Türk Ceza Kanunu'nun 301. maddesi
Ceza hukuku |
---|
Genel kavramlar |
Uluslararası suçlar |
Kişilere karşı suçlar |
Hayata Karşı Suçlar:
Vücut Dokunulmazlığına Karşı Suçlar:
İşkence ve Eziyet: Cinsel Dokunulmazlığa Karşı Suçlar: Hürriyete Karşı Suçlar: Şerefe Karşı Suçlar: Malvarlığına Karşı Suçlar:
|
Topluma karşı suçlar |
Kamu Güvenine Karşı Suçlar:
Genel Ahlaka Karşı Suçlar: Ekonomi, Sanayi ve Ticarete İlişkin Suçlar: |
Millete ve devlete karşı suçlar |
Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar: Adliyeye Karşı Suçlar:
Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar: Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar:
Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar:
Milli Savunmaya Karşı Suçlar:
Diğer: |
Türk Ceza Kanunu'nun 301. maddesi, 5237 nolu Türk Ceza Kanunu'nun ikinci kitap, dördüncü kısım, üçüncü bölümünün son maddesi. Üçüncü bölümde "Devletin Egemenlik Alametlerine ve Organlarının Saygınlığına Karşı Suçlar" ele alınmaktadır. 30 Nisan 2008 tarihinde kabul edilen Türk Ceza Kanunu'nun bu maddesinde Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama [1] ile ilgili durumlar yer almaktadır. Günümüzde bu madde hakkında birçok tartışma yaşanmaktadır.
Madde 301
Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin kurum ve organlarını aşağılama ile yargılananlar cezalandırılır[1]
(1) Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ve Devletin yargı organlarını alenen aşağılayan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.[1]
(2) Devletin askeri veya emniyet teşkilatını alenen aşağılayan kişi 1. fıkra hükmüne göre cezalandırılır. .[1]
(3) Eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları suç oluşturmaz.[1]
(4) Bu suçtan dolayı soruşturma yapılması, Adalet Bakanının iznine bağlıdır.[1]
Gerekçesi
MADDE 301.– Maddenin birinci fıkrasında, Türklüğü, Cumhuriyeti veya Türkiye Büyük Millet Meclisini alenen aşağılamak, suç olarak tanımlanmıştır.
Maddede geçen Türklük deyişinden (kavramından) maksat, dünyanın neresinde yaşarsa yaşasın Türklere has müşterek kültürün ortaya çıkardığı ortak varlık anlaşılır. Türk Milleti kavramı bu varlıktan geniştir; Türklük ve Türk ırkıyla ilgili tüm konu ve kavramları kapsar. Cumhuriyet deyişinden, Türkiye toprakları üzerinde Türkiye Cumhuriyeti Devleti anlaşılmalıdır.
Suçun maddî ve manevi unsuru aşağılamaktır. Bu aşağılamanın en azından dolaylı yoldan veya kısmen gerçekleşmesi gerekir. Aşağılamak, suçun konusunu oluşturan değerlere duyulan saygınlığı azaltma zedeleme ve yıpratmaya yönelik söz fikir davranışlardan ibarettir.
Maddenin ikinci fıkrasında, Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini, Devletin yargı organlarını, askerî teşkilatını istihbarat ve emniyet teşkilatını söz düşünce ve fiillerle aşağılamak, ayrı bir suç olarak tanımlanmıştır.
Bu hüküm karşısında, örneğin iktidarın tahkir ve tezyifi hâlinde fiilin Hükûmete yönelik bulunduğu hususunda duraksanmayacak işaret ve alâmetler varsa, fiilin cumhuriyete yönelik olduğu kabul edilecektir.
Üçüncü fıkrada bu suçun konusu, işlendiği yer ve faili bakımından daha ağır cezayı gerektiren bir nitelikli hâli kabul edilmiştir. Buna göre, Türklüğü aşağılamanın yabancı bir ülkede bir Türk vatandaşı tarafından işlenmesi hâlinde, ceza üç kat artırılacaktır.
TCK 301 ile yargılanan yazarlar ve gazeteciler
Ermeni Soykırımını kabul eden birçok yazar bu suçtan hapis cezasına çarptırılmıştır. Yapılan yeni düzenlemeyle ceza kapsamına yalnızca kişi ve kurumlar değil, internet siteleri de girmektedir. Alttaki liste TCK 301'e göre yargılanan veya mahkûm olan yazarları ve gazetecileri içerir.[2]
Halen yargılananlar
- Utku Kalı[3]
- Aydın Engin, Agos gazetesi yazarı [4]
- Abdurrahman Dilipak, gazeteci
- Murat Coşkun, yazar
- Ahmet Önal, yayıncı
- Ali Rıza Vural, Doz Yayınevi editörü
- Enis Mazhar Tayman, Tempo dergisi yazarı
- Neval Barlas, Tempo dergisinden sorumlu yazı işleri müdürü
- İbrahim Güçlü, Kürd-Der yöneticisi
- Erol Özkoray
- Ersen Korkmaz, gazeteci
- Necmettin Salaz, gazeteci
- Ferhat Tunç, sanatçı
- Faruk Çakır, yazar
- İsmail Beşikçi, yazar
- Mehmet Ali İzmir, gazeteci ve yayıncı
- Ferzende Kaya, gazeteci ve yayıncı
- Ahmet Şah Ayaz
- Murat Ayaz
- Murat Pabuç, yazar
- Osman Tiftikçi, yazar
- Sırrı Öztürk, yayıncı
- Ragıp Zarakolu, yazar, yayıncı
- Serhat İncirli, gazeteci
- Sinan Kara, gazeteci
- Tuncay Özkan, gazeteci, yazar
- Cüneyt Arcayürek
- Adnan Bulut
- Mehmet Ali Aslan, gazeteci, Grup Yürüyüş solisti
Mahkûm olanlar
- Hrant Dink, Agos gazetesinin yayın yönetmeni, altı ay hapis cezasına çarptırıldı
- Aziz Özer, Yeni Dünya İçin Çağrı ve Güney dergilerinin sorumlu müdürü, üç ayrı davanın ikisinde altışar ay hapis, birinde 720 TL para cezasına çarptırıldı
- Eren Keskin, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi Başkanı, 10 ay hapse mahkûm edildi
- Erkan Akay, Yeni Dünya İçin Çağrı dergisinin okuru, bir yıl hapis cezası aldı
- Fatih Taş, yayıncı, altı ay hapis aldı
- Hanefi Bekmezci, Eğitim-Sen Tunceli Şube Başkanı, altı ay hapis cezasına mahkûm oldu
- Hüseyin Ser, sendikacı, altı ay hapis cezası aldı
- Hüseyin Bektaşoğlu, DTP Erzincan İl Başkanı, bir yıl hapis cezasına çarptırıldı
- Ejder Öziç, radyocu, altı ay hapis aldı
- Zülküf Kısanak, gazeteci, beş ay hapis cezasına çarptırıldı
- Eren Keskin, avukat, altı ay 20 gün hapis cezası aldı, 4.000 TL adli para cezasına çevrildi[5]
Davası düşenler ve beraat edenler
- Orhan Pamuk
- Hasan Cemal
- Murat Belge
- İlhan Selçuk
- İsmet Berkan
- Haluk Şahin
- Erol Katırcıoğlu
- Elif Şafak
- Mustafa Balbay
- Emin Çölaşan
- Erol Özkoray
- Ahmet Şık, gazeteci[6]
- Lale Sarıibrahimoğlu, gazeteci, savunma sanayii uzmanı[6]
- Bahadır Kurbanoğlu , yayıncı
- Fatih Bayrak
Referanslar
- 1 2 3 4 5 6 Türkiye Büyük Millet Meclisi:TÜRK CEZA KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN NO.5759, 30. Nisan 2008
- ↑ "301 ÇIKMAZI". Milliyet gazetesi. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160306170405/http://www.milliyet.com.tr/2006/09/20/guncel/agun.html. Erişim tarihi: 2006-09-20.
- ↑ http://www.radikal.com.tr/turkiye/er_utku_kaliya_tahliye_ustu_daha-1160581
- ↑ "301'den kaçış yok", Radikal gazetesi, 20 Şubat 2007
- ↑ Keskin ilk duruşmada 301'den suçlu bulundu, Radikal, 21 Mart 2008.
- 1 2 Kapanan Nokta dergisinin muhabirine beraat, Milliyet, 3 Nisan 2008.