Sırp-Hırvatça
Sırp-Hırvatça | |
---|---|
Sırpça Hırvatça Boşnakça Karadağca | |
Etnik köken | Sırplar, Hırvatlar, Boşnaklar, Karadağlılar, Bunyevatslar |
Konuşan sayısı | 19 milyon (tarih gerekli) |
Dil aileleri | |
Standart formlar | |
Diyalektler |
Štokavski (standart)
Čakavski
Kajkavski
Torlački (tartışmalı)
|
Yazı sistemi |
Latin (Gaj) Kiril (Sırp) Yugoslav Braille alfabesi |
Resmî durumu | |
Resmî dil |
Sırbistan (Sırpça) Hırvatistan (Hırvatça) Bosna-Hersek (Boşnakça, Hırvatça, Sırpça) Karadağ (Karadağca) Kosova (Sırpça)[1] Avrupa Birliği (Hırvatça) |
Onaylanmış azınlık dili |
Avusturya (Burgenland) Macaristan (Baranya ili'nde) İtalya (Slavomolisano) Romanya (Carașova ve Lupac'da) Slovakya[2] Çek Cumhuriyeti[3] Makedonya[4] |
Dil kodları | |
ISO 639-1 | sh (onaylanmamış) |
ISO 639-2 | scr |
ISO 639-3 |
hbs – kapsayıcı kod Bireysel kodlar: srp – Sırpça hrv – Hırvatça bos – Boşnakça svm – Slavomolisano kjv – Kajkavski |
Sırp-Hırvatça, tarihî Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin resmî dili.
Bosna-Hersek'in Bosna Savaşı'ndan önceki dilidir. Bazı kullanımlarda Yugoslavca olarak da belirtilir.
Bosna Savaşı'ından sonra Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti devlet üç resmî dili bulunan bir ülke hâline gelmiştir. Bugünkü durumda hepsi ayrı bir etnik unsuru gösteren Boşnakların dili Boşnakça, Ortodoks Sırpların dili Sırpça ve Katolik Hırvatların dili Hırvatça olmuştur. Bu diller, Balkanlar’da Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan’da resmiyette ve kullanımdadırlar.
Sırp-Hırvatçada Türkçenin Etkisi
1970’lerde Sırp-Hırvatçada 2-3 bin Türkçe kelime kullanılıyordu. Bu sayı bugün için 500-1000 civarındadır. Sırpçada bazı Türkçe kelimeler, olduğu gibi kullanılmaktadır. Fakat telaffuz edilişlerinde küçük farklılıklar vardır.
Aşağıda örnekleri verilen bazı kelimeler Türkçedeki kullanılışından biraz farklıdır:
- Hurda = Furda
- Mahmurluk = Mamurluk
- Yazık = Yazuk
Bazı Örnekler
Türkçe | Hırvatça | Sırpça | |
---|---|---|---|
Kıyasla | Usporedba | Поређење/poređenje | Poređenje |
Avrupa | Europa | Европа/Evropa | Evropa |
Hollanda | Nizozemska | Холандија/Holandija | Holandija |
İtalyan | Talijani | Италијани/Italijani | Italijani |
Evren | Svemir | Васиона/vasiona/svemir | Svemir |
Omurga | Kralježnica | Кичма/kičma | Kičma |
Hava | Zrak | Ваздух/vazduh | Zrak |
Eğitim | Odgoj | Васпитање/vaspitanje | Odgoj |
Hafta | Tjedan | Седмица/sedmica/nedelja | Sedmica/hefta |
Tarih | Povijest | Историја/istorija | Historija |
Pantolon | Hlače | Панталоне/pantalone | Hlače/pantalone |
Göbek | Trbuh | Стомак/stomak | Stomak |
Bilim | Znanost | Наука/nauka | Nauka |
Şahsen | Osobno | Лично/lično | Osobno/lično |
Kişi | Osoba | Лице/lice | Osoba |
Birleşmiş Milletler | Ujedinjeni narodi | Уједињене нације/Ujedinjene nacije | Ujedinjene nacije |
Ekmek | Kruh | Хлеб/hleb | Hljeb |
Yapay | Umjetno | Вештачкo/v(j)eštačko/um(j)etno | Vještačko |
Haç | Križ | Крст/krst | Krst |
Demokrasi | Demokracija | Демократија/demokratija | Demokratija |
Keşif | Spoznaja | Сазнање/saznanje | Spoznaja |
Ada | Otok | Острво/ostrvo | Ostrvo/otok |
Memur | Časnik | Официр/oficir | Oficir |
Karayolu trafiği | Cestovni promet | Друмски саобраћај/cestovni saobraćaj | Cestovni promet |
Otoban | Autocesta | Аутопут/autoput | Autoput/autocesta |
Uzunluk | Duljina | Дужина/dužina | Dužina |
Dernek | Udruga | Удружење/udruženje | Udruženje |
Fabrika | Tvornica | Фабрика/fabrika | Fabrika/tvornica |
Genel | Opće | Опште/opšte | Opće |
Mesih | Krist | Христoс/Hristos/Hrist | Krist |
Özür dilerim | Oprosti | Извини/izvini/oprosti | Izvini/oprosti |
Standart anadil | Materinski jezični standard | Матерњи језички стандард /materinji jezički standard | Maternji jezički standard |
Fransızca | Hırvatça | Boşnakça | Sırpça |
---|---|---|---|
Comme les gaz d'échappement et la pollution atmosphérique dans la Jérusalem, il serait nécessaire de prendre des mesures pour assurer la sécurité! | Glede ispušnih plinova i zagađivanja zraka u Jeruzalemu, bilo bi potrebito poduzeti mjere sigurnosti! | U pogledu ispušnih gasova i zagađivanja zraka u Jerusalemu, bilo bi potrebno preduzeti mjere sigurnosti! | У погледу издувних гасова и загађивања ваздуха у Јерусалиму, било би потребно предузети мере безбедности! |
Hırvatça | Boşnakça | Sırpça | Fransızca |
---|---|---|---|
Bijela sol za kuhanje kemijski je spoj natrija i klora. | Bijela so za kuhanje je hemijski spoj natrija i hlora. | Bela so za kuvanje je hemijsko jedinjenje natrijuma i hlora. | Le sel blanc pour la cuisine est un composé chimique du sodium et du chlore. |
Vlak sa željezničkoga kolodvora krenut će točno u deset sati. | Voz sa željezničke stanice krenut će tačno u deset sati. | Voz sa železničke stanice krenuće tačno u deset sati/časova. | Le train de la gare va commencer exactement à dix heures. |
Kaynakça
- ↑ "Constitution of the Republic of Kosovo". ss. 2. 15 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20080815014016/http://kushtetutakosoves.info/repository/docs/Constitution.of.the.Republic.of.Kosovo.pdf. Erişim tarihi: 2012-08-17.
- ↑ "B92.net". B92.net. 6 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141006150630/http://www.b92.net/eng/news/society-article.php?yyyy=2010&mm=02&dd=09&nav_id=65083. Erişim tarihi: 2013-09-01.
- ↑ "Minority Rights Group International : Czech Republic : Czech Republic Overview". Minorityrights.org. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160314010902/http://minorityrights.org/?lid=1834. Erişim tarihi: 2012-10-24.
- ↑ "Minority Rights Group International : Macedonia : Macedonia Overview". Minorityrights.org. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160314150508/http://minorityrights.org/?lid=4021. Erişim tarihi: 2012-10-24.