Şişli Camii
| Şişli Camii | |
|---|---|
Şişli Camii'nin Abide-i Hürriyet Caddesi'ne bakan cephesinden görünümü | |
| Temel bilgiler | |
| Yer | Şişli, İstanbul, Türkiye |
| Coğrafi koordinatlar | 41°03′41″K 28°59′16″D / 41.06139°K 28.98778°DKoordinatlar: 41°03′41″K 28°59′16″D / 41.06139°K 28.98778°D |
| İnanç | İslam |
| Durum | Aktif |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Vasfi Egeli |
| Mimari biçim | Klasik Türk mimarisi |
| İnşaat başlangıç tarihi | 22 Haziran 1945 |
| Tamamlanma tarihi | 1949 |
| Özellikler | |
| Kubbe sayısı | 1 ana kubbe ve 3 yarım kubbe |
| Minare sayısı | 1 |
Şişli Camii, İstanbul'un Şişli ilçesinde, Halâskârgazi Caddesi ile Abide-i Hürriyet Caddesi arasındaki adacıkta yer alan cami.
Vasfi Egeli tarafından tasarlanan yapının inşasına Haziran 1945'te başlandı. 1949'da tamamlanan cami aynı yıl hizmete girdi. Cumhuriyetin ilanından sonra İstanbul'da inşa edilen ilk olmasının yanı sıra yapımı 1665'te tamamlanan Yeni Cami'nin ardından Klasik Türk mimarisi tarzında inşa edilen ilk camiydi.
Tarihçe
Beyoğlu'na bağlı bir bucak olan Şişli'den[1] Tünel'e kadar olan bölgede Hüseyin Ağa Camii dışında bir cami bulunmaması ve bölgedeki ihtiyacı karşılamaması üzerine, bu bölgede bir cami inşa edilmesi için para toplamak amacıyla Şişli Camii Yaptırma ve Yaşatma Derneği kuruldu.[2] Şişli meydanında, daha önceleri süvari kışlası olarak kullanılan arazinin cami inşasına tahsis edilmesi için İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı Lütfi Kırdar'a müracaat edildi. Teklifin uygun görülmesi ve şehir meclisinden alınan kararla belirlenen arazide cami yapılması kararlaştırıldı.[2] 22 Haziran 1945'te; Lütfi Kırdar, Vakıflar Genel Müdürü Fahri Kiper ve Beyoğlu Vakıflar Müdürü Reşet Erten'in de katılımcılar arasında yer aldığı törenle caminin temeli atıldı.[3] İstanbul Vakıflar baş mimarı Vasfi Egeli tarafından tasarlanan yapının statik hesapları Fikri Santur tarafından yapılırken detaylar konusunda Nazimi Yanal ve Vahan Kantarcı yardımcı olmuştu.[4]
1949'da inşası tamamlanan Şişli Camii kullanıma açıldı. Caminin yanında kütüphane, imam ve müezzin nöbet odaları, kadın ve erkek için gasılhane ve tuvaletler, yaz aylarında cenaze bekletmek için cenaze kavı da inşa edilmişti.[2] Şişli Camii, cumhuriyetin ilanından sonra İstanbul'da inşa edilen ilk camiydi.
Mimarisi
Yapımı 1665'te tamamlanan Yeni Cami sonrasında inşa edilen camiler klasik Türk mimarisinden farklı tarzlarda inşa edilmiş olup, Şişli Camii'nin inşasında bu tarz benimsenmişti.[2] Duvarları yığma teknikle işlenen küfeki taşından yapılmış olup betonarme kubbeler bu duvarlar üzerine oturtulmuştur.[2] Girişin olduğu cephe dışındaki diğer üç cephede olacak biçimde üç yarım kubbe ile çevrelenen bir ana kubbe vardır.[2]
Revaklı bir son cemaat yeri, ana binaya bitişik mukarnaslı bir şerefesi olan bir taş minaresi bulunur. Caminin avlusunun etrafı duvarlarla çevrilidir ve üç kapıdan girilir. Geniş avlunun ortasında üzeri açık onikigen mermer bir şadırvan bulunmakta, caminin giriş kapısına merdivenlerden çıkılmaktadır. Avlunun içinde imam, müezzin, cami görevlileri odaları ve kütüphane, mihrap yönünde ana yapının sol tarafındadır.
Caminde kullanılan hatları Hamid Aytaç, Macid Ayral ve Halim Özyazıcı hazırlamıştır.[4] Cümle kapısı üzerindeki ayet, aynı kapının sağında bulunan ve besmele ile başlayan İhlas Suresi, meydana bakan kapı üzerindeki besmele, mihrap üzerindeki ayet ile Bilal-i Habeşi levhası Aytaç'a; caminin içindeki Çıhar Yâr-i Güzin isimleriyle cam üzerine renkli olarak işlenen yazılar ve kelime-i şehadet Ayral'a; kubbenin ortasındaki yazı ile kubbenin etrafında dolaşan ayet ise Özyazıcı'ya aittir.[5]
Caminin iç kısmında orta yerde bir fıskiye ve yanlardaki mahfiller, ana ve alt tavanlardaki süslemeler bulunur. Zemin pembe halıyla kaplıdır ve alttan ısıtılmaktadır. Mermer mihrap üzerinde vitraylı pencereler vardır.
Cami içinde sol tarafta tarihi bir Kâbe örtüsü bulunmaktadır. Camide müezzin mahfeli, kadınlar ve erkekler mahfeli bulunmaktadır.
Kaynakça
- Egeli, A. Vasfi (1956). "Şişli Câmii Şerifi". İstanbul Enstitüsü Dergisi (İstanbul: İstanbul Matbaası) II. cilt.
- ↑ "2015 - 2019 Stratejik Plan" (PDF). Şişli Belediyesi. 2014. ss. 11. http://www.sislibelediyesi.com/FileContent/Document/stratejik-plan/SP2015-201904.11.2014.pdf.
- 1 2 3 4 5 6 Egeli, Vasfi; s. 19
- ↑ "Şişli camii: Dün temlatma resmi yapıldı". Akşam (İstanbul): s. 3. 23 Haziran 1945.
- 1 2 "Şişli Camii". Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. VII. cilt. Tarih Vakfı. 1994. ss. 185. ISBN 975-7306-00-2.
- ↑ Egeli, Vasfi; s. 20