Selahattin Enis
Selahattin Enis, tam adı Selahattin Enis Atabeyoğlu (1892, Antalya - 11 Haziran 1942, İstanbul), öykü ve roman yazarı. Türkiye'de doğalcılığın ilk temsilcilerindendir.
Gürcistan Atabek Hanedanı soyundan Jandarma Albayı Ahmed Enis Bey’in oğludur.[1] Babasının jandarma subayı olması nedeniyle çocukluğu Anadolu'nun çeşitli yörelerinde geçti. Küçük yaşta edebiyatla ilgilenmeye başladı. I. Dünya Savaşı'nda askere alınınca hukuk öğrenimini yarıda bırakmak zorunda kaldı, yedek subay olarak İstanbul'da görev yaptı. Heyet-i Âyan katipliği ve Seyr-i Sefain İdaresi Neşriyat Müdürlüğü yaptı.
Selahattin Enis 1912'de Tanin'de gazeteciliğe başladı. İkdam, Payitaht, İleri, Vakit, Son Saat, Cumhuriyet, Son Posta gibi gazetelerde düzelticilik, yazarlık, yazı işleri müdürlüğü görevlerinde bulundu. Fağfur, Şair, Nedim, Şebap, Düşünce dergilerinde yayımladığı hikayelerde doğalcı akıma bağlı göründü; toplumsal sorunların ortaya konması gerektiğine inanan yazılar yayımladı. Mütareke döneminde Kaplan adlı çok saldırgan, on beş günlük edebiyat dergisini çıkardı. Derginin başlığındaki "sert ve serbest sözlü edebi-içtimai mücadele risalesidir" sözleri derginin tutumunu ortaya koyuyordu. "Çingeneler" adlı hikâyesi yüzünden kovuşturmaya uğradı.
Öykü ve romanlarında genellikle I. Dünya Savaşı yıllarındaki İstanbul'un yozlaşmış çevrelerini konu aldı. Başlıca romanları arasında Neriman (1912), Zaniyeler (1923, 1989), Sârâ (1926), Cehennem Yolcuları (1926), Orta Malı (1926), Ayarı Bozuklar (1926), Endam Aynası (1927) sayılabilir. 1918-24 yıllarında yazdığı hikâyelerinin on üç tanesinin toplandığı Bataklık Çiçeği (1924), konuları, kişileri, gerçekçi-doğalcı gözlem gücü, canlı, akıcı anlatma tekniği ile dikkati çekti. Yapıtları açık saçıklıkla suçlandı. En tanınmış romanı olan ve günlük biçiminde yazılan Zaniyeler, aşırı karamsarlığı bir yana bırakılırsa, Türkiye'nin I. Dünya Savaşı yıllarındaki toplumsal yaşamını canlandıran güçlü romanlarından biridir.
Kaynakça
- ↑ Selahattin Enis Atabeyoğlu, edebiyatfakultesi.com