Ümük, Amasya
| Ümük | |
| — Köy — | |
 |
|
| Ülke |  Türkiye |
|---|---|
| İl | Amasya |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Nüfus (2000) | |
| - Toplam | 110 |
| Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
| İl alan kodu | 0358 |
| İl plaka kodu | 05 |
| Posta kodu | 05000 |
| İnternet sitesi: | |
Ümük, Amasya ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
eskiden ümük koyun ismi ühük köyü imiş sonradan ümük köyü ile değişmiş.
Kültür
Karadeniz bölgesi orta Karadeniz kısmında bulunan Amasya iline merkez den bağlı olan Ümük köyü; diğer köylere nispeten küçük bir köydür. Ülke şartlarının gereği köyünde kalıp geçimini sağladığı hayvancılık ve tarımı koruyamamış büyük kentlere bilhassa megakent İstanbul’a oldukça yoğun bir göç yaşamıştır. Bu göç köy halkının kültürünü İstanbul' da idame ettirmesine neden olmuştur. Köy halkı birbirine sıkı bağlarla bağlı olup büyük kentte de ekseriyetle birbirlerine yakın semtlerde hatta aynı semtlerde ikamet etmektedirler. Aile yaşamında erkek egemendir ve kadınlar da söz sahibidir. Tarihte tüm şehirlerimizde olduğu bu gibi ümük köyünde de evlenme yaşı 13 e kadar düşebilmektedir. Günümüzde evlenme yaşında herhangi bir sınır gözetilmemekte, ailelerin maddi durumları elverdiği ölçüde çocuklarını ve gençlerini eğitimine ve öğretimine büyük bir önem verilmektedir.Ümük köyünde düğünler tamamen şenlik havasında geçer ve üç gün 3 gece sürer. Düğüne iki hafta kaldığı zaman kız tarafı kız evine çeyizini serer ve hem kız tarafının hem de erkek tarafının bayan akrabaları bu çeyizi hediyeleri ile beraber ziyaret ederler. Düğüne bir hafta kaldığında davul ve zurna eşliğinde kız çeyizi erkek evine götürülür. Düğünden bir gün önce kız da erkek de hamama veya kendi evlerinin haricinde bir eve götürülüp yıkanırlar ve hazırlanıp kına gecesine gelirler. Kına gecesi yemekli ve içkilidir. Düğün gününde gençler gönlünce eğlenirler köye ve yöreye has yemekler pişirilir yenilip içildikten sonra düğün sona erer.Ümük köyü halkı Bektaşiliğe sıkı sıkıya bağlı Alevi Türk'leridir. Aleviliğin gerektirdiği gelenekler ve inanışların tüm özelliklerini büyük bir itikat ile üzerlerinde taşımaktadırlar. Mustafa Kemal Atatürk'e, onun ilke ve inkılaplarına ve kurduğu Cumhuriyetine sıkı sıkıya bağlıdırlar ve bu Alevilerin de en büyük özelliklerinden biridir.Ümük köyünün kendilerine has yemekleri ve diğer yörelere nazaran daha yalın bir damak zevki vardır. Yemekleri arasında; keşkek, haşhaşlı çörek, tas kebabı, toyga çorbası, çökelekli pide, işkefe, madımak, mıhlama ve tel kadayıf sayılabilir.Haşhaşla yapılan hamur işleri köyde ve yörede oldukça fazla tercih edilmektedir. Haşhaş köyün tarımsal faaliyetleri arasında olup, toplanan haşların özel ağaçtan oyulma Dibek adı verilen dövecek ve demirden yapılma tokmağıyla iyice dövüldükten sonra ısıtılmış yağa katılır ve köy hanımlarının el emekleriyle açtığı hamura sürülür.Bbu surette yapılan haşhaşlı çöreğin birden fazla çeşidini sofralarda görmek mümkündür. Kol böreği haşhaşlı börek, haşhaşlı çörek gibi. Köy de hamur ile yapılan yemekler ağırlıktadır ve köy hanımlarının bitmek tükenmek bilmeyen çalışkanlığı sayesinde sofralarda oldukça sık karşılaşılır. Misafir ağırlamayı çok severler ve köyün dışından bir misafir geldiği zaman kimin evine geldiğinin önemi olmadan diğer hanelerden de “hoş geldin” demek maksatlı misafiri gelen eve gidilir. Hayvancılıkla ve tarımla geçim sağlandığı için köyde türbe bulunmasa da civar köylerde bulunan türbelere yazın Irgat adını verdikleri tarlalarında tarımsal işlerini bitirdikten sonra ziyaretlere giderler. bu ziyaretler tören havasında her yıl aynı günlerde tekrarlanır ve topluca gidilen bu törenlerde kurbanlar kesilir ve orada bulunan herkese dağıtılıp yedirilir. Törenlere Alevi köylerinin neredeyse tamamından katılım gerçekleşmektedir.bu törenlere halk ozanlarından katılım olur ve türküler sazlar akşama kadar susmaz. hediyelik eşyalar satan tezgahlar kurulur. Bu törenler Tokat iline bağlı karkın köyü Aziz baba türbesinde ve Tokat İline bağlı keçeçi köyünde keçeci baba türbesinde, ve Nevşehir ili nde Hacıbektaşi veli yi anma törenleridir.
Coğrafya
Amasya merkezine 61 km uzaklıktadır. kışları oldukça sert geçen köyde yazlarıda oldukça sıcaktır fakat dağların yüksekliği ve çokluğu sebebiyle yazları dahi akşamları serin olur. bitki örtüsü makidir.yaz sıcaklarının köye geç gelmesinden dolayı, sebze ve meyve çeşitliliği çok fazla yetişmez. ana geçim kaynağı buğday olup arpa, fiğ, şeker pancarı da ekilir. köy Tokat ile tamamen sınırdadır ve amasya tarafında; çevresinde Karataş köyü,bayat köyü, sarıalan köyü,böke köyü,yeşilöz köyü,karaibrahim köyü vardır. tokat tarafında ise erenli köyü,karkın köyü,kuytul köyü vardır.
İklim
Köyün iklimi, Karadeniz iklimi etki alanı içerisindedir.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 256 |
| 1997 | 250 |
Ekonomi
Köyün ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Ancak verdiği yoğun göç ve besiciliğin pahalı olması nedeniyle hayvancılık artık etkisini kaybetmeye başlamıştır. Eskiden halı tezgahları varken sanayi halılarının ucuza maal olması bunların da kapanmasına neden olmuştur.
Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün içme suyu şebekesi vardır ancak kanalizasyon şebekesi var... PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Köye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır. internet vardır. Ulaşım rahattır. köyde bir Cemevi yeni tamam lanıyor...03 07 2014..itibari ile...ümükköyü sosyal yardımlaşma ve dayanışma derneği katkıları ile....Kurucu başkan Dursun sevin Y.kurulu...İkinci başkan Turabi Ğün..Y.kurulu ile Üçün cü başkan Ünal şimşek Y kurulu .ve Dördüncü Başkan Ahmet bekşenin ..ve Y Kurulu arkadaş ları.nın .çabası..yukarıda Belirt tiğim tarih te..açılışı olacaktır..........ama en büyük katkı...istanbulda oturan ve aidatlarını ödeyerek yardım eden dernek üyelerimizin dir..hepsine sonsuz saygı..ve sevği...ile selamlıyorum... ......................................................................................................................................................................................................................................bura da yemeyelim....Muhtar İprahim özer temelini attırmış ve bir kat attırmış tı..sonra Cafer ğün Hüsnü kurt şimdiki muhtarımız muştafa keleş..ve köy halkımız la..var olsunlar..