Tekirler, Göynük
Tekirler | |
— Köy — | |
Bolu | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Bolu |
İlçe | Göynük |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Nüfus (2000) | |
- Toplam | 363 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
İl alan kodu | 0374 |
İl plaka kodu | 14 |
Posta kodu | 14780 |
İnternet sitesi: |
Tekirler, Bolu ilinin Göynük ilçesine bağlı bir dağ köyüdür.
Tarihçe
Roma dönemine ve Bizans dönemine ait buluntular Selçuklu ve Osmanlıdan önce de burada yerleşimin olduğuna işaret etmektedir. Köyde bulunan, Roma dönemine ait olan birkaç kırık taş köyün çeşmelerinde, cami yanında ve aşağı köy mevkiinde görülebilmektedir. Bu kalıntılar aşağı köy mevkisinde hamam duvarında, ve tavuk çiftliği duvarında, yukarı köy mevkinde cami kenarında, Halil Ağa çeşmesinde yer almaktadır. Bizans dönemine ait olduğu anlaşılan işlemeli oyma taşlar, burada Bizans döneminde de toplu yerleşim olduğunu göstermektedir. Kise (Kilise) denen bir yer Aşağıköy mevkiinde bulunmaktadır. Köyün ismi tekur/tekfur (Rum beyi) kelimesinin zamanla telaffuz değişiminden ileri gelmektedir. Tam olarak bilinmeyen bir tarihte Kara Paşa namlı Türkmen beyi tarafından fethedilmiştir. 19. asirda Cerkez-Abaza muhacirleri de iskan olmuştur. Dört tarafı dağlarla çevrili korunaklı zamanına göre stratejik öneme sahip bir köydür.Ünlü Köroğlu'nun yakındaki Köroğlu Kayası'nda bir süre yaşadığı rivayet olunur.
Kültür
Civar köylerin birçoğunda olduğu gibi bayram günlerinde köy yemeği (kolanga) düzenlenmektedir. Yöredeki bazı köylerle birlikte halen dini bayramların ikinci ve üçüncü günleri tüm köylü ve misafirlerce köylünün getirdiği yemekler ile kazanlar dolusu pilav ve ayran köy dernek odasında hep birlikte yenir. Son zamanlarda pilav ve ayrana yemekler eklenmeye başlamıştır. Köy meydanında yemekler hazırlanıp bütün köylü ve diğer köylerden gelen misafirlerle beraber yenmesi adeti köy derneği tarafından sürdürülmektedir. Ramazan aylarında hemen hemen her gün bir kişi-aile tarafından köy odasında iftar yemeği verilir ve topluca bu davete iştirak edilir. Ramazan ayı boyunca her iftar akşam saatlerinde tüm köylü köy odasında topluca iftarını açmaktadır. Ramazan geceleri iftardan sahura kadar sürmektedir. Bayramlarda caminin önünde bayramlaşılır, kızlı- erkekli çocuklar evlerden şeker toplar, el öperler. Köy derneği-heyeti aktif olarak çalışmakta, köy içerisinde veya köyü ilgilendiren konularda gerekirse köylünün tamamının katılımını sağlayarak toplantılar yapıp alınan kararların takipçisi olunmaktadır. Düğünleri, sünnet merasimleri, kına gecesi ile tertip edilir. Düğünler en az 2 gün sürmektedir.
Yöresel yemekleri
En yaygın yöresel yemekleri, peynirin kavrulmasıyla elde edilen yöreye has Höşmelim (Hoşmerim ekşimiş süt veya lor dan yapılır. Ekmek fırınında pişirilen kabak, keşli-cevizli-tereyağlı mantı, keçierik pestilli mantı, sarımsaklı- yoğurtlu-naneli mantı, ekmek mantısı, kesme makarna-erişte, yufka ile yenen kuşbaşılı-patatesli pirinç veya bulgurlu- bayram pilavı, keş (kurutulmuş ve tuzlanmış yağı alınmış yoğurt) ve ceviz içi ile hazırlanan ERİŞTE, tarhana çorbası, oğmaç çorbası, miyane Çorbası, sütlü makarna çorbası, kızılcık tarhanası, yoğurtlu yayla çorbası, kuru baklagiller, eşek baklası (göynük fasulyesi), fasulye, barbunya fasulyesi, tereyağlı-etli bulgur pilavı, patatesli bulgur pilavı, semiz otu ile yapılan cacık, cevizli mantar, uğut (buğdaydan yapılır), tavuklu-pilav, nohutlu pilav, dana eti, tavuk eti, kavurma, peynir, süt, yoğurt, kaymak, içli pide, yumurtalı pide, patatesli pide, cevizli çörek, kol böreği, patatesli börek, su böreği, hoşaflar, pestil, kuşburnu, kızılcık gibi meyvelerden yapılan reçeller, kabak tatlısı, yoğurt tatlısı, baklava, sütlaç, kadayıf, kalbur makarnası, malama, Islama, yoğurtlu mancar gibi yemekler meşhurdur. Kuru bakla, acı erik pestili ile yapılan yörenin dili ile 'cingan turşusu' adı verilen içinde semiz otu, sarımsak, domates ve biber bulunan bir çeşit turşudur.
Ekmek çeşitleri:
- Delikli
- Yuvarlak iri somun
- Bohça; üçgen şeklinde hafif yağlı
- Peynirli maydanozlu
- Patatesli
- Yumurtalı
- Cevizli
- Bazlama
- Yufka
Yetişen ürünler
- Tahıllar
- Buğday, arpa, çavdar, yulaf, mısır, çiğdem, ayçiçeği
- Meyveler
- Elma, armut, ahlat, alıç, erik, kayısı, kiraz, şeftali, vişne, çilek, üzüm, incir, erik, ayva, dut, kavun, karpuz, böğürtlen, övez, keçieriği
- Baklagiller
- Bakla, fasulye, bezelye, nohut, mercimek
- Sebzeler
- Domates, ıspanak, turp, patates, biber, hıyar, kabak, soğan, sarımsak, maydanoz, marul, semiz otu, mancar otu, acur, bamya, nane, vb.
Muhtelif ürünler
- Mancar otu,
- Gicirgen otu,
- Ihlamur,
- Süpürge otu,
- Ardıç purçu çayı,
- Kuşburnu
- Çitlembik
- Ceviz, fındık,badem,
- Bal,
- MANTAR,
Coğrafya
- Bolu iline 140 km, Göynük ilçesine 40 km, Ankara ya 210 km uzaklıktadır.
- Genel olarak düzlük bir alana kuruludur.
- Rakımı 1040 metre civarıdır.
- Batısından ve doğusundan geçen sulak dereler ile ortasında yer alan bir kuru dereye sahiptir.
- Yazları azalsa da kendine yeter seviyede suya ve sulama maksatlı bir büyük havuza sahiptir.
- Bolu ve Abant deprem üs merkezleri etkisindedir.
- Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası’nda 2. derece tehlikeli bölge içindedir.(Göynük)
- Özellikle köyün girişinde boğaz denen bölgede dik yamaçlarda küçük çaplı kaya düşmeleri olabilmektedir.
İklim
- Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
- Batı Karadeniz Bölümü sınırları içinde yer aldığından maksimum yağış sonbaharda, minimum yağış ilkbaharda düşer.
- Yıllık yağış miktarı 1000–1500 mm’dir.
- Doğal bitki örtüsü çam ve meşelik ormanlarıdır.
- Yüksek alanlarda Alpin çayırlar görülür.Yıllık sıcaklık farkı 13-15 °C’dir
Ekonomi
- Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
- Büyük ve küçükbaş hayvancılık
- Kümes Hayvancılığı ağırlık kazanmaktadır.
- Halen 4 adet tavuk çiftliği faaliyet göstermektedir.
- Ipek böcegi üretimi ,arıcılık, az da olsa yapılmaktadır.
- Orman ürünleri üretimi için zaman zaman kesim faaliyeti ve ormancılık yapılması köye orman köyü özelliği de katmaktadır.
Nüfus
- Köyde son yıllarda nüfusun büyük şehirlere göç sebebiyle epeyce azalmıştır.
Yıl |
Toplam |
Kadın |
Erkek |
---|---|---|---|
2012 | 81 | 36 | 45 |
2011 | 84 | 38 | 46 |
2000 | 169 | 86 | 83 |
1990 | 198 | 108 | 90 |
1985 | 205 | 109 | 96 |
- Yörükler Mahallesi ile birlikte idare edilmektedir.
Yakınında bulunan turistik yerler
- Göynük İlçe Merkezi
- Akşemseddin Hazretleri Türbesi
- Gazi Süleyman Paşa Cami
- Zafer Kulesi
- Gazi Süleyman Paşa Hamamı
- Tabak Dede ve Ömer Sıkkın Türbeleri
- Sünnet Gölü
- Çubuk Gölü
- Yeldeğirmenleri ve Film Platosu
Göynük civarında gezilebilecek yerler
- Çubuk Yaylası,
- Arıkçayırı Yaylası,
- Bulanık Yaylası,
- Değirmenözü Yaylası,
- Hacımahmut Yaylası
- Çatak Kaplıcaları, Himmetoğlu Köyü yakınında “Çatak Sıcak Su Kaynağı” bulunmaktadır.Kaplıcanın 32 °C sıcaklıkta olan suyu kalsiyum bikarbonatlıdır. Romatizma ve siyatik gibi rahatsızlıklara iyi gelmektedir. Çevrede bulunan kalıntılardan Romalılardan beri kullanıldığı sanılmaktadır.
- Geyik, karaca ve diğer yabani hayvanların korunarak çoğaltılması amacıyla kurulan yaban hayatı geliştirme sahası olan Göynük Kapıdağı Ormanı,
- GÖYNÜK Bölücekova köyü şelale ve kanyonu
- Mudurnu İl Merkezi
- Abant Gölü
- Sülük Gölü
- Ballı Kaplıcaları-Seben
- Bolu İl Merkezi
- Gölcük Gölü
- Yedi Göller
- Kartal Kaya Kayak Merkezi
Köy derneği faaliyetleri
- Köy odasının yenilenmesi
- Köy imamı için lojman yenilenmesi
- Bayram, İftar, mevlüt, kına, düğün, cenaze gibi toplu yapılan faaliyetlerde yemek verilmesi ve yardım faaliyetleri
- Köy yolunun asfalt hale getirilmesi için çalışmalar
- Köy Camisinin sürekli iyileştirilmesi ve tamiratı
Altyapı bilgileri
- Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamaktadır.Eskidiği için bakımsızlıktan yıkılmak üzeredir.
- Taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır.
- Köyde tarihi sayılabilecek ve civar köydekilere göre hayli büyük bir cami bulunmaktadır.
- Köy derneği ve yemekhane bir arada olmak üzere yeni bir köy odası bulunmaktadır.
- Köy kahvehanesi köy meydanı yakınındadır.Eskidiğinden tamire muhtaçtır.
- Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur.
- PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur.
- Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
- Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol Dedeler Köyü istikametinde asfalt olup Sarılar Köyü istikametinde hala toprak yoldur.
- Köyde elektrik ve sabit telefon vardır.Cep telefonları kullanılabilmektedir.
- Orman Muhafaza memuru bulunmamaktadır.