M4 Sherman

M4 Sherman
Çeşidi	Orta Sınıf Tank
Uyruğu	ABD İngiltere
Hizmet geçmişi
Hizmet	1942-1955 (ABD)
Kullanıldığı savaşlar	İkinci Dünya Savaşı, Yunan İç Savaşı, 1948 Arap-İsrail Savaşı, Kore Savaşı, Süveyş Krizi, Küba Devrimi, 1965 Hint Pakistan Savaşı, Altı Gün Savaşı, Nikaragua Devrimi, 1971 Hint Pakistan Savaşı, Yom Kippur Savaşı, 1982 Lübnan Krizi, Lübnan İç Savaşı, İran Irak Savaşı
Üretim tarihi
Tasarlandığı tarih	1940
Üretici	Lima (ABD)
Üretim adedi	48,234
Çeşitleri	M50/51 Super Sherman, Sherman Firefly
Özellikler
Namlu Çapı	76 milimetre
Mürettebat	5 (Komutan, sürücü, yardımcı sürücü, silahçı, yükleyici)
Zırhı	63 mm çelik yan zırh 38 mm
Ana silahı	75 mm M2/M3/M6 tank silahı
Diğer silahları	Browning M2
Motor	Continental R975 C1 400 hp
Boş ağırlık	30 ton
Harekat menzili	193km
Azami hızı	30,50 km/h yolda

M4 Sherman, ABD yapımı II. Dünya Savaşı'nda ABD ordu ve deniz piyade kolordusunun temel tank sınıfı olan orta sınıf tanktır. Adını General William Tecumseh Sherman (Okunuşu: Şörmın)'dan alır. Tankın asıl adı M4 General Sherman'dır ama M4 Sherman diye ünlenmiştir. M4'lerin 1943'e kadar Kanada'da üretilen çeşitlemeleri Grizzly adı ile anılmıştır. SSCB'deki takma adı ise Emça'dır. 50.000'e yakın M4 üretilmiştir.

M4'ler hızlı, hareket kabiliyeti yüksek, güvenilir ve üretimi kolay tanklardır. Tasarımı çok basittir ve hızlı bir şekilde üretilebilirler. ABD, Britanya, Sovyet ve Fransız güçleri tarafından kullanılmıştır. M4'lerin birçok türevleri vardır. Jumbo modeli ağır zırha ve yüksek çaplı bir topa sahiptir, DD (Duplex Drive) (Çiftli Sürüş) türevi ise çıkartma görevleri için kullanılmıştır.

Savaşta en çok Panzer IV tankları ile çarpışmışlardır. Tiger I ve Panther 5 tanklarına karşı etkisiz kalsalar da yüksek sayıları nedeniyle onları alt etmeyi başarabilmişlerdir. Sovyet T-34 tankı ile benzer özellikler gösterirler ancak T-34 geniş paletleri ve daha eğimli zırhı sayesinde M4'den daha iyi bir tanktır.

M4'ler 2. Dünya Savaşı sonrası uzunca bir dönem birçok ülke tarafından kullanılmıştır. İsrail günümüzde bu tankları temel alan bazı araçlar kullanmaktadır.

M4 tankı 2.Dünya Savaşı'nın en çok üretilen tanklarından biridir ancak sayısına oranla başarısı çok düşüktür. Her ne kadar başarılı bir tank olarak gösterilse de aslında M4'ler tank değil panzer yani zırhlı araçtı ve tasarımının amacı tanklarla savaşmak değil piyadeler için sığınak yok etmek ve yolları temizlemekti.

Gelişim süreci

M4 Sherman Çiftli Sürüş

M4'ler M3 Lee (Li) tankları temel alınarak tasarlanmıştır. M3 Lee gibi iki adet top yerine üst tarafta bir adet 75 mm'lik topa sahiptir. M4'lerin birçok özel türevleri üretilmiştir, özellikle General Percy Hobart (Persi Hobırt) tarafından Çiftli Sürüş modeli en ilginç tank türevlerinden biridir.

İlk örnekleri 75 mm'lik düşük hızlı bir topa sahipti. Bu top zırh delme yetisine sahip olmasa da yüksek patlayıcılı mermileri ile piyadelere karşı etkili oluyordu. İngilizler M4'lere 17 Pounder (76,2 mm) anti-tank topunu taktılar. Bu çeşitleme M4 Sherman Firefly (Ateş Böceği) adıyla da bilinir. 17 librelik topları Kuzey Afrika'da kendilerini kanıtladılarsa da Amerikan Ordusu kendi Sherman tanklarına bu toplardan taktırmadı. Sonraları M4A1, M4A2, M4A3 türleri 76 mm'lik bir topla donatıldı ve anti-tank kapasiteleri artırıldı. M4A4'ler anti-tank kapasitesi olarak T-34/85 ile eşit seviyedeydi.

Savaştaki rolleri

Gladbach, Almanya

Kanada zırhlı birliğine bağlı M4 Sherman (1944 yaz ayında, Vaucelles kasabasının güneyinde, Calvados^[1])

M4'ler piyadelere destek amaçlı tasarlanmışlardır. Amerikan Genelkurmayı tankları yok etme görevini topçulara, tank avcılarına, anti-tank silahlarına ve uçaklara bırakmıştı. Tanklar sadece piyade destek amaçlı kullanılmalıydı. Aslında bu Alman Blitzkrieg (Yıldırım Savaşı) doktrinin bir taklidiydi. Alman Tiger ve Panther tankları savaşa girince bu doktrine olan inanç zayıfladı ve M4'ler anti-tank görevlerine uygun hale getirildiler.

Pasifik Savaşları genelde denizde geçtiği için tank savaşlarına pek rastlanmaz. Birkaç çatışma yaşandıysa da M4'ler 1930'lardan kalma Japon tanklarını çok rahat bir şekilde alt etmişlerdir. Hatta M4'lere anti-tank topu takmaya bile gerek duymamışlardır.

Kullanıcılar

•  Arjantin
•  Avustralya
•  Brezilya
•  Kanada
•  Şili
•  Küba
•  Danimarka
•  Mısır
•  Japonya (ele geçirilen tanklar)
•  Özgür Fransa
•  Almanya (ele geçirilen tanklar)
•  Hindistan
•  İran
•  İsrail
•  İtalya (savaş sonrası)
•  Lübnan
•  Hollanda
•  Yeni Zelanda
•  Nikaragua
•  Pakistan
•  Paraguay
•  Peru
•  Filipinler
•  Polonya
•  Portekiz
•  Çin Halk Cumhuriyeti
•  Suudi Arabistan
•  Güney Afrika
•  Güney Kore
•  Japonya (savaş sonrası verilen)
•  Sovyetler Birliği
•  Türkiye
•  Amerika Birleşik Devletleri
•  Uganda
•  Birleşik Krallık
•  Yugoslavya
•  Endonezya

Filmler

Fury

Not

1. Archives Normandie

Wikimedia Commons'ta M4 Sherman ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.