1995'te Türkiye
Siyaset & Olaylar
Ocak
- 9 Ocak - Güner Ümit'in, İnter Star'da yayınlanan "Süper Turnike" programında, Alevilerde "ensest" olduğunu ima eden sözleri üzerine, Aleviler iki gün boyunca televizyon önünde gösteri yaptı. İnter Star, 4 gün sonra programa süresiz olarak ara verildiğini açıkladı.
- 11 Ocak - 30 Aralık 1994'te İstanbul'da The Marmara Oteli'nin pastanesine konulan bombanın patlaması üzerine ağır yaralanan Onat Kutlar tedavi edildiği hastanede öldü.
- 14 Ocak - İlk kez düzenlenen Uluslararası Nâzım Hikmet Şiir Ödülü, İstanbul'da yapılan bir törenle Suriyeli şair Adonis'e verildi.
- 16 Ocak - 1 milyon TL'lik banknotlar tedavüle çıkarıldı.
- 20 Ocak - Dündar Kılıç'ın kızı ve Alaattin Çakıcı'nın eski eşi Uğur Kılıç Uludağ'da öldürüldü.
- 27 Ocak - Türkiye, Çocuk Hakları Sözleşmesi kabul etti.
Şubat
- 7 Şubat - Yeni açıklanan Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Disiplin ve Ödül Yönetmeliği'nde, okul müdürlerine, kız öğrencilere bekaret kontrolü yaptırma yetkisi tanındı. Sert tepkilerin üzerine, izleyen günlerde, Bakan Nevzat Ayaz kontrol yapılmayacağına ilişkin bir genelge yayınladı.
- 18 Şubat - Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), CHP çatısı altında birleşti. Kurultaya katılan 1003 delege CHP'de, 635 delege SHP'de birleşmek için oy kullandı. İki partinin genel başkanlarının anlaşması sonucu SHP'li Hikmet Çetin oybirliğiyle genel başkan seçildi.
- 24 Şubat - "Tüketicinin Korunması Hakkındaki Yasa Tasarısı" Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu'nda kabul edildi.
Mart
- 10 Mart - Bir kavga yüzünden Fenerbahçe Lisesi'ni basan iki satırlı genç, baskını engellemeye çalışan öğrencilerden İlimdar Kalkan'ı öldürdü.
- 12-16 Mart - Gazi Mahallesi olayları; 12 Mart akşamı İstanbul, Gaziosmanpaşa İlçesi, Gazi Mahallesi'nde 3 kahvehane otomatik silahlarla tarandı. Saldırıda Alevi dedesi Halil Kaya öldü, 20 kişi yaralandı. Provokatif saldırıdan sonra bölgede meydana gelen olaylarda 17 kişi yaşamını yitirdi.
- 17 Mart - Azerbaycan'da 13 Mart'ta başlatılan, Türkiye'nin de adının karıştığı bir darbe girişimi bastırıldı. Devlet Başkanı Haydar Aliyev'i devirmek isteyen OMON birliklerinin komutanı Albay Ruşen Cevadov öldürüldü.
- 20 Mart - Çelik Harekâtı; Türk Silahlı Kuvvetleri 35.000 askerle Kuzey Irak'a en kapsamlı sınır ötesi operasyonu başlattı.
- 26 Mart - Yozgat, Sorgun'da özel bir şirkete ait kömür ocağında grizu patlaması sonucu 37 işçi öldü, 10 işçi yaralandı.
- 31 Mart - Kuzey Irak'ta devam eden Çelik Harekâtıını izleyen Reuters muhabiri Fatih Sarıbaş ile Agence France-Presse muhabiri Kadri Gürsel, Cizre-Nusaybin yolunu kesen PKK militanları tarafından kaçırıldı. 4 hafta sonra serbest bırakıldılar.
Nisan
- 11 Nisan - Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında Harran Ovası'na ilk su verildi.
- 20 Nisan - Kamu çalışanları grevli ve toplusözleşmeli sendikal hak ve zam için tüm Türkiye'de iş bıraktılar.
Mayıs
- 16 Mayıs - Gazi Mahallesi Olaylarını protesto gösterisi sırasında gözaltına alınan ve kendisinden bir daha hiç haber alınamayan Hasan Ocak'ın Altınşehir Mezarlığı Kimsesizler Bölümü'ne gömüldüğü ortaya çıktı.
- 25 Mayıs - Nasuh Mahruki dünyanın en yüksek tepesi olan Everest'in zirvesine çıkan ilk Türk oldu.
Haziran
- 2 Haziran - Devlet Bakanı Ayvaz Gökdemir, 23-26 Mayıs tarihleri arasında Türkiye'yi ziyaret eden Avrupa Parlamentosu Sosyalist Grup Başkanı Pauline Green, Radikal lider Catherine Lalumière ve Yeşiller sözcüsü Claudia Roth'u "fahişe" olarak niteledi.
- 3 Haziran - Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Aydın Güven Gürkan, Kilis, Yalova ve Karabük'ün il yapılması kararnamesini imzaladı. Sonra da, uygulamanın haksızlık olduğunu söyleyerek bakanlıktan istifa etti.
- 6 Haziran - Karabük, Kilis ve Yalova il oldular.
- 7 Haziran - Hacettepe Üniversitesi Kimya Bölümü ve Ankara Musevi Cemaati Başkanı Profesör Yuda Yürüm arabasına konulan bombanın patlamasıyla yaralandı.
- 8 Haziran - Türkiye Büyük Millet Meclisi oybirliğiyle, Yunanistan Ege Denizi'ndeki karasularını 12 mile çıkarması halinde hükümete savaş yetkisi de dahil olmak üzere önlemlerin alınacağı yönünde bir bildiri yayımladı.
- 17 Haziran - Grevli toplu sözleşmeli sendika hakkı isteyen 10 binlerce memur Ankara'da oturma eylemi yaptı.
- 20 Haziran - Türkiye genelinde 600 bin memur "sendika hakkı" için iki günlüğüne iş bıraktı.
- 23 Haziran - Kültür Bakanı Ercan Karakaş Olağanüstü Hal ve Çekiç Güç süresini uzatma kararnamesini imzalamadı ve bakanlık görevinden istifa etti.
- 29 Haziran - Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi Ankara'nın Hitit Güneşi amblemini değiştirdi.
Temmuz
- 1 Temmuz - Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral Ahmet Çörekçi, Terörle Mücadele Yasası’nın 8. maddesinin kaldırılmasına karşı çıktı.
- 4 Temmuz - Türk Silahlı Kuvvetleri PKK'ya karşı sınır ötesi Ejder Harekatı'nı başlattı.
- 10 Temmuz - Gazi Mahallesi Olayları nedeniyle İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir hakkında "görevi ihmal"den soruşturma açılması istendi. Görevli 20 polis hakkında dava açıldı.
- 13 Temmuz - Senirkent sel felaketi; Isparta'nın Senirkent ilçesinde, bir haftadır süren şiddetli yağışlar yüzünden Kapıdağı'ndan kopan tonlarca toprak, dağın eteklerine kurulan kerpiç evleri önce yıktı, sonra da tamamen örttü. Felakette 74 kişi öldü.
- 23 Temmuz - Seçmen yaşı 20'den 18' indirildi.
- 25 Temmuz - Gümüşhane Barosu Başkanı Ali Günday türbanlı iki kadın avukatı barodan attırdığı gerekçesiyle öldürüldü.
- 27 Temmuz - Sakarya, Pamukova'daki mühimmat bölüğünde miyadı dolmuş bombaların imhası sırasında yangın çıktı, cephanelik havaya uçtu. 15 bin nüfuslu ilçe boşaltıldı.
Ağustos
- 3 Ağustos - Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), TOBB başkanlık Danışmanı Prof. Dr. Doğu Ergil'e hazırlattığı "Doğu Raporu"nu açıklandı.
- 5 Ağustos - Türk-İş Ankara'da "Emeğe Saygı" mitingi düzenledi. Mitinge 100 bine yakın işçi katıldı.
- 11 Ağustos - Suudi Arabistan'da dört Türk vatandaşı uyuşturucu kaçakçılığı yaptıkları gerekçesiyle kılıçla başı kesilerek idam edildi. 14 ağustosta iki Türk vatandaşı daha aynı yöntemle idam edildi. 17 ağustosta Başbakan Tansu Çiller, idamların durdurulması için Prof.Dr. Nevzat Yalçıntaş'ı Suudi Arabistan'a özel elçi olarak gönderdi. 20 ağustosta Suudi Hükümeti, Türkiye'nin girişimiyle idamları durdurduğunu açıkladı.
- 18 Ağustos - "Bosna İçin İnsanlık Girişimi" adıyla 74 aydın, sanatçı, gazeteci Saraybosna'ya gitti.
Eylül
- 9 Eylül - Deniz Baykal Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanlığı'na seçildi.
- 20 Eylül - Deniz Baykal, İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir'in görevden alınma isteğini reddeden Başbakan Tansu Çiller'le yürüttüğü Doğru Yol Partisi (DYP) - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) koalisyon hükümetini bozdu. Tansu Çiller hükümetin istifasını Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e verdi.
- 21 Eylül - Buca Katliamı; Buca Cezaevi'ndeki 137 tutuklu ve hükümlünün Aydın Cezaevi'ne nakledilmek istenmesi üzerine İsyan çıktı. İsyan sırasında 3 tutuklu öldü, 15 er ve 41 tutuklu yaralandı.
Ekim
- 1 Ekim - Afyon, Dinar'da Richter ölçeğine göre 6,1 şiddetinde deprem oldu; 90 kişi öldü, 250 kişi yaralandı. Başta kamu binaları olmak üzere 4000 bina yıkıldı.
- 13 Ekim - Prag'da düzenlenen Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda, 82 kiloda güreşen Hamza Yerlikaya dünya şampiyonu oldu.
- 15 Ekim - Tansu Çiller başkanlığında kurulan DYP azınlık hükümeti TBMM'den güvenoyu alamadı.
- 15 Ekim - Türkiye'nin birçok ilinden Ankara'ya gelen binlerce işçi, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (Türk-İş) düzenlediği mitingde Tansu Çiller'i protesto etti.
- 26 Ekim - Demokrasi Partisi (DEP) davası, karara bağlandı. Yargıtay Leyla Zana, Hatip Dicle, Orhan Doğan ve Selim Sadak'ın 15'er yıl, Mahmut Alınak ve Sırrı Sakık'ın 3'er yıl 6'şar ay hapis cezasını onayladı. Cezaları bozulan Ahmet Türk ve Sedat Yurtdaş tahliye edildi.
- 27 Ekim - Terörle Mücadele Yasası'nın 8. maddesini değiştirip terör suçunun kapsamını daraltan düzenleme TBMM'de kabul edildi.
Kasım
- 4 Kasım - İzmir'de son 60 yılın en fazla yağışı düştü. Sel nedeniyle 65 kişi öldü, yüzden fazlası yaralı.
- 4 Kasım - Seçimlere kadar görev yapacak Tansu Çiller başkanlığındaki DYP-CHP koalisyon hükümeti TBMM'den güvenoyu aldı.
- 9 Kasım - Avrupa Parlamentosu hapisteki DEP milletvekili Leyla Zana'ya Sakharov Düşünce Özgürlüğü Ödülü'nü verdi.
- 12 Kasım - İstanbul, Yeniköy'deki Sait Halim Paşa Yalısı yandı.
- 12 Kasım - Osman Hamdi Bey'in, eşini resmettiği "Naile Hanım" portresi 17 milyar TL'ye satıldı.
- 15 Kasım - Türkiye Millî Futbol Takımı İsveç'le berabere kalarak, ilk kez Avrupa Şampiyonası finallerine katılma hakkı kazandı.
- 27 Kasım - Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), TRT Genel Müdürü Tayfun Akgüner'i "Ulusa Sesleniş" programıyla ikinci kez tarafsızlık ilkesini ihlal ettiği gerekçesiyle görevden aldı.
Aralık
- 8 Aralık - Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) kuruldu.
- 9 Aralık - Nâzım Hikmet'in "Rüzgâra Karşı Yürüyen Adam" heykeli, Kültür Bakanı Fikri Sağlar'ında katıldığı törenle Ankara Atatürk Kültür Merkezi bahçesine kondu.
- 13 Aralık - Avrupa Parlamentosu Türkiye ile imzalanan Gümrük Birliği anlaşmasını onayladı.
- 24 Aralık - 1995 Türkiye genel seçimleri; Refah Partisi 158, Anavatan Partisi 132, Doğru Yol Partisi 135, Demokratik Sol Parti 76, Cumhuriyet Halk Partisi 49 milletvekilliği kazandı.
- 29 Aralık - Türkiye, Yunanistan'a verdiği notayla Kardak kayalıklarının Türkiye'ye ait olduğunu bildirdi.
Ölümler
- 11 Ocak - Onat Kutlar
- 25 Şubat - Nejat Devrim
- 6 Mart - Mustafa Irgat
- 6 Mart - Nehar Tüblek
- 18 Mart - Sadri Alışık
- 26 Mart - Belgin Doruk
- 14 Mayıs - Belkıs Dilligil
- 14 Mayıs - Rauf Mutluay
- 6 Temmuz - Aziz Nesin
- 10 Temmuz - Mehmet Ali Aybar
- 13 Temmuz - Bilge Karasu
- 2 Eylül - Hıfzı Oğuz Bekata
- 10 Ekim - Kadir Savun
- 11 Ekim - Şemsi Belli
- 28 Kasım - Aziz Çalışlar
- 2 Aralık - Orhan Şaik Gökyay
- 2 Aralık - Kemal Sülker
- 10 Aralık - Sâdi Yâver Ataman
- 14 Aralık - Gülay Uğurata
|
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/21/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.