Ovacık, Tunceli

Başlığın diğer anlamları için Ovacık sayfasına bakınız.

Koordinatlar: 39°21′31″K 39°12′59″D / 39.35861°K 39.21639°D

Ovacık
—  İlçe  —
Türkiye'de bulunduğu yer
Tunceli Siyasi Haritası
Koordinatlar: 39°21′31″K 39°12′59″D / 39.35861°K 39.21639°D
Ülke	Türkiye
İl	Tunceli
Coğrafi bölge	Doğu Anadolu Bölgesi
Yönetim
- Kaymakam	Kürşad Karaca [1]
- Belediye başkanı	Fatih Mehmet Maçoğlu (TKP)
Yüzölçümü
- Toplam	1,538 km^2 (0,6 mi^2)
Rakım	1,300 m (4 ft)
Nüfus (2015)[2]
- Toplam	6,438
- Kır	3,164
- Şehir	3,274
Zaman dilimi	UDAZD (+3)
Posta kodu	62900
İl alan kodu	0428
İl plaka kodu	62
İnternet sitesi: tunceliovacik.gov.tr

Ovacık, Doğu Anadolu Bölgesi'nde Tunceli iline bağlı bir ilçedir. 2014 Türkiye yerel seçimlerinde Ovacık belediye başkanı seçilen Fatih Mehmet Maçoğlu, Türkiye Komünist Partili tek belediye başkanıdır.^[3]

Tarihçe

Tunceli ilinin kuzeybatısında yer alan Munzur dağlarının güney eteklerinde, yaklaşık 74 km² ova ile 1.538 km² alan üzerine kurulmuş ve adını bu ovadan almıştır. Bölgede ilk insan yerleşiminin ne zaman başladığına dair kesin bilgi ve bulgular henüz tespit edilememiştir. Arap İslam kavimlerinin 639 yılında Hozat ilçesini merkez alarak bu bölgede hâkimiyet sürdürdükleri sanılmaktadır. Aynı zamanda Ovacık bir dönem Pakradunilerin batı sınırı olmuştur.

1230'lu yıllarda, Anadolu Selçuklu Devleti'nin egemenliğine giren yörenin, 1514 yilinda Çaldıran Savaşı'ndan sonra Osmanlı Devleti'nin sınırları içerisine girdiği bilinmektedir. Tanzimat hareketleri ile yapılan idari düzenleme sonucu olarak, 1879 yılında Hozat merkez olmak üzere Dersim vilayeti kurulunca buraya bağlanan Ovacık, 1886 yılında Mamuret'ül Aziz (Elazığ) vilayetine bağlanmıştır.

1908 yılında ilçe teşkilatı Yeşilyazı (Zeranik) bucağı merkezinde teşkilatlanmış, 1936 yılında Tunceli ili teşkil edilince bu ile bağlanmıştır. 1937 yılında ilçe teşkilatı, Yeşilyazı (Zeranik) bucağından kaldırılarak bugünkü ilçe merkezi olan Pulur Köyü üzerine Ovacık ilçesi olarak teşkil edilmiştir. Ovacık'ın bir diğer adı olan Pulur, Ermenicede tepe, höyük anlamına gelir.^[4]

İlçenin yerli halkları Alevi inancına sahip çoğunlukla Zazalar az sayıda Kürtler'dir.

Coğrafya

Tunceli'nin kuzeyinde yer alan Ovacık'ın ismini dağların arasında yer alan 74 km² lik ovadan aldığı sanılmaktadır. 1538 km² alanı ile ilin arazi yönünden en büyük ilçesidir. İl merkezine 65 km uzaklıkta bulunan Ovacık, kuzeyinde Erzincan, doğusunda Pülümür ve merkez ilçe, güneyinde Hozat, batısında Erzincan ili ve Çemişgezek ilçesiyle çevrilidir.

Kuzeyi ve güneyi Munzur Sıra Dağlarıyla çevrili olan ova Munzur Suyu tarafından ikiye ayrılmıştır. Denizden yüksekliği 1.300 m olup, en yüksek noktası (3.071 m) Ziyaret Tepesi'dir. En önemli akarsuyu Munzur Çayı'dır. Munzur Dağları'nın zirvesinde birçok doğal göl bulunmaktadır.

İlçeye ulaşım Munzur Suyu ile birlikte devam ederek ilerleyen ve Munzur Vadisi Millî Parkı içerisinde yer alan eşsiz doğa manzaralarıyla dolu karayolu üzerinden sağlanmaktadır.

İklim

Ovacık doğal yapısı gereği iklimi en sert geçen ilçedir. Kışları soğuk ve kar yağışlıdır. Kışları ilçe merkezine dahi 2 metreyi geçen şekilde kar yağar. Yaz aylarında ise hava serin geçmektedir.

Nüfus

Yıl	Toplam	Şehir	Kır
1965[5]	16.048	1.508	14.540
1970[6]	16.100	1.968	14.132
1975[7]	18.282	2.248	16.034
1980[8]	19.871	2.793	17.078
1985[9]	18.454	2.996	15.458
1990[10]	15.316	3.647	11.669
2000[11]	8.522	5.909	2.613
2007[12]	7.200	4.603	2.597
2008[13]	6.644	3.871	2.773
2009[14]	5.942	3.227	2.715
2010[15]	5.745	2.991	2.754
2011[16]	5.934	3.223	2.711
2012[17]	6.352	3.702	2.650
2013[18]	6.550	3.316	3.234
2014[19]	6.335	3.230	3.105
2015[20]	6.438	3.274	3.164

Ekonomi

İlçenin geçimi daha çok tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Ovacık-Zeranik Ovası ve çevresinde yetiştirilen fasulyenin besin değeri yüksek olup, son yıllarda pazarlamasında büyük ilerlemeler sağlanmıştır. Ayrıca Mercan Vadisi ve ilçenin bazı köylerinde ceviz yetiştiriciliği de yapılmaktadır. İyi bir ortam olmasına rağmen arıcılık kısmen yapılmakta, yeterli gelişme bir türlü sağlanamamıştır.

Turizm

Dünyaca meşhur olan ve sadece Munzur Suyunda yaşayan « Kırmızı Benekli Alabalık » ilçenin önemli ürünlerindendir.
İlçede tarihi eser niteliğinde bir yapı bulunmamakla birlikte ilin turizm bakımından en önemli doğal değerlerini bir arada barındıran bir özelliğe sahiptir. Munzur Vadisi Millî Parkı, Munzur Suyu Gözeleri, Mercan Vadisi ve Mercan Suyu ile gözeleri ilçenin önde gelen varlıklarıdır.
Özellikle Munzur Suyu Gözeleri ilkbahar aylarından itibaren binlerce insan tarafından gezilip görülmektedir. Gerekli altyapı, ulaşım ve konaklama sorunları aşıldığı takdirde Ovacık aynı zamanda sadece İlimizin değil bölgenin de Kış Turizmi Merkezi olmaya aday yerlerdendir.

Din ve inanış

İlçenin yerli halkı Zazalar'dan oluşmaktadır. Tamamı Alevilik inancına sahiptir. Bölgedeki Alevilik, bilinen Anadolu Aleviliğin aksine bazı gelenekleri sebebiyle dünyanın en eski dinlerinden biri olarak sayılan Zerdüştlük dini ile benzer noktaları taşır. Aynı zamanda bölgede Gağant olarak bilinen Ermeni yılbaşısı da kutlanmaktadır.

Ulaşım

İlçeye ulaşımı sağlayan tek asfalt yol Tunceli'den başlayan ve Munzur Vadisi boyunca uzanıp Munzur gözelerine kadar devam eden yoldur. Bu yol oldukça virajlıdır ve yolun asfaltı bozuktur. Bu yolun haricinde bir de Hozat ilçesi ile ulaşımı sağlayan toprak yol mevcuttur.

Haftanın belirli günleri Ovacık Mavi Tur ve Ovacık Canlar Turizm ilçeden İstanbul'a otobüs seferleri düzenlenmektedir.

Kaynakça

1. http://www.tunceliovacik.gov.tr/
2. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFDcvPzo. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
3. "Türkiye'nin ilk 'komünist' başkanı!". HABERTÜRK. 31 Mart 2014. http://www.haberturk.com/gundem/haber/934478-turkiyenin-ilk-komunist-baskani. Erişim tarihi: 31 Mart 2014. 
4. nisanyanmap.com
5. "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtmUoRir. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
6. "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bto82xbh. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
7. "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btr9uz9D. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
8. "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btv2UOyQ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
9. "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btx9ttyO. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
10. "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyqgCOY. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
11. "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu12dnKV. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
12. "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu37ki3L. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
13. "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCI6t1D. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
14. "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuELPOgM. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
15. "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuG0w9No. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
16. "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuHETVCD. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
17. "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZyTIlqa. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
18. "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPVRrLmM. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
19. "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFDcvPzo. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
20. "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 

Dış bağlantılar

• Ovacık Belediyesi
• Ovacık Kaymakamlığı