Seccade
Seccade (Arapça: سجادة/seccade), üstünde namaz kılınan her türlü yaygı. Namazlık olarak da bilinir.
Kilim, halı gibi yaygı türü dokumalardan, şal, kutnu, kemha, atlas gibi kumaşlara ve hayvan postlarına kadar çok çeşitli biçimlerde olur. Ama en çok halı seccadeler kullanılır ve genellikle dikdörtgendir. Bu seccadelerin deseni de belirli bir biçimde düzenlenir ve yüzey mihrap, alınlık, ayetlik ve tabanlık gibi bölümlere ayrılır. Mihrap, seccadenin üst ortasında yer alır ve üst bölümünde mihrap kemeri bulunur. Mihrap kemeri düz, üçgen, basamaklı, dilimli kaş kemer vb. olur. Bazen mihrabın tepesinden sarkan bir kandil, iki yanında da birer sütunçe bulunur. Mihrabın zemini, mihrabın ortasında yer alır ve üzerinde hayat ağacı, ibrik, çiçek, vazo, madalyon gibi motifler bulunur. Seccade yüzeyinin en altında namaza durulurken ayak basılması için ayrılmış tabanlık, mihrabın üstünde de ayetlik bölümü vardır. Ayetlik, mihrap nişinin üstünde, içine ayet işlenmiş bir büyük ya da iki küçük dikdörtgenden oluşur.
Bütün bu deseni bir bordür çevreler. Bordür, seccadenin uzun kenarında üç bölümden oluşur. Biri geniş, ötekiler dar olan bordürler stilize bitki motifleri, kufi yazılar ya da geometrik motiflerle bezelidir.
Üstünde birden çok kişinin namaz kılması için yapılmış ince uzun seccadelerde yan yana birçok mihrap deseni bulunur. Bu tür seccadelere saf seccade denir.
|