İskenderun Sancağı
İskenderun Sancağı (Fransızca: Sandjak d'Alexandrette, Arapça: Livaa aliskenderuna), 20 Ekim 1921 tarihinde Fransa ile Türkiye arasında imzalanan Ankara Anlaşması'nın "İskenderun Bölgesi için özel bir idare usulü tesis olunacaktır. Bu mıntıkanın Türk ırkından olan ahalisi kültürlerinin inkişafı için her türlü teşkilattan faydalanacaklardır. Türk lisanı orada resmî dil olacaktır." kararlı 7. maddesi gereği kurulan özerk bölge.[1] Sancak kurulduğu sırada bölgede çoğunluğu Türkler ve Araplar oluşturmakla birlikte Yahudiler, Süryaniler, Kürtler, Ermeniler ve Rumlar da bölgede yer alıyorlardı. Dinî olarak ise nufüsu Sünni Müslümanlar, Nusayriler, Süryaniler, Ortodokslar, Katolikler ve Maruniler oluşturuyorlardı.
1923 yılında Halep Devleti'ne bağlı olan sancak 1925 yılında çıkartılan özel idare statüsü ile doğrudan Fransa'nın Suriye manda yönetimine bağlanmıştır.[2] 1930'lu yılların başından itibaren sancağın kendilerine bağlanması politikasını uygulamaya koyan Türkiye bu niyetle Milletler Cemiyeti'ne başvurmuştur.[3] Aynı dönemde Avrupa'da yeni bir savaşa gidildiğine dair işaretlerin artmasının da etkisiyle Milletler Cemiyeti Türkiye'yi haklı bulmuş ve bölgenin "ayrı bir birim" olduğuna dair bir karar almıştır.[4] Milletler Cemiyeti'nin kararı sonrasında bağımsız bir devlet olma yoluna giren İskenderun Sancağı, 2 Eylül 1938'de Fransız hakimiyetindeki Suriye mandasından bağımsızlığını kazanarak Hatay Devleti kurulmuş ve kırk milletvekilinin seçileceği Hatay Millet Meclisi oluşturulmuştur.[3]
Kaynakça
- ↑ Shields, Sarah D. (2011) (İngilizce). Fezzes in the River. Oxford Üniversitesi Matbaası. s. 20. http://books.google.co.uk/books?id=qsg-8PZ04yEC&pg=PA20.
- ↑ Picard, Elizabeth (Ocak, Şubat, Mart 1982). "Retour au Sandjak" (Fransızca). Maghreb-Machrek. Documentation française (Paris): s. 99.
- 1 2 Kuyaş, Ahmet (Ağustos 2012). "Türkiye-Suriye: 80 yıllık tehlikeli ilişki". NTV Tarih (43): 81, 82, 83. ISBN 9771308787801.
- ↑ Duman, Çiğdem. "HATAY MİLLET MECLİSİ". mersin.mitosweb.com. http://mersin.mitosweb.com/browse/78115/Cigdem_Duman_tez.pdf. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2012.