Théodore Sindikubwabo

Théodore Sindikubwabo
Ruanda Devlet Başkanı
Görev süresi 9 Nisan 1994 - 19 Temmuz 1994
Yerine geldiği	Juvénal Habyarimana
Yerine gelen	Pasteur Bizimungu
Kişisel bilgiler
Doğum	1928 Butare
Ölüm	1998 Bukavu, Demokratik Kongo Cumhuriyeti

Théodore Sindikubwabo (d. 1928 - ö. 1998), Ruandalı siyasetçi. Sindikubwabo, Afrika ülkesi Ruanda'da 1994 yılında kısa bir dönem devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.

Ruanda devlet başkanı Juvénal Habyarimana'nın 6 Nisan 1994 tarihinde uçak kazasında hayatını kaybetmesi sonrasında yaptığı bir radyo konuşması ile o süreçte meclis başkanı olan Sindikubwabo kendini devlet başkanı olarak açıklamıştır. Bu açıklamdan bir gün sonra 9 Nisan 1994'te de yemin ederek görevine başlamıştır.

Sindikubwabo'nun iktidarı döneminde de Hutular ile Tutsiler arasında yaşanan etnik çatışma sonlandırılamamış, çatışmalar bu süreçte en yoğun ve kanlı dönemini yaşamıştır. Ruanda soykırımı olarak adlandırılan süreçte 100 gün gibi kısa bir dönemde 800.000 kişi hayatını kaybetmiştir. 17 Nisan 1994 tarihinde kendisinin yönettiği bir hükumet oturumunda Butare valisini katliama katılmadığı gerekçesiyle görevinden alan Sindikubwabo, 19 Nisan tarihinde yaptığı halk konuşmasında bu kararını halka duyurmuş ve bu konuşmasında halktan katliamlara devam etmeleri yönünde çağrı yapmıştır.^[1] Bu konuşmalar neticesinde Butare'de de soykırım başlatılmış, dönemin görevden alınan valisinin de bu süreçte öldürüldüğü tahmini yürütülmüştür.

Hutu yönetiminin radikal ve soykırımı destekleyen adımlar atan Sindikubwabo yönetimine karşı mücadelesini genişleten Ruanda Yurtsever Cephesi (Front patriotique rwandais - FPR), 1 Temmuz 1994 tarihinde hükumet oluşturmuş, FPR lideri Paul Kagame devlet başkanlığı yardımcısı makamına getirilmiştir. Yönetimi ele alan FPR ile birlikte devlet başkanlığı görevi sona eren Sindikubwabo, görevi 19 Temmuz 1994 tarihinde devlet başkanı olarak atanan Pasteur Bizimungu'ya devrederek Zaire'ye (günümüzde Demokratik Kongo Cumhuriyeti) kaçmıştır. Sürgün hayatı yaşadığı Bukavu'da 1998 yılında hayatını kaybetmiştir.

Sindikubwabo'nun ölümünden yıllar sonra da 1994 yılında yaşanan gelişmeler ile ilgili Şubat 2013'te Ruanda Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde davalar açılmış, Sindikubwabo ile birlikte o dönem Dışişleri bakanı, Sağlık bakanı, Ticaret Bakanı ve Kamu Hizmetleri Bakanı olan ve sağ olan kişiler yargılanmıştır. İlk duruşma neticesinde Ticaret Bakanı ve Kamu Hizmetleri Bakanı tutuklanmış, ikinci duruşma sonrasında da Dışişleri bakanı ve Sağlık bakanı delil yetersizliği nedeniyle serbest bırakılmıştır. Sindikubwabo'nun o dönem Butare valisini katliama katılmadığı gerekçesiyle mi görevden aldığı ya da siyasi ve idari sebeplerinde olup olmadığı mahkeme tarafından karara bağlanamamış, serbest bırakılan iki bakan da o dönemde Sindikubwabo'nun halka neler söyleyebileceğini bilemedikleri için engel olamadıklarını ifade etmişlerdir.^[2]

Kaynakça

1. Alison Des Forges, Yayımcı:Human Rights Watch: „Leave none to tell the story“. Genocide in Rwanda. New York/Washington/London/Brussels 1999, The Organization, Sayfa 333 ve 495
2. 1994 yılında yaşananlar mahkemeye taşındı