Zel (harf)
Zel ( ذ ), Arap alfabesinin dokuzuncu harfi. Bu harfin Yunanca benzeri delta (Δ, δ) harfidir. Ebced hesabındaki değeri 700'dür. Şemsî harflerdendir.
 | ||||||
| Arap Alfabesi | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ﺍ Elif | ض Dad | |||||
| ب Be | ط Tı | |||||
| ت Te | ظ Zı | |||||
| ث Se | ع Ayn | |||||
| ج Cim | غ Ğayn | |||||
| ح Ha | ف Fe | |||||
| خ Hı | ق Kaf | |||||
| د Dal | ك Kef | |||||
| ذ Zel | ل Lam | |||||
| ر Ra | م Mim | |||||
| ز Ze | ن Nun | |||||
| س Sin | ه He | |||||
| ش Şin | و Vav | |||||
| ص Sad | ي Ye | |||||
| (ء Hemze) | ||||||
Yazılış
Ζel harfi sadece sağdan bitişebilen bir harftir. Soldan başka bir harfler birleşmez
| Sonda | Ortada | Başta | Yalın | Transkript | Fonetik Karşılık | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ـذ | ﺫ - ـذ | ذ | ذ | ḏ | ð |
Mahreç - Fonetik
Zel sesi, dil, üst ve alt dişler arasına hafifçe sıkıştırılarak şiddetle soluk verilerek çıkarılır. "d" ile "z" arasında peltek ve vızıltılı bir ses verir. Türkçede, Arapça’dan gelen bazı sözcüklerde kullanılır. Ancak peltek harfler Başkurt dilinde de bulunur. Arapçadaki D sesinin peltek biçimidir. Aslında Peltek Z sesi ile aynıdır. Her iki peltek ses de (D̃ ve Z̃) dilin dişlerin arasına değdirilmesiyle çıkarıldığı için aralarındaki farkı anlamak mümkün değildir ve hatta böyle bir fark yoktur. Örneğin: Z̃eka... Latin Alfabelerinde "Ď" veya "Ž" harfi ile gösterilir.
Bu sesin Türkiye Türkçesi'nde karşılığı yoktur. Ancak, Başkort Türkçesi'ndeki Ҙ harfi bu sesin karşılığıdır.