1961 Türkiye genel seçimleri
1961 Türkiye genel seçimleri
|
|
|
|
|
1961 Türkiye genel seçimleri, 15 Ekim 1961 tarihinde yapılan bu genel seçimler ile Türkiye Büyük Millet Meclisi 12. yasama dönemi için 450 milletvekili seçildi. 27 Mayıs Darbesi'nin ardından yapılan ilk genel seçimlerdir.
Gelişmeler
27 Mayıs Darbesi sonrası demokrasiye dönüş sürecinde, kapatılan Demokrat Parti'nin (DP) oy tabanına yönelen iki parti kuruldu; Adalet Partisi (AP) ve Yeni Türkiye Partisi (YTP). AP başkanlığına, Türk Silahlı Kuvvetleri'nden (TSK) gelebilecek olası tepkilere karşı Genelkurmay eski başkanı Ragıp Gümüşpala, YTP başkanlığına da Millî Birlik Komitesi (MBK) döneminin ilk hükümetinde Maliye bakanı olan Ekrem Alican getirildi. Sosyalist eğilimli Türkiye İşçi Partisi'nin (TİP) kurulmasına izin verildi. TİP, birer kitle partisi olan öteki partilerden farklı olarak, bir sınıfı, emekçileri temsil ettiğini açıkladı.
DP'nin oy tabanına yönelen AP ve YTP'nin propagandaları, çalışmaları, DP'yi deviren TSK'ın tepkisiyle karşılaştı. MBK'nın Çankaya Köşkü'nde siyasal parti temsilcileriyle yaptığı bir yuvarlak masa toplantısından sonra ortak bir bildiri yayımlandı (5 Şubat 1961). DP iktidarının meşruluğunu yitirdiği vurgulandıktan sonra siyasi amaçlarla DP önderlerinin savunulmaması, devrimlerin ve dini inançların propaganda konusu yapılmaması, seçimlerin yasallığının tartışılmaması gerektiği belirtildi.
15 Ekim'deki milletvekili seçimleri nispi temsil sistemiyle yapıldı. Tek başına iktidar olmayı bekleyen Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), oyların yüzde 36,7'sini toplayarak 173 milletvekili çıkarınca TBMM'de birinci parti oldu. AP 158, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) 54, YTP 65 milletvekilliği kazandı. Hiçbir parti mutlak çoğunluğu kazanamadığı için CHP ile AP arasında bir koalisyon hükümeti kuruldu.
Sonuçlar
1961 genel seçimleri'nin sonuçları;[1]
Toplam Sandık | |
Toplam Seçmen | 12.925.395 |
Toplam Kullanılan Oy | 10.522.716 |
Toplam Geçerli Oy | 10.138.035 |
Geçersiz/Boş Oy | 384.681 |
Katılım Oranı (%) | 81,4 |
Milletvekili Sayısı | 450 |
Kaynakça