanayinin gelişmesi ve beyaz göçünün önemli ölçüde artması, ayrıca Kuzey Rodezya'da önemli bakır yataklarının bulunması, beyaz önderleri toprak birliği için daha yoğun çaba harcamaya yöneltti. Onlara göre toprak birliğinin oluşturulması, ekonomi pazarın genişlemesini ve özellikle Nyasaland'daki siyah işgücünün rahatça kullanılabilmesini sağlayacaktı. Sonuçta Birleşik Krallık hükümeti, bölge ekonomisini güçlendireceği ve çok ırklı bir devlete yol açacağı düşüncesiyle federasyonun oluşturulmasını kararlaştırdı. Ama Güney Rodezya'nın egemenliğinden çekinen Kuzey Rodezya ve Nyasaland'daki Siyahlar, federasyona kesin olarak karşı çıktılar. Federasyon 1950'ler boyunca büyük ölçüde güneydeki beyaz nüfusun yararına bir politika izledi.
Siyahlar arasındaki huzursuzluğun artması sonucunda 1959'da, Nyasaland'daki milliyetçi hareketin önderliğinde yaygın eylemler baş gösterdi. Bunun üzerine olağanüstü durum ilan edilerek çok sayıda siyah tutuklandı. Ama bu gelişmeler İngiliz hükümetini, iktidarı siyah çoğunluğa devretmeye yöneltti. 6 Temmuz 1964'te Malavi, 24 Ekim 1964'te ise Zambiya bağımsızlıklarını kazandılar. Federasyonunun dağılması, beyaz azınlığın Güney Rodezya'da kasım 1965'te Rodezya Cumhuriyeti adıyla tek yanlı bağımsızlık ilan etmesine yol açtı. Ancak 1980'de bağımsız Zimbabve'nin kurulmasıyla burada da Siyah çoğunluk yönetimi oluşturuldu.