Şemdinli
Şemdinli | |
— İlçe — | |
Türkiye'de bulunduğu yer | |
Hakkari ili siyasi haritası | |
Şemdinli'den bir görünüm | |
Koordinatlar: 37°19′K 44°36′D / 37.317°K 44.6°D | |
Ülke | Türkiye |
---|---|
İl | Hakkâri |
Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
Yönetim | |
- Kaymakam | Murat Öztürk [1] |
- Belediye başkanı | Seferi Yılmaz, Nahide Yıldız (BDP) [2] |
Yüzölçümü [3] | |
- Toplam | 1.680 km2 (648,7 mi2) |
Rakım [4] | 1.450 m (4.757 ft) |
Nüfus (2015)[5] | |
- Toplam | 63,816 |
- Kır | 48,962 |
- Şehir | 14,854 |
Zaman dilimi | UDAZD (+3) |
Posta kodu | 30800 |
İl alan kodu | 438 |
İl plaka kodu | 30 |
İnternet sitesi: Belediye YerelNET |
Şemdinli Hakkâri ilinin 3 ilçesinden birisi ve bu ilçenin merkezi olan şehir.
Yüksekova'dan 2.110 metre yükseklikteki Haruna Geçiti ile ayrılan ilçe, Zap Suyu'nun bir kolu olan Şemdinli Deresi ve kolları tarafından sulanan bir alandan oluşur. İran ve Kuzey Irak ile sınırdaş olan ilçe, doğal güzellikleri ve tarihi yapılarıyla dikkat çekmektedir.
Geçmiş
Asurice (Doğu Aramicesi) 'Şamizdin' adına tarihi kaynaklarda 9. yüzyıldan itibaren rastlanmaktadır.
Musul'da Nakşibendi tarikatını ihya eden Mevlana Halid-i Bağdadi'in müridi olan Seyyit Taha 19. yüzyıl başında Şemdinan bölgesindeki Nehri köyüne gelerek önemli bir medrese kurmuş, aşiretleri barıştırmış ve Osmanlı tabiiyeti altında Urmiye'den Van'a kadar uzanan alanda etkisi hissedilen bir egemenlik tesis etmiştir. 1854-58 Rus Harbinde Hakkari aşiretlerini Osmanlı Devleti lehine seferber etmekte önemli bir rol oynayan Seyyit Taha halen Hakkari ve Irak arasında büyük saygı ile anılır.
I. Dünya Savaşı'nda Şemdinli dört kez Rus işgaline uğramıştır. İlk işgal 5 Kasım 1914'ten Aralık 1914'e, ikinci işgal 13 Mayıs 1915'tan itibaren kısa bir süre, üçüncü işgal 1915 sonbaharından 31 Temmuz 1916'e, dördüncü işgal 10 Ağustos 1916'dan 24 Kasım 1917'ye kadar sürmüştür. Savaşı izleyen dönemde Şikak aşireti reisi İsmail Ağa (Simko) 20.nci Kolordu Komutanı Kâzım Karabekir Paşa ile işbirliği yaparak Hakkari'den İran'ın Urmiye bölgesine çekilen Nasturilerin bölgeye dönmelerine engel olmuştur.
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1965[6] | 9.493 | 1.047 | 8.446 |
1970[7] | 11.521 | 1.216 | 10.305 |
1975[8] | 14.063 | 1.433 | 12.630 |
1980[9] | 17.458 | 1.956 | 15.502 |
1985[10] | 23.921 | 5.114 | 18.807 |
1990[11] | 30.219 | 7.001 | 23.218 |
2000[12] | 45.930 | 14.177 | 31.753 |
2007[13] | 51.034 | 11.727 | 39.307 |
2008[14] | 52.779 | 13.081 | 39.698 |
2009[15] | 51.814 | 11.553 | 40.261 |
2010[16] | 52.159 | 11.211 | 40.948 |
2011[17] | 61.402 | 19.544 | 41.858 |
2012[18] | 67.173 | 21.048 | 46.125 |
2013[19] | 60.616 | 15.102 | 45.514 |
2014[20] | 63.261 | 15.739 | 47.522 |
2015[21] | 63.816 | veri yok | veri yok |
Önemli Yerler
- Taş Köprü, Şemdinli ilçe merkezine 12 kilometre ve Bağlar Nehri köyüne 4 kilometre mesafede bulunan köprünün yüksekliği 11 metre, uzunluğu ise 21 metredir.[22]
- Kelat Sarayı, Şemdinli ilçe merkezine 17 kilometre uzaklıkta ve Bağlar köyünün güney batısında dere kenarında bulunmaktadır.[23]
- Kayme Sarayı, Bağlar köyünün kuzeyinde bulunmaktadır.[23]
- Kara Kilise, Şemdinli ilçe merkezine yaklaşık olarak 3 km uzaklığında Beşevler Mahallesinin Kuzeyinde bulunmaktadır.Çok eski bir yapıt olduğundan çoğunluğu harabeye dönüşmüştür.
Genel Seçimler
Yıl | Parti | Oy Oranı |
---|---|---|
1961 | YTP | %56 |
1965 | CHP | %45 |
1969 | AP | %57 |
1973 | CHP | %50 |
1977 | CHP | %43 |
1983 | ANAP | %71 |
1987 | ANAP | %75 |
1991 | ANAP | %48 |
1995 | ANAP | %33 |
1999 | DYP | %34 |
2002 | DEHAP | %28 |
2007 | AK Parti | %53 |
2011 | Bağımsızlar | %67 |
Haziran 2015 | HDP | %67 |
Kasım 2015 | HDP | %57 |
Kaynakça
- ↑ http://www.semdinli.gov.tr/
- ↑ http://www.semdinli.bel.tr/management_board.php?department=2
- ↑ 5/11
- ↑ Şemdinli Kaymakamlığı, URL erişim tarihi: 22 Temmuz 2008
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCxJlcl. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspkNW9l. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnI3W0a. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtpqwEDC. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtuaV3ij. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwcRsXF. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyGqSel. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0LsEIM. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu1vEWby. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3kEGCQ. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuCxiU7m. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFXHzF6. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGreJUu. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxZiIzA. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUscnAl. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFCxJlcl. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ↑ T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, URL erişim tarihi: 22 Temmuz 2008.
- 1 2 T.C. Hakkari Valiliği İl Müftülüğü, URL erişim tarihi: 22 Temmuz 2008.
Dış bağlantılar
|
|
Koordinatlar: 37°18′K 44°34′D / 37.3°K 44.567°D