Yenisöğüt, Ovacık
| Yenisöğüt | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Tunceli |
| İlçe | Ovacık |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | - |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0428 |
| İl plaka kodu | |
| Posta kodu | 62900 |
| İnternet sitesi: | |
Yenisöğüt, Tunceli ilinin Ovacık ilçesine bağlı bir köydür.
Tarihçe
Eski adı "Kandilli-Pozvenk" olan köyün tarihi fazla bilinmemektedir.Yenisöğüt adını ise Cumhuriyet döneminde almıştır.Arkeolojik bir çalışma yapılmamıştır.Ancak kime ve hangi döneme ait olduğu bilinmeyen,eski mezar ve mezar taşı kalıntıları bulunmaktadır.Bunlar korunmadığı için, yıldan yıla aşınmakta ve yokolmaktadır.Köyü kimlerin hangi dönemde kurduğu bilinmemekte,ancak köyde şimdi yaşıyanların buraya Hozat ilçesi "İN" köyünden XVIII.Yüzyıl sonlarında geldiği sanılmaktadır.Köyde daha önce kalanların kullandıkları yollar ve yerleşim yerlerinin izlerini görmek mümkün.1937-38 isyanından sonra geçiş yolları üzerinde bulunmasından dolayı bölgedeki ilk karakol bu köye yapılmıştır.Merkez köy konumu güçlenen köye "Sağlık ocağı ve Yatılı İlköğretim Bölge Okulu" yapılması ile ilgili projeler Munzur Çayının üstünde beton köprü bulunmamasından dolayı aksamış,köyler arası rekabet nedeniyle nereye yapılması konusunda anlaşılamayınca, Yatılı okul projesi Pülümür ilçesine kaydırılarak,Sağlık ocağı projeside iptal edilmiştir.
Kültür
Köyde Alevi&Zaza kültürü egemendir. Dini günler; Muharrem (asma imamu) ve Xızır oruç tutulan dönemler. Muharrem Hicri takviminden dolayı yılın farklı günlerinde idrak edilirken, Xızır'da, Ocak sonu Şubat başı olacak şekilde her yıl aynı günlerde oruç tutulup kurban kesilir. Bunun dışında yılın değişik zamanlarında, ziyafetlerle ya da kurban kesilerek eda edilen gelenekselleşmiş günleri var. Baharı karşılarken Mart sonlarına doğru Howtmal, çift sürmenin başlangıcında ziyafet, sürü çobanlarının Haziran ayında her evden biraz yağ-un toplayarak yabanda yaptıkları toplu yemek, yayla dönüşü Ağustos sonlarında Hori Baba tepesinde kurban kesme ( kurban kesecek gücü olmayanlar Miyaz dağıtır) ve yılın son gününde Gağand idrak edilir (her ev kendine ziyafet çeker, yaptığı "Bıçka", biri çiftçilik, biri büyük küçük baş hayvanlar için olmak üzere, iki tane küçük ağaç yontup koyar. Bu ağaç parçaları kimde çıkarsa gelecek yılın verimi onun şansı ya da şanssızlığı (belki de uğursuzluğu) şeklinde değerlendirilir) Yılın son günü gece geç saatlerde gençler (özellikle kızlar) evlerin bacalarından bir miktar su dökerek yılı bitirirler. Muharrem ve Xızır yoğun olarak yaşanan dönemler. Muharrem sonunda bir taraftan kurban kesilirken, diğer taraftan aşureler hazırlanmaya başlanır. Kurban kesilecek her dini günde, kurban kesecek gücü olmayan Miyaz dağıtır. Tabi kış günlerini en yoğun yaşandığı dönem Xızır dönemi. Kavut (kowtı) hazırlığı başlı başına bir eğlence olarak yaşanır. Xızır orucu genellikle 4-5 gün tutulur. Orucun son günü Perşembe'ye denk gelir ve bekar kızlar o gün oruç tutarken iftardan sonrada su içmezler öylece yatarlar. (o inanış ki, o susuzlukla gece rüyasında ne tarafta su içerse, ya da kim-ler kendisine su verir ise kısmeti de o tarafa çıkar)
Kavut (Kowtı) hazırlanışı: arpa sacda kavrulur, sıcak sıcak el değirmeninde (dıstari) öğütülür. Çapaklı iri un elde edilir. Bu iş için genç kız ve erkekler dayanışma içinde her eve yardıma gider. Kurban kesme dağıtma işi Perşembe günü biter. Sonraki günler, Kavut ziyafetine sıra gelir. Bu bir günde olup bitmez. Mahalleli birbirinden haberli olarak sıra ile ziyafetini verir. Herkes karşılıklı birbirinin evine giderek "Lokma"sını yer. Böylesi en çok çocukların sevindiği günler.
Oruçlu günlerde, iftar öncesi el yıkamaya çeşmeye gidilir. (Kışında olsa) Çeşme yolunda karşılaşanlar, hürmetle birbirinin sağ omzunu öperler. (Kele xo bırnene)
Böyle günlerde mümkün olduğunca küsler barıştırılır. (ille araya birilerinin girmesi gerekmez, küslerden biri diğerine kurban (kıdı) ya da Miyaz götürdüğünde karşı taraf alır ise küslük bitti anlamına gelir)
Coğrafya
Tunceli iline 40 km, Ovacık ilçesine 26 km uzaklıktadır.
İklim
Köyün iklimi, karasal iklim etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | - |
| 1997 | - |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.Gelecek yıllarda yayla ve doğa turizmi için bir cazibe merkezi olabilecek bir konumda bulunmaktadır.
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu* vardır. Köyün içme suyu şebekesi ve kanalizasyon şebekesi yoktur. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol toprak olup,Munzur Çay'ı asma tahta köprü ile aşılmaktadır. köyde elektrikvardır.Kışın karayolu ulaşımı sağlanamamaktadır.Telefon hattı 1994 yılında köy boşaldıktan sonra hasar görmüş ve bir daha tamir edilmemiştir.
- Köyde 1946 yılından beri ilkokul vardır. 1994 yılından beri eğitim yapılamamaktadır.2013 yılında, Munzur Çayı'nın üzerine demir köprü yapılıp ulaşım sorunu büyük oranda giderilmiştir.