Yazır, Çubuk
| Yazır | |
| — Mahalle — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Ankara |
| İlçe | Çubuk |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 425 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0312 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 06760 |
| İnternet sitesi: | |
Yazır, Ankara ilinin Çubuk ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
YAZIR İSMİNİN MENŞEİ ve YAZIR KÖYÜ’NÜN TARİHİ
Yazır, Oğuzlar’ın 24 boyundan birinin adıdır. Oğuzlar’ın Bozok kolundan olan Yazırlar Ay Han’ın oğulları arasındadır. Aşağıdaki tabloda daha açık şekilde görüleceği üzere, Yazırlar Ay Han’ın büyük oğludur. Yazır’ın anlamı “çok ülkeye sahip” olandır. Onkunları ise -boylarını koruduğuna inandıkları kutsal bir havyan türü- Kartal’dır.
- Ay Hanoğulları - ( ikinci oğlu)
- Oğuz Boyunun adı : Türkce"de anlami onkunu
- Yazır Çok ülkeye sahip, çok vilayet onun ola. Kartal
- Döger Toplanmak için yani derilmeg için bir yere geleler. Kartal
- Dodurga Ülke almak, yönetmek, mülk tutmak ve yaşamak Kartal
- Yaparlı . ? Kartal
Yazırlar, Anadolu’nun fethi ve iskanında oldukça mühim bir rol oynamışlardır. XVI. yüzyılda Anadolu’da 24 tane Yazır isimli köy görüldüğü gibi, Yazılara mensup bazı konar-göçer oymaklar da vardır. Bu oymakların bir kısmı Ankara civarında görülmektedir. Konar-göçer olan bu gruplar zamanla yerleşik hayata geçerek kendi isimlerini taşıyan köyler kurmuşlardır. İşte, Çubuk’a bağlı bulunan Yazır köyü de bunlardan birisidir. Köye yerleşen Yazırlar kendi boy isimlerini yerleştikleri köye vermişlerdir.
Bugünkü Çubuk ilçesine bağlı Yazır köyü ile ilgili ilk tarihi bilgileri Osmanlı Devleti döneminde düzenlenmiş tahrir defterlerinden ulaşmaktayız. Tahrir, kelime manası olarak, yazılma ve kayda geçme anlamlarını ihtiva eder. Kelimesinin ıstılah anlamı ise, nüfus ve arazi gibi alanlarda genel olarak yapılan yazma işlemidir.
Yazır köyü ile ilgili ilk tarihi vesikamız Hicri 930/ Miladi 1530 tarihini taşıyan Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu defteridir. Bu tarihte, köyde 40 hane, 10 mücerred (bekar), 1 ehl-i berat (imam) yaşamaktadır. Bu bilgilerden hareketle, 1530 tarihinde köyde yaşayan nüfusu tahmini olarak ortaya koymak mümkündür. Buna göre, bir hanenin 5 kişiden oluştuğu varsayılarak, hane sayısı 5 ile çarpılıp mücerred ve imamın toplama dahil edilmesi ile köyün yaklaşık nüfusu ortaya çıkmaktadır. Yapılan hesaba göre, 1530 tarihinde köyde 211 kişi yaşamaktadır. Defterden edindiğimiz diğer bir bilgiye göre ise, bu kişiler devlete 3100 akçe vergi vermektedir. (Sayfa 383)
Bunun yanında köy tarihiyle ilgili ikinci kaynağımız Hicri 979/ Miladi 1563 tarihini taşıyan 74 numaralı tahrir defteridir. Köyde yaşayan kişiler deftere tek tek baba isimleri ile birlikte kaydedilmişlerdir. Ayrıca, bu kişilerin ellerinde bulunan toprak miktarları, ekip biçtikleri mahsuller ve bunun karşılığında devlete ödedikleri vergiler de mevcuttur.
Bu cümleden olarak, 1563 senesinde Yazır köyünde 16 çift, 7 nim-çift (yarım çift) ve 23 bennaktan oluşan 46 hane ile 5 mücerred (bekar) ve 1 imam bulunmaktadır. Tahmini nüfus hesaplamalarında kullanılan formülü kullanarak yapılan hesaplama sonucunda (46x5+6) köyde 236 kişinin bulunduğunu görülmektedir. Bu nüfusun yanında, köyde sürekli kalmayan fakat köy topraklarından bir kısmını işleyen 3 kişinin de “zemin” olarak kaydedildiği anlaşılmaktadır. 1593 senesinde, köy halkının buğday, arpa, burçak ve bostan ürünleri yetiştirdiği ve arıcılık yaptığı tespit edilmektedir. Son olarak, bu tarihte köy halkı devlete 4000 akçe vergi ödemektedir.
1530 ve 1569 tarihli defterden elde edilen veriler karşılaştırılınca yazır köyünün yaklaşık 40 senelik bir zaman diliminde nüfusunun 25 kişi arttığı buna paralel olarak da vergi gelirlerinin 900 akçe artış gösterdiği belirtilebilir.
Köyle ilgisi son kaydımız Hicri …./ miladi … tarihli Ankara Evkaf (vakıf) defterinde yer almaktadır. Kayda göre:
“Karye-i Yazır tabi-i Çubuk karye-i mezburede (Yazır köyünde) vaki olan mescid-i şerif cami olmağa mahal ve münasip olup asitane-i saadetten (İstanbul’dan) kemal-i kadının beratında cami olmağa mahaldir deyu arz etmeğin sadaka olunup berat-ı hümayun verilmiş. Ber-mucep-i berat-ı alişan defter-i cedide kayd olundu haliya hitabet-i mezbureye berat ile abdulkerim Fakih mutasarrıftır amma defter-i atikte kaydı yok. Hariç ez-defter.
Vakf-ı Pirveli Vakf-ı Muharrem Meblağ 300 Meblağ 300 “
Belgeden anlaşıldığına göre, Yazır köyünde bulunan mescit camiye dönüştürülmek istenmiş ve bunun için Padişaha arz gönderilmiştir. Mescidin kadı tarafından da cami için münasip görülmesi sonucunda, Padişah bu isteği olumlu bulmuştur. Cami hizmeti için Abdulkerim Fakih görevlendirilmiştir. Abdulkerim Fakih’in maaşı ise Pirveli ve Muharrem vakıflarından 300’er akçe verilmek suretiyle karşılanmaktadır. meshur yalancı kel habib vardır..))))
Hazırlayan : Hayrettin GÜLTEKİN
Kültür
KÖYÜN yemek olrak ençok sevilen kültürel yemegi höşmerim olup yanındada turşu ve diğer yöresel yemekler dir köyde ayrıyeten iki tane dede tabir edilen muhterem zatlarında yatırları bulun maktadır musa dede yatırı ve yağmur duasına çıkılıp dua edilen yatırdır çocugu olmayanlar musa dede yatırına ziyaret ederler.Bu yatırlar çok fazla ziyaretçi kabul görmektedir.
Coğrafya
Ankara iline 40 km, Çubuk ilçesine 10 km uzaklıktadır.ankara ana asvalt'ına 4 km mesafededir
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.yerleşim olarak konum gereği biraz çukurda oldugu için kışları açık araziye nazaran biraz ılıman dır
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | 525 |
| 2000 | 425 |
| 1997 | 483 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve [hayvancılık yapılmaktadır son günlerdede ticarete adım atılmaktadır
Altyapı bilgileri
Köyde, ilköğretim okulu vardır ancak kullanılamamasının yanı sıra taşımalı eğitimden yararlanılmaktadır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.köyün ulaşımı çok kolay ve köye iki yol olup ikiside sıcak asvalt,tır yer altı sularıda gayet zengin olup ve şekere iyi geldigi söylenen şifalı sularıda bulunmaktadır