Şehir devleti
Şehir devleti bir bölgenin yalnızca bir şehrin hâkimiyeti altında olmasıdır. Şehir devletleri genellikle daha büyük bir kültürel bölgenin parçasıydılar. Buna örnek olarak Antik Yunanistan'daki şehir devletleri (Atina, Sparta ve Gördes (Krintos)), Kenandaki Fenike şehirleri (Sur ve Sayda), Mayalar (Chichen Itza ve El Mirador), Orta Asya'da İpek Yolu üzerindeki şehirler (Semerkand ve Buhara) ve İtalyan şehir devletleri (Floransa ve Venedik) gösterilebilir.
Şehir devletleri medeniyetin gelişimine çok büyük katkılarda bulunmuşlardır. İnsanlık tarihinin en yaratıcı dönemlerinden bazıları insanların küçük bağımsız merkezlerde örgütlendiği dönemlerdi. Modern Avrupa medeniyeti kökenleri bakımından iki döneme çok şey borçludur. Bunlar Yunan şehir devletleri ve Rönesans İtalya'sının şehir devletleridir. Ancak bu küçük yaratıcı gruplar kısa sürelerle ayakta kalabilmişlerdir zira daha büyük devletlerin saldırılarına karşı kendilerini koruyacak büyüklük ve güçten yoksundular. İtalya ya da Yunanistan'da olduğu üzere gevşek bir coğrafi ve kültürel birliğin birbirinden ayrı bölgesel birimleri olarak başarıları daha kalıcı bir güce sahip daha büyük birimlerin ortaya çıkmasını sağlamış ve imparatorluk ve Krallıklar gibi daha büyük toplum örgütlenmelerine yolaçmıştır.
Günümüz içinde Singapur, Vatikan ve Monako bu türden devletlere birer örnektir.