Sebasteli Vlas

Hans Memling'den Altar önünde duran Sebasteli Vlas

Sebasteli Vlas (ya da Blasius Βλάσιος, Ermenice: Սուրբ Բարսեղ), Doğum tarihi belirsiz olmakla birlikte 280 (bir ihtimale göre 283)- 316 yılları arasında Sivas'ta yaşamış Sebaste (Sivas) piskoposu Ermeni aziz. Yayınlanan Acta'sına (kamu tutanağı) göre, dövülmüş, demir dokumacı taraklarıyla saldırılmış ve başı kesilmek suretiyle şehit edilmiştir.

İkonografi'de, Sebasteli Vlas genellikle şehit edilmesinde kullanılan demir dokuma taraklarıyla tasvir edilir. Bu işkence aletinin yün taraklarıyla olan benzerliği, özellikle yün tarayıcıları ve yün ticareti ile uğraşanların geneli tarafından koruyucu aziz olarak kabul edilmesine yol açmıştır. Bazı durumlar da çapraz mum'larla tasvir edilir. Bu tip çapraz mumlar (soldaki güvenlik nedeniyle yakılmaz) Katolik Azizler Takvimi'ndeki Meryem Yortusu'ndan bir gün sonra 3 Şubat tarihindeki Vlas yortusunda, boğazın kutsanması ayinlerinde kullanılırdı. Vlas'ın, geleneksel olarak boğaz ile ilgili hastalıklarının, özellikle de boğaza takılan balık kılçığı için aracılık eden bir aziz olduğun inanılırdı. Gerçekten de, Justinian I'in saray hekimi olan ve Vlas hakkında ilk bilgilerin bulunduğu tıpla ilgili el yazmalarının sahibi Aëtius Amidenus, onun boğaza takılan nesnelerin çıkartılmasında yardım için müracaat edilen birisi olduğundan bahseder. Hayvanları iyileştirmiş ve bir hücrede yaşamıştır. Öldürülmeden önce, bir kurtla konuşmuş ve ona zarar verdiği bir domuzu serbets bırakmasını söylemiş kurt'ta öyle yapmıştır. Vlas açlıktan ölmek üzereyken domuzun sahibi yaşaması sağlamak için gizlice yiyecek vermiştir. Bir süre sonra inancından dolayı işkence görmüş fakat inancında vaz geçmediği için 316 yılında öldürülmüştür.

Aziz Vlas Kültü

Olomouc Kutsal Teslis Sütunu üzerinde Vlas tasviri.

Aziz Vlas kültünün Avrupa'ya yayılması on bir ve on ikinci yüzyıllarda gerçekleşmiştir. Vlas, On Dört Şefaatçi Aziz'den birisi ya da on dördüncü yüzyılda Legenda Aurea olarak bilinen eserde efsanesinden bahsedilen Yardımcı Azizlerden birisidir.

Ermenistan'daki Aziz Vlas Tarikatı'nın hamisidir.

Kara Ormanlar'daki Aziz Vlas Manastırı'da dahil birçok Alman kilisesi Vlas adına ithaf edilmiştir.

İspanyolca-konuşan ülkelerde San Blas olarak bilinir ve adını birçok yere vermiştir (bakınız San Blas).

Britanya'nın Cornwall bölgesinde, bölge kilisesinin hala Vlas'a adanmış olduğu bir köy olan St Blazey adını Aziz Vlas'ın İngilizce'deki karşılığı olan Saint Blaise'den alır. Gerçekte, 1222 tarihli Oxford konsili onun adına düzenlenen festival ile ilgili tüm işleri yasaklamıştı.[1] Aziz Vlas, İtalya'da San Biagio adıyla bilinir. Yine Britanya'nın Devon bölgesindeki, Vlas'a adanmış, Newton Abbot yakınlarında Haccombe taşrasında küçük bir kilise, yine Wight adasındaki Shanklin köyünde ve bir diğeride Berkshire Kraliyet arazisindeki Abingdon yakınlarındaki Milton'da olmak üzere kiliseler vardır. Sonuncusu belki de ülkenin en küçük kilisesidir.

On Dört Şefaatçi Aziz.

Brand's Popular Antiquities (1813), adlı esere göre, İngiliz taşrasındaki bölgelerde 3 Şubat'taki Aziz Vlas yortusunda (St. Blaise) büyük bir ateş yakma geleneği vardı. Bu geleneğe Aziz Vlas'ın ingilizce karşılığı olan St. Blaise ile ingilizce "Alev" anlamına gelen "Blaze" sözcüğünün ses benzerliğinin neden olduğu düşünülür.

Bromley'de, suyunun iyileştirici etkisi olduğunan inanılan ve Aziz Vlas'a ithaf edilmiş bir pınar bulunur.

Aziz Vlas (İng. Saint Blaise) vahşi hayvanların koruyucu azizidir.

Vlaho ve Vlasij

Dubrovnik'de Aziz Vlas Kilisesi

Aziz Vlas, Dubrovnik kentinin koruyucu Aziz'idir (Sveti Vlaho olarak bilinir) ve aynı zamanda eskiden Ragusa Cumhuriyeti'nin özgürlük koruyucusudur. Dubrovnik'de kutlanan yıllık yortusu 3 Şubat tarihindedir ve Aziz'den geriye kalan parçalardan, başı, boğazından bir kemik parçası, sağ ve sol elleri kutsal emanet sandığı içerisinde bir geçit töreniyle sergilenir. Şenlikler, yortu'dan bir gün önce beyaz güvercinlerin serbets bırakılmasıyla başlar. Dubrovnik'in Rastic ve Ranjina adlı tarihi kayıtları, 971 yılında görünerek şehir sakinlerine, Gruz ve Lokrum yakınlarında demirleyen ve görünüşte su takviyesi yaparmış gibi davranan ancak gerçekte şehrin savunma sisitemini gözetleyen Venedik gemilerinin saldırıları konusunda uyardığı için bu Azize çok büyük hürmet eder. Aziz Vlas (Blasius) bu tehlikeli planı St. Stephen Katedrali papazı Stojko'ya göstermiştir. Senato, kendilerine Aziz Vlas'ın nasıl uzun sakallı ve piskopos başlığı ve eşyaları ile yaşlı bir adam kılığında kendisine göründüğünü anlatan Stojko isimli bu papazı dinlemek için çağırtmıştır. Aziz Vlas'ın aktarılan bu tasviri, Napolyon zamanına kadar şehir mühürü ve sikkeleri üzerinde kullanılmıştır.

Rusya'da, St. Vlasij adıyla bilinir ve sürülerin koruyucu azizidir.

Jersey'li Blaise ve Blasius

On sekizinci ve on dokuzuncu yüzyıl İngiltere'sinde Aziz Vlas, özellikle Essex, Yorkshire, Wiltshire ve Norwich şehirlerindeki yün işçilerinin bir maskotu olarak törenlerde kullanılmıştır. Aziz hakkındaki bu popüler coşku, Azizin İngiltere'ye yün eğirmeyi öğreterek zenginlik getirdiği (yün minder ile sembolize edilir) inancıyla alakalıdır. Basılan geleneksel broadsheet'lere göre, Aziz Vlas (Blaise) Jersey'den gelmiştir. Jersey, tam olarak yünden yapılma eşyaların ihraç merkezidir (Jarse olarak bilinen yün kumaş ile meşhurdur). Her halukarda, bu efsane belki de this başka bir azizle, Caesarea'lı Blasius'la (Caesarea, Jersey'nin Latince adıdır) karıştırılmasının sonucudur.

Aziz Vlas Acta 'sı

Aziz Vlas hakkında Yunanca yazılanlar pek güvenilir görünmezler.[2] Efsane ektekileri içerir:

Gençliğinde filozofi okuyan Vlas, görevini hayret verici bir yeterlilik, iyi niyet ve dindarlıkla yerine getirdiği Ermenistandaki Sebaste'de (şimdi Sivas) bir doktordu. Şehrin piskopos'u öldüğü zaman, şehir halkının alkışları arasında onun ardılı olarak Vlas seçildi. Kutsallığı gösterdiği birçok mucize ile ortaya konmuştu: her yerden insanlar ruhları ve bedenleri için şifa bulmaya hatta vahşi hayvanlar bile kutsanmak için sürüler halinde ona geliyorlardı. 316 yılında, Kapadokya ve Küçük Ermenistan valisi Agricola, İmparator Licinius'un emri Hristiyanların öldürülmesi ve piskoposun tutuklanması emrini yerine getirmek için Sebastea'ya geldi. Aziz Vlas, hapisaneye götürülürken, bir anne boğazına kaçan balık kılçığı yüzünden boğulmak üzere olan biricik oğlunu onun yanına getirdi ve ayaklarının önüne koydu ve çocuk hemen oracıkta iyileşeti. Vali bu olanlara aldırmadan, inancından vazgeçmeyen Aziz Vlas'a bir değnekle vurdu, vücudunu demir bir tarakla parçaladı ve kafasını kesti. ripped[3]

Göz Evliyası

Aziz Vlas’ın mezarı Selçuklular’ın şehre ele geçirmesinin ardından pek de bilinmeyen bir şekilde sonra türbe'ye dönüşmüştür. Aziz Vlas ise ‘Boğaz Evliyası’ adlı bir eren olarak kabul edilir. Geçtiğimiz yüzyıldan kalan kayıtlarda içinde Sivas’ın Medrese Mahallesinde Surp Vlas’ın mezarının da bulunduğu şapel’in, bir Türk’ün evinin bahçesinde olduğu ve Aziz’in, Müslüman'lar tarafından da “Boğaz Evliyası” olarak adlandırıldığı, mezarın hem Hıristiyan'lar hem de Müslümanlar tarafından ziyaret edildiği belirtilir. Boğazından rahatsız Hristiyan şapeli, Müslüman türbeyi ziyaret ediliyor, şifa dileniliyordu. Sivaslılar lahit kapağındaki oyuk nedeniyle şapele “Göz Baba Türbesi” adını takmıştır. Göz hastaları etrafında dönüp dua ederler.[4] Kızılırmak paralelinde, uzunluğunun büyük bir bölümü Şarkışla topraklarında seyreden ve halk arasında 'Boğaz' ya da 'Boas' olarak adlandırılan çay ile adlandırılma ihtimali de ihtimaller arasındadır.

Notlar

  1. ↑ Encyclopaedia Britannica, 1911: "Blaise".
  2. ↑ E.-H. Vollet, Grande Encyclopédie de s.v. Blaise (Aziz))
  3. ↑ loc.cit.
  4. ↑ http://csh.dergisi.org/pdf/pdf_CSH_178.pdf

Dış bağlantılar

Kaynaklar

This article is issued from Vikipedi - version of the 7/17/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.