Tom Mboya
Tom Mboya, tam adı Thomas Joseph Mboya (d. 15 Ağustos 1930, Kilima Mbogo, Nairobi yakınları-5 Temmuz 1969, Nairobi, Kenya), ülkesinin bağımsızlık mücadelesinin önderlerinden Kenyalı siyaset adamı.
Luo kabilesinin üyesiydi. Misyoner okullarında öğrenim gördü. Önce Nairobi'de sağlık müfettişi olarak çalışmaya başladı. Çok geçmeden yeni gelişmeye sendika hareketine katıldı. Kikuyuların Britanya sömürge yönetimine karşı başlattığı Mau Mau Ayaklanması sırasında ülke çapında bir önder durumuna geldi. 1953-63 arasında, Kenya İşçi Federasyonu'nun (KFL) genel sekreterliğini yaptı. Bu örgütün desteğiyle 1957'de Yasama Konseyi seçimlerini kazandı ve konseyin seçimle gelen sekiz Afrikalı üyesinden biri oldu. Arkadaşlarının çoğundan farklı olarak, İngiliz sömürge yönetiminin 1950'lerin sonlarında önerdiği çok ırklı siyasi temsile karşı çıktı. Konseyde Kenya bağımsızlık hareketinin oluşmasını ve Nairobi'de Halk Kurultayı Partisi'nin kurulmasını sağladı. Bağımsızlık öncesinde bir yıl Oxford Üniversitesi'ne devam etti ve iki kez ABD'ye gitti. 1959'da Kenyalı (daha sonra Doğu Afrikalı) üniversite öğrencilerinin charter seferleriyle ABD'ye uçmasını, böylece çok sayıda öğrencinin yurtdışında öğrenim görmesini sağlayan Afrikalı-Amerikalı Öğrenciler Vakfı'nın kurulmasına yardımcı oldu. Bu vakfın burs imkanlarından yararlananlardan biri olan Barack Obama, Sr., 44. ABD Başkanı Barack Obama'nın babasıdır.
1960'ta Kenya Afrika Ulusal Birliği'nin (Kenya African National Union-KANU) kurucu üyeleri arasında yer aldı. Bağımsızlığın kazanılmasından önceki koalisyon hükümetinde çalışma bakanlığını üstlendi. Hapiste tutulan Jomo Kenyatta 1961'de serbest bırakılınca onun yanında etkinliğini sürdürdü. Kenyatta'nın 1963'te kurduğu hükümette adalet ve anayasal sorunlar bakanı, 1964-69 arasında iktisadi planlama ve gelişme bakanı olarak görev yaptı. 1969'da öldürülmesi, egemen durumdaki Kikuyularla öteki etnik gruplar, özellikle de Luolar arasındaki gerginliğin artmasına yol açtı.
"Afrika sosyalizminin" ideologlarından biri olarak isim yapmış olan Tom Mboya’ya göre, Afrika’da Avrupa’da olduğu gibi, sınıflar yoktur ve önderler soylulardan değil, işçi köylüler arasından çıkmaktadır.[1]