Şafak Yolculuğu Operasyonu

Bu maddenin daha doğru ve güvenilir bilgi sunması için güncellenmesi gerekmektedir. Daha fazla bilgi için tartışma sayfasına bakınız.

Şafak Yolculuğu Operasyonu
2011 Libya bombardımanı'nın parçası.
USS Barry'den atılan Tomahawk füzesi, 19 Mart 2011
Tarih 19 Mart 2011 — 31 Mart 2011 Bölge Libya Sebep Kaddafi güçlerinin muhalif güçlere karşı yürüttüğü askeri operasyonlar. Sonuç Kesin NATO zaferi Uçuşa yasak bölge oluşturuldu.
Taraflar
Birleşik Devletler	Libya Arap Cemahiriyesi
Komutanlar ve liderler
Barack Obama Amiral Samuel Locklear General Carter Ham	Muammer Kaddafi Şeyfülislam Kaddafi Khamis Kaddafi
Güçler
	Bilinmiyor
Kayıplar
Yok

Şafak Yolculuğu Operasyonu, Birleşik Devletler'in Libya'ya müdahale için kullandığı kod addır.^[1] Birleşik Krallık'ın Ellamy Operasyonu, Kanada'nın MOBILE Operasyonu ve Fransa'nın Harmattan Operasyonu ile ortak hareket eder. Muammer Kaddafi'nin halk ayaklanmasını bastırmak adına muhalif güçlere karşı kullandığı kuvveti durdurmak amacıyla düzenlenmektedir. 19 Mart 2011 tarihinde Paris'te düzenlenen konferans sonucu düzenlenmesi kararı alınmıştır.^[2] Operasyon diğer koalisyon güçleri ile aynı gün başlamış ve ilk aşamada Tomahawk füzeleri kullanılmıştır.^[3]

Komuta

Operasyon, General Carter Ham komutasındaki ABD Afrika Komutanlığı tarafından yürütülürken, operasyonun taktik komutanlığı ise Amiral Sam Locklear tarafından USS Mount Whitney'den yürütülmektedir.^[1][4]

Konuşlandırılmış kuvvetler

• ABD Deniz Kuvvetleri
  • USS Mount Whitney, komuta gemisi
    • USS Kearsarge, Wasp sınıfı amfibi hücum gemisi.
    • USS Ponce, Austin sınıfı amfibi taşıma rıhtımı.
    • USS Barry, Arleigh Burke sınıfı güdümlü füze destroyeri.
    • USS Stout, başka bir Arleigh Burke sınıfı güdümlü füze destroyeri.
    • USS Providence, Los Angeles sınıfı nükleer saldırı denizaltısı.
    • USS Scranton, ikinci bir Los Angeles sınıfı nükleer saldırı denizaltısı.
    • USS Florida, Ohio sınıfı seyir füzesi denizaltısı.
  • EA-18G, NAS Sigonella dışında faaliyet gösteren elektronik harp uçağı.^[5]
• ABD Hava Kuvvetleri^[6]
  • 3 x B-2 hayalet bombardıman uçağı.
  • 4 x F-15E, RAF Lakenheath dışında faaliyet gösteren çok amaçlı savaş uçağı.^[5][7]
  • 8 x F-16C, çok amaçlı savaş uçağı.^[5]
• ABD Deniz Piyade Kolordusu
  • 26. Denizaşırı Sefer Birimi
  • 4x AV-8B Harrier II, USS Kearsarge'den havalanmak üzere.^[5]

Operasyon özeti

1. gün: 19 Mart 2011

Koalisyon güçleri hava saldırıları ile Kaddafi yönetimindeki askeri hedeflere yönelik füze bombardımanı başlattı. Pentagon, "ABD'nin operasyonda öncü konumda" olduğunu belirtti ve 112 Tomahawk'ın Kaddafi güçlerine karşı kullanıldığını ve özellikle başkent Trablus çevresindeki 20 hava savunma sisteminin vurulduğu bildirdi.^[1][8][9] Ayrıca Pentagon raporlarında Birleşmiş Milletler tarafından uçuşa yasak bölge ilan edilen Libya topraklarında Amerikan savaş uçaklarının yalnızca Kaddafi güçlerini hedef alacağı geçmiştir^[10].

Libya resmi haber ajansı ise Kaddafi’nin başkentteki ikametgahında insan kalkanı oluşturulduğunu açıklarken, saldırılarda sivil hedeflerin vurulduğunu bildirdi.

2. gün: 20 Mart 2011

• 00:17: Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chavez operasyona tepki gösteren ilk devlet başkanı oldu ve Libya'ya askeri müdahaleyi eleştirdi.^[11]
• 01.05: ABD, Libya hava savunma sistemlerine büyük ölçüde zarar verildiğini bildirdi.
• 02.02: ABD, yirmiden fazla hedef vurulduğunu açıkladı.^[1][12]
• 03.11: Libya devlet televizyonu saldırılarda 48 kişinin öldüğünü 150 kişinin de yaralandığını açıkladı.^[13]
• 13.24: Libya'ya yönelik hava operasyonları sırasında 3 ABD bombardıman uçağının, Libya'nın önemli bir hava üssünü de bombaladığı bildirildi. Ayrıca ABD Genelkurmay Başkanı şu ana dek sivil kayıp rapor edilmediğini açıkladı.
• 13.39: ABD Ordusu savaş uçaklarının Libya'da hava operasyonuna başladığını bildirdi.
• 14.30: Libya devlet televizyonu saldırılarda ölenlerin sayısının 64'e yükseldiğini açıkladı.

Kaynakça

1. "News Article: Coalition Launches Operation Odyssey Dawn". Defense.gov. 12 Mart 2009. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150626152249/http://www.defense.gov/news/newsarticle.aspx?id=63225. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 
2. "Operation Ellamy: Designed to strike from air and sea". The Independent. 6 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160506043235/http://www.independent.co.uk/news/world/africa/operation-ellamy-designed-to-strike-from-air-and-sea-2246411.html. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 
3. "Gunfire, explosions heard in Tripoli". CNN. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304204637/http://edition.cnn.com/2011/WORLD/africa/03/19/libya.civil.war/index.html. Erişim tarihi: 20 Mart 2011. 
4. General Carter Ham, U.S. Army (19 Mart 2011). "STATEMENT: AFRICOM Commander on Commencement of Military Strikes in Libya". Statement. AFRICOM. 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141016235744/http://www.africom.mil/getArticle.asp?art=6222. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 
5. "Wide array of U.S. warplanes used in Libya attacks". CNN. 20 Mart 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304095827/http://edition.cnn.com/2011/WORLD/africa/03/20/libya.planes/. Erişim tarihi: 20 Mart 2011. 
6. "Crisis in Libya: U.S. bombs Qaddafi's airfields". CBS News. 20 Mart 2011. 12 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131112182522/http://www.cbsnews.com/8301-503543_162-20044969-503543.html. Erişim tarihi: 20 Mart 2011. 
7. "'Odyssey Dawn': U.S. cruise missiles herald the beginning of the end for Gaddafi as the West loses patience with Libya". Daily Mail. 20 Mart 2011. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160304025223/http://www.dailymail.co.uk/news/article-1368043/Libya-US-Tomahawk-missiles-herald-beginning-end-Gaddafi.html. 
8. Marcus, Jonathan (19 Mart 2011). "Libya: Coalition launches attacks from air and sea". Bbc.co.uk. 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160521001844/http://www.bbc.co.uk/news/world-africa-12796972. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 
9. "Libya operasyonu başladı". Euronews.net. 19 Mart 2011. 21 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110321203817/http://tr.euronews.net:80/2011/03/19/libya-operasyonu-basladi/. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 
10. US leads 'Odyssey Dawn' initial attack on Libya Christian Science Monitor. 19 March 2011
11. "Operasyona tepkiler geliyor". Dipnot.tv. 20 Mart 2011. 23 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110423143007/http://www.dipnot.tv:80/5245/Operasyona-tepkiler-geliyor-.aspx. Erişim tarihi: 20 Mart 2011. 
12. General Carter Ham, U.S. Army (19 Mart 2011). "STATEMENT: AFRICOM Commander on Commencement of Military Strikes in Libya". U.S. Africa Command. 16 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20141016235744/http://www.africom.mil/getArticle.asp?art=6222. Erişim tarihi: 19 Mart 2011. 
13. "Libya devlet televizyonu: Saldırılarda 48 kişi öldü, 150 kişi de yaralandı". Timeturk.com. 20 Mart 2011. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160214175902/http://www.timeturk.com/tr/2011/03/20/libya-devlet-televizyonu-saldirilarda-48-kisi-oldu-150-kisi-de-yaralandi-2.html. Erişim tarihi: 20 Mart 2011.