Simón Bolívar
Simon Bolivar
Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar Palacios Ponte y Blanco (d. 24 Temmuz 1783 - ö. 17 Aralık 1830), Güney Amerikalı devrimci önder.
1783'de aristokrat bir ailenin çocuğu olarak doğdu; ancak çocuk yaşta ailesini kaybetti. Ailesinden kalan mirasla devam ettiği askeri eğitimini İspanya'da tamamladı. 1810'da Venezuela'ya döndü ve sömürge yanlısı güçler ile Karakas'ta savaştı ve Venezuela'nın bağımsızlığını ilan etti. Sonra İngiltere'ye gidip tarafsızlık sözü aldı, döndü ve Karakas'ı Napolyon'un kardeşi Joseph'in komutasındaki İspanyol ordusunun elinden aldı. İspanyollar tarafından yakalanıp Kolombiya'ya sürgün edildi. Burada Kolombiya ordusunun başına geçip, Kolombiya'nın başkenti Bogota'yı ele geçirdi (1814).
İmkânsızlıklar nedeniyle Kolombiya'da ağır yenilgiler aldı ve Jamaika'ya gitmek zorunda kaldi. Haiti'de yeni güçler topladı ve Venezuela'ya tekrar saldırdı. Ciudad Bolivar şehrini ele geçirdi ve tek başına yönetmeye başladı.
Uzun yıllar boyunca bu bölgeden İspanyollar'a karşı mücadele etti ve 1821 yılında içinde Venezuela, Ekvador, Kolombiya, Panama ve Peru'nun bulunduğu, o zamanlar Büyük Kolombiya olarak adlandırılan bölgeyi İspanyol sömürgesinden kurtardı ve ilk başkanı oldu.
Kurduğu bu bölgede Peru'nun kuzeyi, Bolivya olarak ayrıldı. Bolivya'nın anayasası bizzat Bolivar tarafından yazılmasına ve yüzyılın en önemli siyasal belgelerinden biri olmasına rağmen hiç uygulanamadı. Generaller arasındaki kişisel çatışmalar iç savaşa dönüştü ve Büyük Kolombiya bölünmeye başladı (1827).
Verem hastalığına ve hayalinin bölünüp yok olmasına dayanamayan Bolivar 1830'da hayata veda etti.
Geleneği ve popüler kültüre etkileri
Gabriel García Márquez'in "Labirentindeki General" (İspanyolca: El general en su laberinto) isimli eseri, Simon Bolivar'ın hayatının son dönemini konu almaktadır.
Ayrıca farklı ülkelerde çok sayıda cadde, sokak ve bölgeye adı verilmiştir.[not 1]
Ayrıca bakınız
Dipnot
- ↑ Ankara'nın Çankaya İlçesi'nde bulunan "Simon Bolivar Bulvarı" gibi.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Peru Devlet Başkanları |
---|
|
- San Martín
- Luna Pizarro
- La Mar
- Bernardo de Tagle
- Riva Agüero
- Sucre
- Bernardo de Tagle
- Bolívar
- Santa Cruz
- Salazar y Baquíjano
- La Mar
- Gutiérrez de la Fuente
- Gamarra
- Luna Pizarro
- Orbegoso
- Bermúdez
- Salaverry
- Santa Cruz
- Gamarra
- Menéndez
- Torrico
- Vidal
- Figuerola
- Vivanco
- Nieto
- Castilla
- Elías
- Menéndez
- Figuerola
- Menéndez
- Castilla
- Echenique
- Castilla
- San Román
- Castilla
- P. Diez Canseco
- Pezet
- Prado
- Pezet
- P. Diez Canseco
- Prado
- P. Diez Canseco
- Balta
- Gutiérrez
- F. Diez Canseco
- Zevallos
- Pardo
- Prado
- Piérola
- García Calderón
- Montero
- Cáceres
- Iglesias
- Arenas
- Cáceres
- Morales Bermúdez
- Borgoño
- Cáceres
- Candamo
- Piérola
- Romaña
- Candamo
- S. Calderón
- Pardo y Barreda
- Leguía
- Billinghurst
- Benavides
- Pardo y Barreda
- Leguía
- Ponce
- Sánchez Cerro
- Elías Arias
- Jiménez
- Samanez Ocampo
- Sánchez Cerro
- Benavides
- Prado Ugarteche
- Bustamante y Rivero
- Odría
- Noriega
- Odría
- Prado Ugarteche
- Pérez Godoy
- Lindley
- Belaúnde
- Velasco
- Morales Bermúdez
- Belaúnde
- García
- Fujimori
- Paniagua
- Toledo
- García
- Humala
- Kuczynski
| |
|
Bolivya Devlet Başkanları |
---|
|
- Simón Bolívar
- Antonio José de Sucre
- José María Pérez de Urdininea
- Pedro Blanco Soto
- Andrés de Santa Cruz
- Sebastián Ágreda
- Mariano Enrique Calvo Cuellar
- José Ballivián
- Eusebio Guilarte Vera
- Víctor González Fuentes
- José Miguel de Velasco Franco
- Manuel Isidoro Belzu
- Jorge Córdova
- José María Linares
- José María Achá
- Mariano Melgarejo
- Agustín Morales
- Adolfo Ballivián
- Tomás Frías Ametller
- Hilarión Daza
- Narciso Campero
- Gregorio Pacheco
- Aniceto Arce
- Mariano Baptista
- Severo Fernández
- José Manuel Pando
- Eliodoro Villazón
- Ismael Montes
- José Gutiérrez
- Bautista Saavedra
- Felipe S. Guzmán
- Hernando Siles Reyes
- Carlos Blanco Galindo
- Daniel Salamanca Urey
- José Luis Tejada Sorzano
- David Toro
- Germán Busch
- Carlos Quintanilla
- Enrique Peñaranda
- Gualberto Villarroel
- Néstor Guillén
- Tomás Monje
- Enrique Hertzog
- Mamerto Urriolagoitía
- Hugo Ballivián
- René Barrientos
- Luis Adolfo Siles Salinas
- Alfredo Ovando Candía
- Juan José Torres
- Hugo Banzer
- Juan Pereda
- David Padilla
- Wálter Guevara
- Alberto Natusch
- Lidia Gueiler Tejada
- Luis García Meza Tejada
- Celso Torrelio
- Guido Vildoso
- Hernán Siles Zuazo
- Víctor Paz Estenssoro
- Jaime Paz Zamora
- Gonzalo Sánchez de Lozada
- Hugo Banzer
- Jorge Quiroga
- Gonzalo Sánchez de Lozada
- Carlos Mesa
- Eduardo Rodríguez
- Evo Morales
| |
|