Sistein
| Sistein | |
|---|---|
 | |
| Sisteint L-Sistein (sol) D-Sistein (sağ) | |
| Tanımlayıcılar | |
| CAS numarası | 52-90-4 |
| PubChem | 5862 |
| EC-numarası | 200-158-2 |
| SMILES |
|
| InChI |
|
| ChemSpider | 574 |
| Özellikler | |
| Molekül formülü | C3H7NO2S |
| Molar kütle | 121,16 g·mol−1 |
| Görünüm | Katı, rengsiz, kendine has kokusu var |
| Erime noktası |
220–228 °C |
| Çözünürlük (su içinde) | Suda iyi çözülür:280 g·l−1 |
| Tehlikeler | |
| AB İndeksi | Belirtilmemiş |
| Belirtilmiş yerler dışında verilmiş olan veriler, standart haldedir. (25 °C, 100 kPa) | |
| Bilgikutusu kaynakları | |
Sistein (Cys, C) proteinleri oluşturan 20 aminoasitten biridir. Yan zincirinde kükürt grubu içerir.
Diğer birçok amino asitte olduğu gibi bu amino asitinde hem L- hemde D- isomeri vardır. Aber aktiv olan diğer bir değişle doğada var olan isomeri L- Sistein’dir. Bu yazıda ya da bilimsel makalelerde Sistein L- ya da D olarak hiçbir ön ek almayarak sadece Sistein diye bahsedilmişse, burda bahsi geçen L- Sistein’dir.
Özellikleri
Polar özelliktedir, ancak fizyolojik pH'da yüksüzdür. Non esansiyel ve glukojeniktir. 20 aminoasit arasında sadece sistein yan zincirinde fonksiyonel bir thiol grubu bulundurur. Thiol gruplarinin okside olmasıyla iki sistein arasında disülfit bağı oluşturulabilir. Bu bağın oluşumu geri çevrilebilir bir reaksiyondur. Disülfit bağlarını oluşturabilmesi sebebiyle sistein birçok proteinin üç boyutlu yapısının oluşturulmasında belirleyici rol oynar.
Sistein, reaktif bir hidrosülfür grubu barındırır ve bazen diğer sistein kalıntıları ile, “disülfit köprüsü” (-SS-) adı verilen kovalent bağlar yapar. Bu köprüler genelde aynı polipeptid zincirinde birbirinden uzakta bulunan veya iki farklı polipeptid zincirine ait sisteinler arasında kurulur. Özellikle hücre dışında fazlaca fiziksel ve kimyasal etki altında kalan proteinlerin karmaşık yapılarını korumaları, bu disülfit köprüleri sayesinde olur.
| ||||||